Ως ημέρα «απελευθέρωσης» των πολιτών από την πολεοδομία παρουσίασε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον πρόεδρο του ΤΕΕ Γιώργο Στασινό για την έναρξη του πληροφοριακού συστήματος e-Αδειες. Με το νέο σύστημα η υποβολή και η έκδοση οικοδομικής άδειας θα γίνονται ηλεκτρονικά. Πρόκειται για μια μεταρρύθμιση που άργησε πολλά χρόνια, συντηρώντας τη γραφειοκρατία και τη δυνατότητα διαφθοράς. Πάντως, ήδη από χθες ξεκίνησε με επιτυχία η ηλεκτρονική υποβολή των αιτήσεων, καθώς μέσα στις πρώτες ώρες λειτουργίας (09.00-11.30) κατατέθηκαν 292 αιτήματα έκδοσης οικοδομικών αδειών, σε διάφορες κατηγορίες, όπως είπε ο κ. Στασινός. «Σήμερα είναι μια πολύ σημαντική ήμερα, καθώς οι πολίτες δεν θα ξαναδούν την πολεοδομία τα επόμενα χρόνια», είπε ο κ. Σταθάκης, σημειώνοντας πως ο νόμος για τον έλεγχο και την προστασία του δομημένου περιβάλλοντος (4495/2017) ψηφίστηκε από ευρεία πλειοψηφία και άρα «έχει διαμορφωθεί πολιτικά ένα πλαίσιο πολύ ισχυρό, προκειμένου να προχωρήσουμε με αποφασιστικά βήματα και σε πλήρη ρήξη με ό,τι συνέβαινε στο παρελθόν». Βασική τομή του νόμου είναι «ο διαχωρισμός της αδειοδοτικής διαδικασίας από τη διαδικασία ελέγχου των αυθαιρεσιών, με τον έλεγχο να περνάει στα τοπικά και περιφερειακά παρατηρητήρια». Ο νόμος 4495/2017 χωρίζει τα κτίρια σε τρεις κατηγορίες. Οι κατοικίες αποτελούν την κατηγορία 3, όπου η χρήση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας είναι υποχρεωτική και η έκδοση της άδειας θα γίνεται σχεδόν αυτόματα, αμέσως μετά την ηλεκτρονική υποβολή του φακέλου από τον μηχανικό. Για τις δύο άλλες κατηγορίες (βιομηχανικά, τουριστικά, διατηρητέα ή ειδικά κτίρια) υπάρχει δυνατότητα παράλληλης χρήσης του συστήματος μέχρι τέλη Νοεμβρίου, προκειμένου να προλάβουν οι πολεοδομίες να κλείσουν τους φακέλους που έχουν συσσωρευθεί. Από 1η Δεκεμβρίου θα είναι υποχρεωτική η ηλεκτρονική έκδοση για όλες τις άδειες. Ο κ. Σταθάκης ανακοίνωσε πως στις αρχές του 2019 θα ξεκινήσει η ηλεκτρονική πλατφόρμα για την αυθαίρετη δόμηση. «Οτιδήποτε σχετικό με ένα αυθαίρετο κτίσμα ή μια αυθαίρετη παράβαση, θα αποτυπώνεται ηλεκτρονικά καθ’ όλη τη διαδικασία και θα ακολουθεί την ίδια οδό διαφάνειας», είπε ο υπουργός, ο οποίος ευχαρίστησε το ΤΕΕ για την εξαίρετη συνεργασία. Από την πλευρά του, ο κ. Στασινός επισήμανε την ανάγκη να ολοκληρωθούν τα ψηφιακά συστήματα σε όλο το φάσμα των αδειοδοτήσεων, με την υλοποίηση της πρότασης του ΤΕΕ για τον ενιαίο ψηφιακό χάρτη με όλα τα αναγκαία γεωχωρικά δεδομένα.

Νέο πακέτο αναρτήσεων δασικών χαρτών αναμένεται να παρουσιάσει την ερχόμενη εβδομάδα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Οπως ανακοινώθηκε την Παρασκευή 19 Οκτωβρίου από τη Διεύθυνση Δασών θα αναρτηθούν δασικοί χάρτες στις εξής περιοχές:

Ανατολικής Αττικής

Προκαποδιστριακοί ΟΤΑ: Ραφήνας, Νέας Μάκρης, Πικερμίου, Ζωγράφου, Βύρωνος, Καισαριανής, Ν. Ιωνίας, Αμαρουσίου, Μελισσίων, Φιλοθέης

Δυτικής Αττικής

Προκαποδιστριακός ΟΤΑ Μεγαρέων

Δράμας

Σύνολο περιοχής αρμοδιότητας Δ/νσης Δασών, εκτός των προκαποδιστριακών ΟΤΑ Δράμας, Καλαμπακίου, Κεφαλαρίου, Αγίου Αθανασίου, Καλαμώνος και Μεγάλου Αλεξάνδρου οι οποίοι έχουν ήδη αναρτηθεί.

Κυκλάδων

Προκαποδιστριακοί ΟΤΑ: Αδάμαντος (Νήσος Μήλος), Ανάφης (Νήσος Ανάφη), Άνω Μεράς (Νήσος Μύκονος), Βόθωνος, Βουρβούλου, Έξω Γωνιάς, Ημεροβιγλίου, Θήρας, Θηρασίας, Καρτεράδου, Μεσαριάς, Οίας (Νήσου Θήρας), Σικίνου (Νήσος Σίκινος), Άνω Μεριάς, Φολέγανδρου (Νήσος Φολέγανδρος)

Κοζάνης

Χορτολιβαδικές εκτάσεις προκαποδιστριακού ΟΤΑ Κοζάνης

Οι δασικοί χάρτες σε Ανατολική και Δυτική Αττική θα περιλαμβάνουν και την πράξη αναδάσωσης μετά τις πυρκαγιές στις 23 και 24 Ιουλίου 2017, όπως είχε δεσμευτεί το ΥΠΕΝ. Η ενσωμάτωση στον δασικό χάρτη της περιοχής που κηρύχτηκε αναδασωτέα μετά την πυρκαγιά του Ιουλίου, πέρα από συνταγματική υποχρέωση, συμβάλλει στη διάφανη ενημέρωση των πολιτών και των φορέων της οικονομίας, αλλά και στον ολοκληρωμένο σχεδιασμό των χρήσεων γης και στην εφαρμογή της δασικής νομοθεσίας στις περιοχές ενδιαφέροντος. Πρόκειται για μια πρακτική που ακολουθήθηκε και πέρυσι στον Κάλαμο και στη Ζάκυνθο, όταν και το ΥΠΕΝ ενσωμάτωσε την κήρυξη των αναδασωτέων στην ανάρτηση των δασικών χαρτών.

Οι αποφάσεις κήρυξης ως αναδασωτέων των εκτάσεων των πυρκαγιών του Ιουλίου έχουν ολοκληρωθεί από τις αρμόδιες δασικές υπηρεσίες, έγκαιρα, σε χρόνο πολύ μικρότερο των προβλεπόμενων από τη νομοθεσία, σε εφαρμογή και της περσινής εγκυκλίου του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτη Φάμελλου. Τις αμέσως επόμενες ημέρες, και πριν από την ανάρτηση των δασικών χαρτών, οι περιοχές που κηρύσσονται αναδασωτέες θα δημοσιευτούν σε ΦΕΚ.

Παράλληλα, πρέπει να διευκρινιστεί ότι:

Με τον δασικό χάρτη Μεγαρέων κλείνει η ανάρτηση για όλη τη Δυτική Αττική, όπως και με τον δασικό χάρτη της Δράμας.

Οι δασικοί χάρτες της Δράμας και των Κυκλάδων είναι χάρτες που υλοποιήθηκαν άμεσα από τις ίδιες δασικές υπηρεσίες με δικά τους μέσα και προσωπικό και περιλαμβάνονται στο τελευταίο κύμα καταρτίσεων χαρτών που λαμβάνει χώρα αυτή την περίοδο από μελετητές ή συγκεκριμένες δασικές υπηρεσίες (Δράμας, Κυκλάδων, Καβάλας).

Στην Κοζάνη γίνεται χρήση πρόβλεψης του νόμου 4389/2016 των δασικών χαρτών περί συμπληρωματικής ανάρτησης σε μετέπειτα χρόνο των χορτολιβαδικών εκτάσεων.

Σε επόμενη ανακοίνωση του ΥΠΕΝ θα υπάρξει ενημέρωση για τις υπόλοιπες αναρτήσεις στην Ανατολική Αττική και λοιπές περιοχές που εκκρεμούν (π.χ. Καρδίτσα, Μαγνησία κ.α.)

Έως την Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018 παρατείνεται η πρώτη φάση υπαγωγής αυθαιρέτων στο πλαίσιο του νόμου 4495/2017, κατά την οποία τα πρόστιμα είναι μειωμένα κατά 20%. Η παράταση της προθεσμίας δίδεται λόγω τεχνικών προβλημάτων που παρουσιάστηκαν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα και μετά από αιτήματα φορέων του κλάδου. Θα ακολουθήσει σχετική απόφαση, σε νομοθετική ρύθμιση.Τα δύο επόμενα εξάμηνα, ώς τον Απρίλιο του 2020, θα γίνονται δεκτές αιτήσεις, αλλά με προσαύξηση του προστίμου κατά 10% έως και 20%, ανάλογα με τον χρόνο υποβολής. Να σημειωθεί ότι για να ενταχθεί ένα αυθαίρετο στις ελκυστικές εκπτώσεις αρκεί ο ιδιοκτήτης του να πληρώσει το παράβολο των 250 ευρώ, που είναι μειωμένο κατά 50% σε σχέση με αυτό που ίσχυε με τους προηγούμενους νόμους. Το νέο θεσμικό πλαίσιο φαίνεται πως είναι πιο εύκολο, αφού σε σύνολο 244.735 αιτήσεων που έχουν υποβληθεί μέσα στο πρώτο εξάμηνο έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες για πάνω από 44 χιλιάδες και από αυτές έχουν κλείσει σχεδόν 15 χιλιάδες.Από τα στοιχεία που έδωσε το Τεχνικό Επιμελητήριο προκύπτει ότι τα αυθαίρετα είναι χρυσοφόρα «φλέβα». Από το 2011 ώς το τέλος Σεπτεμβρίου ’18, στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του έχουν δηλωθεί 1,073 εκατ. αυθαίρετα, πέρα από τις 800.000 παρανομιών σε ημιυπαίθριους και άλλους χώρους που έχουν κατασκευαστεί μέσα στο νόμιμο περίγραμμα μιας οικοδομής. Εχουν επίσης μπει στα δημόσια ταμεία από παράβολα και πρόστιμα πάνω από 2,16 δισ. ευρώ! Το ποσό πλησιάζει τα προβλεπόμενα έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ για το 2019. Εχει όμως ενδιαφέρον και η «ακτινογραφία» των αυθαιρέτων, αφού από τα στοιχεία του ΤΕΕ αποκαλύπτεται ότι οι περισσότερες πολεοδομικές παρανομίες αφορούν ακίνητα που κατασκευάστηκαν με νόμιμη άδεια και σε εντός σχεδίου περιοχές

Την προσεχή Δευτέρα, 8 Οκτωβρίου, λήγει η πρώτη φάση δήλωσης αυθαίρετου κτίσματος στο πλαίσιο του νόμου 4495/2017. Υπενθυμίζεται ότι όσοι έχουν καταβάλει το προβλεπόμενο παράβολο μέχρι τη συγκεκριμένη ημερομηνία, διασφαλίζουν έκπτωση 20% επί του προστίμου που προβλέπει ο νόμος. Στη συνέχεια, κατά τη δεύτερη φάση που διαρκεί μέχρι τις 8/4/2019, το πρόστιμο είναι μειωμένο κατά 10%. Επιπλέον, προβλέπεται περαιτέρω μείωση προστίμου κατά 10%, όταν ο αιτών υποβάλλει μελέτη στατικής επάρκειας, ενώ αντιθέτως, το πρόστιμο αυξάνεται κατά 10%, εφόσον η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση βρίσκεται σε περιοχές προστασίας για τις οποίες έχουν εκδοθεί και ισχύουν προεδρικά διατάγματα καθορισμού όρων δόμησης.