Τινάζονται στον αέρα τα νέα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια λίγο πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών έγκρισής τους σε 15 δήμους, ενώ σε ακόμη 50 δήμους της Αττικής «παγώνουν» επ' αόριστον ο πολεοδομικός σχεδιασμός, οι εντάξεις εκτάσεων στο σχέδιο πόλης και η οριοθέτηση περιοχών αυθαιρέτων. Ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Κυριάκος Μητσοτάκης, με το νομοσχέδιο που τέθηκε από την περασμένη εβδομάδα σε διαβούλευση για την κατάργηση 21 δημοσίων φορέων, βάζει λουκέτο στον Οργανισμό Αθήνας. Μάλιστα, στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου αναφέρεται ότι «ο Οργανισμός ολοκλήρωσε το έργο του» και ότι «δεν έχει λόγο ύπαρξης»! Εκθετο μένει παράλληλα και το υπουργείο Τουρισμού, το οποίο, προκειμένου να προσφέρει αυξημένες διασφαλίσεις πολεοδομικής νομιμότητας σε υποψήφιους επενδυτές, προέβλεψε σε νόμο, που ψηφίστηκε πριν από λίγες ημέρες στη Βουλή, ότι οι μεγάλες τουριστικές επενδύσεις στην Αττική θα εγκρίνονται από τον Οργανισμό Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ), ο οποίος στο μεταξύ με το νεότερο νομοσχέδιο του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης κατεβάζει ρολά! Εκτιμάται ότι , η κατάργηση του ΟΡΣΑ, που κινεί όλες τις σχετικές διαδικασίες και εκπονεί το σχετικό νομοσχέδιο, οδηγεί σε νέο εκτροχιασμό του Ρυθμιστικού Αθήνας, με αποτέλεσμα να μείνει ξανά στο ράφι.ο νέο Ρυθμιστικό της Αθήνας προβλέπει νέο μοντέλο ανάπτυξης για την Αττική, που πριμοδοτεί την αναζωογόνηση του αστικού ιστού, τον εκσυγχρονισμό αντί της μετεγκατάστασης των βιομηχανιών και την ολοκλήρωση του δικτύου αυτοκινητοδρόμων μέχρι τα νότια προάστια. Επίσης το νέο Ρυθμιστικό της Αθήνας δίνει έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος θέτοντας αυστηρές προϋποθέσεις για ιδιωτικές στρατηγικές επενδύσεις συνεδριακού τουρισμού, τουριστικής κατοικίας και σύνθετων τουριστικών καταλυμάτων στο θαλάσσιο μέτωπο και στον εκτός σχεδίου χώρο. Η πεζοδρόμηση της Πανεπιστημίου είναι μία από τις μεγάλες εκκρεμότητες που θα αφήσει το λουκέτο στον ΟΡΣΑ, καθώς ο Οργανισμός προβλέπεται να συμμετέχει στην παρακολούθηση της υλοποίησης του έργου αλλά και στη λειτουργία του, με αιχμή τις κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, που θα αλλάξουν τα δεδομένα στο κέντρο της Αθήνας. Σε εκκρεμότητα μένουν επίσης τα Σχέδια Ολοκληρωμένης Αστικής Παρέμβασης (ΣΟΑΠ) για το ευρύτερο κέντρο του δήμου της Αθήνας, τις υποβαθμισμένες συνοικίες του Πειραιά και τη Δυτική Αττική. «Κολλάνε» νομοθετικές ρυθμίσεις που ολοκληρώνουν ή συμπληρώνουν το καθεστώς προστασίας σε Θριάσιο Πεδίο, Λαυρεωτική, Ελαιώνα, πάρκο Γουδή, Τατόι κ.α.

Εκπτώσεις έως και 50% στο πρόστιμο τακτοποίησης αυθαιρέτων προβλέπει το σχέδιο Κοινής Υπουργικής Απόφασης των υπουργείων Οικονομικών και Περιβάλλοντος, προβλέποντας συμψηφισμό στα ποσά που καταβάλλονται για ενεργειακή αναβάθμιση και στατική επάρκεια στα κτίρια που κατασκευάστηκαν πριν το 2003. Συγκεκριμένα, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος, ο συμψηφισμός διενεργείται για ποσό έως το 50% του ειδικού προστίμου μη συμπεριλαμβανομένου του σχετικού παραβόλου και εφόσον οι παρεμβάσεις επιφέρουν αναβάθμιση του κτιρίου κατά μια τουλάχιστον ενεργειακή κατηγορία, ή ετήσια εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας μεγαλύτερη από το 30% της κατανάλωσης του κτιρίου. Για την υπαγωγή, απαιτείται η διενέργεια δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων στο κτίριο, με την πρώτη να λαμβάνει χώρα με την υπαγωγή του κτιρίου στις ρυθμίσεις του Ν. 4178/2013 και πριν την έναρξη των παρεμβάσεων και η δεύτερη μετά την ολοκλήρωση αυτών για τη διαπίστωση της ορθής υλοποίησης των παρεμβάσεων και της επίτευξης του ενεργειακού στόχου. Ποιους αφορά Στο νέο σχέδιο εντάσσονται όσα κτίρια κατασκευάστηκαν πριν από το 2003 καθώς και τα λιθόκτιστα κτίρια που κατασκευάστηκαν προ της 28ης Ιουλίου 2011 και υπάγονται στις ρυθμίσεις του νέου νόμου 4178/2013 «Αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης, περιβαλλοντικό ισοζύγιο και άλλες διατάξεις». To ποσό του ειδικού προστίμου, μπορεί να συμψηφίζεται με το ποσό που δαπανάται για την υλοποίηση παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων. Από την απόφαση εξαιρούνται όσοι ιδιοκτήτες έχουν λάβει επιδότηση από κρατικά ή συγχρηματοδοτούμενα από την Ευρωπαϊκή Ένωση προγράμματα που αφορούν παρεμβάσεις στον κτιριακό τομέα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης τους. Οι παρεμβάσεις μπορεί να αφορούν τόσο στο κέλυφος του κτιρίου, περιλαμβανομένων των ανοιγμάτων, όσο και στα συστήματα θέρμανσης, ψύξης, κλιματισμού και παροχής ζεστού νερού χρήσης και εναρμονίζονται με τις απαιτήσεις του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ). Στο συμψηφισμό λαμβάνονται υπόψη οι δαπάνες για αγορά υλικών - εξοπλισμού, καθώς και για πρόσθετες εργασίες για την ολοκλήρωση των παρεμβάσεων, όπως εργασίες αποξήλωσης - αποκομιδής, τοποθέτησης - εγκατάστασης, αποκατάστασης, τοποθέτησης ικριωμάτων, κλπ, καθώς και για την παροχή υπηρεσιών ενεργειακής επιθεώρησης. Στις ανωτέρω δαπάνες δεν περιλαμβάνεται ο ΦΠΑ. Το πλαίσιο για τον συμψηφισμό του 50% των προστίμων για τα αυθαίρετα με εργασίες ενεργειακής αναβάθμισης και στατικής επάρκειας τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση από τον αναπληρωτή υπουργό , και θα διαρκέσει έως την επόμενη εβδομάδα.

Μέχρι σήμερα έχουν αποκτήσει 10.221 Ενεργειακοί Επιθεωρητές δικαιώματα διενέργειας ενεργειακών επιθεωρήσεων κτιρίων (εκ των οποίων 4.690 ήταν προσωρινοί ΕΕ), 1.763 Ενεργειακοί Επιθεωρητές δικαιώματα διενέργειας επιθεωρήσεων συστημάτων θέρμανσης (εκ των οποίων 978 ήταν προσωρινοί ΕΕ) και 1.347 Ενεργειακοί Επιθεωρητές δικαιώματα διενέργειας επιθεωρήσεων συστημάτων κλιματισμού (εκ των οποίων 755 ήταν προσωρινοί ΕΕ). Μέχρι τις 6 Οκτωβρίου 2013 (ημερομηνία λήξης του μητρώου προσωρινών ενεργειακών επιθεωρητών) ήταν εγγεγραμμένοι 8468 προσωρινοί Ενεργειακοί Επιθεωρητές κτιρίων, 5.858 προσωρινοί Ενεργειακοί Επιθεωρητές Συστημάτων Θέρμανσης και 5.671 Κλιματισμού. Το μεγαλύτερο ποσοστό των εγγεγραμμένων Ενεργειακών Επιθεωρητών στο οριστικό Μητρώο είναι 87% διπλωματούχοι μηχανικοί και ειδικότητας πολιτικού μηχανικού (41%). Το μεγαλύτερο ποσοστό των προσωρινών Ενεργειακών Επιθεωρητών ήταν ειδικότητας πολιτικού μηχανικού (40%), ενώ το 92% των προσωρινών Ενεργειακών Επιθεωρητών ήταν διπλωματούχοι μηχανικοί.

Με την κοινή υπουργική απόφαση «Έλεγχος έργων και εργασιών δόμησης» γίνεται πλέον αντικειμενικός ο έλεγχος των κατασκευών από τους ελεγκτές δόμησης, ώστε κάθε έλεγχος, σε οποιοδήποτε στάδιο, να είναι ίδιου περιεχομένου για όλους. Πλέον οι έλεγχοι τυποποιούνται, με συγκεκριμένα πεδία, διαδικασίες και συγκεκριμένα πορίσματα, ώστε να μη γεννούνται αμφιβολίες για την περιγραφή των αποτελεσμάτων του ελέγχου. Ετσι, σε σχέση με το υφιστάμενο πλαίσιο γίνεται απολύτως ξεκάθαρο σε ποιες περιπτώσεις οικοδομικών έργων γίνεται έλεγχος και σε ποιο στάδιο κάθε οικοδομής, καθώς είχαν προκύψει προβλήματα εφαρμογής. Για παράδειγμα, αν γινόταν τμηματικά η οικοδομή, δεν ήταν ξεκάθαρο πότε και πόσες φορές πρέπει να γίνει έλεγχος. Με όσα προβλέπονται, ο κάθε μηχανικός - ελεγκτής δόμησης γνωρίζει επακριβώς τι και πώς πρέπει να ελέγχει, χωρίς να υπάρχουν «θολά σημεία» σε ειδικά ζητήματα. Παράλληλα κάθε επιβλέπων μηχανικός, κατασκευαστής και ιδιοκτήτης γνωρίζει επακριβώς τι θα εξετάσει ο ελεγκτής στην οικοδομή του. Σχετικά με τον τελικό έλεγχο των κτιρίων των κατηγοριών Β΄ και Γ΄ και για την περίπτωση που αφορά τις προσθήκες καθ' ύψος της Κατηγορίας Α΄, ισχύει ότι για κτίρια ή προσθήκες καθ' ύψος με συνολική επιφάνεια έως και 1.000 τ.μ., η αποζημίωση καθορίζεται σε 0,5 ευρώ ανά τ.μ. και δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 200 ευρώ, ενώ για κτίρια ή προσθήκες καθ' ύψος με συνολική επιφάνεια μεγαλύτερη των 1.000 τ.μ., η αποζημίωση καθορίζεται σε 0,4 ευρώ ανά τ.μ. και δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 600 ευρώ και μεγαλύτερη των 3.000 ευρώ. Ενώ, στην περίπτωση που το ποσό της αποζημίωσης κυμαίνεται μεταξύ 1.001 και 2.000 ευρώ, για τον έλεγχο απαιτούνται δύο Ελεγκτές Δόμησης. Στην περίπτωση που το ποσό της αποζημίωσης κυμαίνεται μεταξύ 2.001 και 3.000 ευρώ, για τον έλεγχο απαιτούνται τρεις Ελεγκτές Δόμησης.

Όπως προβλέπεται στη ΚΥΑ, η Κατηγορία Α' περιλαμβάνει συνολικά 8 δράσεις/εργασίες σε υφιστάμενα κτίρια, στις οποίες, στις οποίες απαιτείται ο τελικός έλεγχος από τους Ελεγκτές Δόμησης. Συγκεκριμένα αφορά: i) Εργασίες επισκευής σε υφιστάμενα κτίρια, ανεξαρτήτως της επιφάνειας και της χρήσης τους. ii) Εργασίες δόμησης που απαιτούνται σε περίπτωση αλλαγής χρήσης κτιρίου, ανεξαρτήτως της επιφάνειας και της χρήσης του. iii) Προσθήκες καθ' ύψος σε υφιστάμενα κτίρια, ανεξάρτητα από την επιφάνεια και τη χρήση τους. iv) Εργασίες κατεδαφίσεων, ανεξαρτήτως του είδους και της κατηγορίας του έργου. v) Εργασίες περιτοιχίσεων, ανεξαρτήτως του είδους και του μεγέθους τους. vi) Εργασίες κατασκευής έργων αντιστήριξης, διαμόρφωσης περιβάλλοντος χώρου, κατασκευής κολυμβητικών δεξαμενών και υδάτινων επιφανειών, ανεξαρτήτως του είδους και του μεγέθους τους. vii) Εργασίες κατασκευής δεξαμενών αποθήκευσης νερού, υγρών και αερίων καυσίμων, ανεξαρτήτως του είδους και του μεγέθους τους. viii) Εργασίες κατασκευής στεγάστρων, ανεξαρτήτως του είδους και του μεγέθους τους. Στην κατηγορία Β΄ προβλέπονται δύο έλεγχοι, ένας αρχικός και ένας τελικός και αφορά: i) Νέα κτίρια, συνολικής επιφάνειας έως και 2.000 τ.μ., ανεξάρτητα από τη χρήση τους. ii) Προσθήκες κατ' επέκταση σε υφιστάμενα κτίρια, όταν η συνολική επιφάνεια τις προσθήκης είναι έως και 2.000 τ.μ., ανεξάρτητα από τη χρήση τους και iii) Προκατασκευασμένα κτίρια, ανεξάρτητα από τη χρήση και την επιφάνειά τους. Στην Κατηγορία Γ΄ προβλέπονται τρεις έλεγχοι (αρχικός, ενδιάμεσος και τελικός) και αφορά: i) Νέα κτίρια, συνολικής επιφάνειας μεγαλύτερης των δύο χιλιάδων (2.000) τ.μ., ανεξάρτητα από τη χρήση τους. ii) Προσθήκες κατ' επέκταση σε υφιστάμενα κτίρια, όταν η συνολική επιφάνεια της προσθήκης είναι μεγαλύτερη των δύο χιλιάδων (2.000) τ.μ., κτίρια ανεξάρτητα από τη χρήση τους.