Το ισοζύγιο του νέου φόρου στα ακίνητα είναι σίγουρα αρντηικό. Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιοι ιδιοκτήτες οι οποίοι θα έχουν έστω και μία οριακή ελάφρυνση. Στους κερδισμένους του νέου φόρου με βάση τα σενάρια που εξετάζονται είναι:

- Οι ιδιοκτήτες ακινήτων που διαθέτουν μόνο μια κατοικία, αφού θα πληρώσουν λιγότερο φόρο σε σύγκριση με το «χαράτσι» της ΔΕΗ. Για παράδειγμα φορολογούμενος που έχει στην κατοχή του ένα διαμέρισμα 80 τ.μ. αντικειμενικής αξίας 120.000 ευρώ (βρίσκεται σε περιοχή με τιμή ζώνης 1.500 ευρώ) πληρώνει σήμερα 480 ευρώ για το «χαράτσι»της ΔΕΗ, ενώ με τον νέο φόρο θα πληρώνει 170 ευρώ.

-Οι ιδιοκτήτες ακινήτων μικρής αξίας έως 50.000 ευρώ, οι οποίοι θα εξαιρεθούν πλήρως από το νέο φόρο, ενώ σήμερα επιβαρύνονται με το ΕΕΤΗΔΕ. Υπολογίζεται έτσι ότι θα απαλλαγεί η πλειονότητα των ιδιοκτητών σε χωριά και κωμοπόλεις όπου η αντικειμενική αξία ανά τετραγωνικό μέτρο είναι χαμηλή.

- Τα ζευγάρια με ακίνητη περιουσία συνολικής αντικειμενικής αξίας έως 100.000 ευρώ, οι οποίοι δεν θα πληρώνουν ούτε ένα ευρώ φόρο για τα ακίνητά τους, ενώ σήμερα επιβαρύνονται με το «χαράτσι» μέσω της ΔΕΗ.

- Οι ιδιοκτήτες ακινήτων μεσαίας αξίας αφού θα πληρώνουν λιγότερο φόρο από ό,τι πληρώνουν σήμερα, ακόμη και αν έχουν στην κατοχή τους εκτός από ένα διαμέρισμα ένα αγροτεμάχιο ή ένα οικόπεδο.

Περισσότερους φόρους για την ακίνητη περιουσία τους θα κληθούν πληρώσουν:

-Οι φορολογούμενοι που έχουν στην κατοχή τους μόνο αγροτεμάχια, καθώς για πρώτη φορά θα κληθούν να πληρώσουν φόρο για ακίνητα, τα οποία μάλιστα δεν τους αποφέρουν κανένα εισόδημα. Ο φόρος στα αγροτεμάχια θα επιβληθεί από το πρώτο ευρώ αντικειμενικής αξίας, ενώ για τους κατ' επάγγελμα αγρότες θα υπάρξει ειδικό αφορολόγητο, που μένει να προσδιοριστεί.

- Οι ιδιοκτήτες μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων που «γλίτωσαν» το χαράτσι της ΔΕΗ κάνοντας διακοπή ηλεκτροδότησης. Στον νέο φόρο θα υπαχθούν όλα τα ακίνητα, ανεξάρτητα αν έχουν ρεύμα ή όχι.

Σε συμφωνία για την επιβολή του Ενιαίου Φόρου Ακίνητης Περιουσίας, ο οποίος θα επιβληθεί από το 2014 για όλα τα ακίνητα, έχουν καταλήξει οι τρεις αρχηγοί των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση. Το αφορολόγητο όριο που σύμφωνα με τα επικρατέστερο σενάριο θα είναι 50.000 ευρώ για την ατομική περιουσία. Ο φόρος θα επιβληθεί με προοδευτική κλίμακα και θα έχει συντελεστές από 0,1% ως 1,5% και η μέση επιβάρυνση θα διαμορφωθεί στο 0,15% επί της συνολικής ακίνητης περιουσίας των Ελλήνων. Η αντικειμενική αξία της περιουσίας των φυσικών προσώπων ανέρχεται με βάση τις τιμές ζώνης της Εφορίας του Μαρτίου του 2007 που ισχύουν ως σήμερα σε 520,5 δισ. ευρώ, ενώ η ακίνητη περιουσία των νομικών προσώπων εκτιμάται σε 250 δισ. ευρώ. Το εντυπωσιακό όμως είναι ότι το υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει τη συνολική αντικειμενική αξία αγροτεμαχίων και εκτός σχεδίου ακινήτων που ως σήμερα παραμένουν αφορολόγητα να διαμορφώνεται σε περίπου 450 - 500 δισ. ευρώ. Η ετήσια επιβάρυνση για το σύνολο των φορολογουμένων θα διαμορφώνεται πάνω από 2 δισ. ευρώ με την πλειονότητα των ιδιοκτητών που διαθέτουν μόνο αστικά ακίνητα να παραμένουν αφορολόγητοι. Ομως για πρώτη φορά θα επιβληθεί φόρος και στα αγροτεμάχια που ως σήμερα το υπουργείο Οικονομικών τα είχε αφήσει στο φορολογικό απυρόβλητο. Μάλιστα τα αγροτεμάχια θα φορολογούνται χωριστά από τα υπόλοιπα ακίνητα. Για παράδειγμα, ιδιοκτήτης διαμερίσματος αντικειμενικής αξίας 150.000 ευρώ και αγροτεμαχίου αξίας 120.000 ευρώ θα φορολογηθεί για κάθε περιουσιακό στοιχεία ξεχωριστά και όχι για ιδιοκτησία 270.000 ευρώ. Με τον Ενιαίο Φόρο θα επιβαρυνθούν 2.800.159 ιδιοκτήτες εντός σχεδίου ακινήτων, ενώ άγνωστος είναι ο αριθμός των φορολογουμένων που θα επιβαρυνθούν με φόρο επί των αγροτεμαχίων και των εκτός σχεδίου ακινήτων που διαθέτουν. Από τα ίδια στοιχεία προκύπτει ότι ακίνητα αντικειμενικής αξίας από 50.000 ευρώ ως 100.000 ευρώ διαθέτουν 1.356.081 πολίτες, ενώ ακίνητα αντικειμενικής αξίας άνω του 1.000.000 ευρώ 27.198 φορολογούμενοι.

Το πρόβλημα που έχει προκύψει από την επιβολή των φόρων περιουσίας οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην πλήρη αποτυχία της πολιτικής, όσον αφορά στον φόρο στην ακίνητη περιουσία (ΦΑΠ) που θεσπίστηκε με τον φορολογικό νόμο 3832/23.4.2010, όπως αυτός προσαρμόστηκε με το ν. 3986/2011. Η κυβέρνηση θέσπισε τον ΦΑΠ το 2010 και την προσαρμογή του (με σημαντική μείωση του αφορολόγητου ποσού) το 2011 και είχε προγραμματίσει σημαντικά έσοδα από αυτούς τους φόρους το 2010 και το 2011 τα οποία, ωστόσο, δεν κατάφερε να εισπράξει διότι ο ΦΑΠ δεν έγινε δυνατό να εφαρμοστεί ούτε το 2010, ούτε το 2011, ούτε και το 2012. Ο λόγος της αποτυχίας αυτής ήταν η αδυναμία των φορολογικών αρχών να εξασφαλίσουν την κατάλληλη προσαρμογή του περιουσιολογίου επί του οποίου θα επιβαλλόταν ο ΦΑΠ στην 3ετία 2010- 2012.

Ο φόρος θεσπίστηκε χωρίς να προσδιοριστεί επακριβώς και έγκαιρα η φορολογική βάση πάνω στην οποία θα επιβάλλονταν. Έτσι σημειώθηκε σημαντική απώλεια εσόδων από τον φόρο αυτό το 2010 και στο 1ο 6μηνο του 2011, η οποία, σε συνδυασμό με την απώλεια σημαντικών φορολογικών εσόδων και από τον φόρο εισοδήματος (με την άκαιρη αύξηση του αφορολόγητου ορίου, την μείωση των φορολογικών συντελεστών και την κακή εφαρμογή του συστήματος των αποδείξεων) οδήγησαν στη λήψη νέων δραστικών μέτρων μείωσης των δημοσίων δαπανών και αύξησης των εσόδων στο 2ο 6μηνο 2011. Ο ΦΑΠ, παρά το ότι δεν έχει εφαρμοστεί έως σήμερα, συνέβαλε, σε συνδυασμό με την ύφεση και την κατακόρυφη πτώση του οικονομικού κλίματος στη χώρα, στην κατάρρευση των συναλλαγών στην αγορά ακινήτων εξαιτίας του ότι συνεπαγόταν υπέρμετρα μεγάλη φορολογική επιβάρυνση, κυρίως στους φορολογούμενους και στα νοικοκυριά που είχαν στην κατοχή τους ακίνητη περιουσία μεγάλης αξίας, π.χ. άνω των € 2,0 εκατ.

Η μη εφαρμογή του ΦΑΠ το 2010 και το 2011 ανάγκασε την κυβέρνηση να εφαρμόσει τον ΕΕΤΗΔΕ που ήταν ένας φόρος περιουσίας εξαιρετικά ευρείας βάσης, αφού εφαρμοζόταν ουσιαστικά χωρίς αφορολόγητο ποσό με βάση τα τετραγωνικά μέτρα των ηλεκτροδοτούμενων επιφανειών, όπως αυτές καταγράφονταν στους λογαριασμούς της ΔΕΗ. Ο ΕΕΤΗΔΕ συνεισέφερε σημαντικά έσοδα (Π2011: € 1,17 δις, Π2012: € 2,86 δις. εκτίμηση Π2013: € 2,28 δις) που στήριξαν ουσιαστικά την εκτέλεση των Π2011 και Π2012 και στηρίζουν και την εκτέλεση του Π2013, σε περιόδους μεγάλης πτώσης των εσόδων από τον ΦΠΑ και τον φόρο εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων. Η κυβέρνηση κατάφερε πρόσφατα να λύσει το πρόβλημα της φορολογικής βάσης για τον ΦΑΠ του 2010 και έστειλε τα εκκαθαριστικά σημειώματα για την πληρωμή του στις αρχές του 2013, στην ίδια περίοδο στην οποία είναι σε εξέλιξη η πληρωμή του ΕΕΤΗΔΕ του 2012. Επιπλέον, τεκμαίρεται ότι έχει επίσης προσδιοριστεί ικανοποιητικά και η φορολογική βάση (το περιουσιολόγιο) για τον ΦΑΠ του 2011 και του 2012 και η κυβέρνηση ετοιμάζεται επίσης να στείλει τα σχετικά εκκαθαριστικά σημειώματα, προφανώς εντός του 2013 επίσης. Τέλος, ετοιμάζεται να αντικαταστήσει τον ΕΕΤΗΔΕ και τον ΦΑΠ μετά το 2012 με τον νέο ΕΦΑΠ.

Τα ανωτέρω προκαλούν προφανώς το «τέλειο κομφούζιο» στην πιο ακατάλληλη στιγμή για τη χώρα. Η φορολογική επιβάρυνση από τους φόρους περιουσίας το 2013, αν πράγματι επιχειρηθεί η εφαρμογή των όσων προαναφέρθηκαν, θα φτάσει σε απαγορευτικά επίπεδα . Αν, συνεπώς, δεν δοθεί άμεσα κάποια ικανοποιητική λύση στο μεγάλο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί, η πτωτική τάση στην αγορά ακινήτων θα ενταθεί, με σημαντικά αρνητικές επιπτώσεις στην προσπάθεια ανάκαμψης της οικονομίας. Οποιαδήποτε αναπαραγωγή στον νέο ΕΦΑΠ των υψηλών συντελεστών του ΦΑΠ θα αποβεί μοιραία για την αγορά ακινήτων. Τυχόν χρησιμοποίηση και στον νέο ΕΦΑΠ υπέρμετρα υψηλών και δημευτικών συντελεστών θα αποτρέψει με βεβαιότητα την όποια προοπτική αναζωπύρωσης των συναλλαγών στην αγορά ακινήτων που αποτελεί αδήριτη ανάγκη για τη χώρα. Επιπλέον, θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η εφαρμογή του νέου ΕΦΑΠ θα είναι ουσιαστικά αδύνατη εάν δεν ανακάμψει η αγορά ακινήτων.

Παράταση στις τελικές αποφάσεις για τον ενιαίο φόρο αποφάσαν οι πολιτικοί αρχηγοί. Σύμφωνα με πληροφορίες συζητείται το ενδεχόμενο τα μικρά ακίνητα να πληρώνουν μικρό φόρο καθώς επίσης να εφαρμοστούν:

-κλιμακωτοί συντελεστές

- κοινωνικά κριτήρια για τον υπολογισμό της φορολογίας

Το θέμα αποφασίστηκε να συζητηθεί σε νέα σύσκεψη των «τριών» την επόμενη εβδομάδα και αφού το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάσει εναλλακτικά σενάρια με «αναλογικότερο και δικαιότερο» φόρο ακινήτων, από τα οποία θα επιλέξουν οι αρχηγοί. Μετά την κατ' αρχήν συμφωνία των πολιτικών αρχηγών αναμένεται πιο «λάιτ» φόρος για τα μικρά ακίνητα και αυξημένος φόρος περιουσίας για τα μεγάλα ακίνητα. Η αναβολή της απόφασης για την τελική φόρμουλα στον φόρο ακινήτων οφείλεται -σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές- τόσο στα πυρά των «γαλάζιων» βουλευτών (Μητσοτάκης, Βορίδης) που δέχτηκε την προηγούμενη εβδομάδα ο κ. Στουρνάρας όσο και στις ενστάσεις των αρχηγών του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ.

Οι προτάσεις του ΠΑΣΟΚ για τον φόρο στην ακίνητη περιουσία αφορούν, σε γενικές γραμμές, για τα φυσικά πρόσωπα τη θέσπιση αφορολόγητου στις 50.000 ευρώ και τη θέσπιση οκτώ - δέκα φορολογικών συντελεστών για να υπάρχει μια προοδευτική φορολογική κλίμακα. Σε ό,τι αφορά τα νομικά πρόσωπα, προτείνει μία σειρά φορολογικών συντελεστών και να αρχίσει συζήτηση για το αν θα επιβληθεί φορολόγηση στα αγροτικά τεμάχια. Ειδικότερα για τα αγροτεμάχια το ΠΑΣΟΚ προτείνει να γίνεται διάκριση ανάμεσα σε κατ' επάγγελμα και μη αγρότες. Για τους κατ' επάγγελμα αγρότες να θεσπιστεί αφορολόγητο σε ξεχωριστές κλίμακες και επιπλέον να ισχύει το αφορολόγητο για την κατοικία τους. Για τα αγροτεμάχια που ανήκουν σε μη επαγγελματίες αγρότες το ΠΑΣΟΚ προτείνει το 50% της αντικειμενικής τους αξίαςνα προστίθεται στην αντικειμενική αξία των ακινήτων τους και να φορολογείται με βάση τον φόρο των φυσικών προσώπων.

Παράλληλα, , η ΔΗΜΑΡ επιμένει ότι θα πρέπει η αγροτική γη να φορολογηθεί με τον ίδιο τρόπο που θα φορολογηθούν τα υπόλοιπα ακίνητα, ενώ διαφωνίες φαίνεται πως υπάρχουν και στους ενδιάμεσους συντελεστές. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, πάντως, φαίνεται πως υπάρχει σύγκλιση απόψεων σε ό,τι αφορά το αφορολόγητο των 50.000 ευρώ αντικειμενικής αξίας και τους συντελεστές 0,1% για ακίνητα αντικειμενικής αξίας μεταξύ 50.000 -100.000 ευρώ. Για τα Νομικά Πρόσωπα που κατέχουν ακίνητα η ΔΗΜΑΡ συμφωνεί να επιβληθεί φόρος 2% για όσα είναι ιδιόχρηστα και 6% σε όσα εκμισθώνονται. Πρόταση της Αγίου Κωνσταντίνου θα είναι ακόμα, οι μακροχρόνια άνεργοι με περιουσία αντικειμενικής αξίας 250.000 ευρώ να μην πληρώνουν καθόλου τον φόρο των 300 ευρώ (τόσο περίπου εκτιμάται ότι θα αναλογεί), ενώ οι άνεργοι να καταβάλουν το μισό, δηλαδή περίπου 150 ευρώ.