Φόροι: Επιτέλους σταματήστε

Τα έκτακτα φορολογικά μέτρα πλήττουν δυσανάλογα τους πολίτες, με τραγικές επιπτώσεις για τις ευάλωτες ομάδες, επισημαίνει η Συνήγορος του Πολίτη σε μια θεσμικού χαρακτήρα παρέμβαση για το ζήτημα της φορολογικής δικαιοσύνης και της δίκαιης κατανομής των βαρών. «Τα φορολογικά βάρη πρέπει να κατανέμονται στους Έλληνες πολίτες ανάλογα με τις οικονομικές τους δυνατότητες» τονίζει και προσθέτει ότι ειδικά σε περίοδο κρίσης, που πλήττει άνισα τις κοινωνικές ομάδες, πρέπει να τηρείται η συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της αναλογικότητας. Διαφορετικά, αφήνει να εννοηθεί ότι η επιλογή της μη συμμόρφωσης για κάποιους θα είναι μονόδρομος. Για κάποιους άλλους πάλι αντίδραση, αν κρίνει κανείς από την υπέρμετρη αύξηση, ήδη από πέρυσι, των αναφορών των πολιτών σχετικά με τα φορολογικά μέτρα που για άλλη μια φορά επιβαρύνουν υπέρμετρα τα δηλωθέντα εισοδήματα χωρίς να γίνεται ανάλογη προσπάθεια για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Σημειώνεται ότι σχετική επιστολή η Αρχή έχει στείλει από τον Ιανουάριο στο αρμόδιο υπουργείο. Ειδικότερα, όπως σημειώνει η Συνήγορος του Πολίτη, «οι πρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις πλήττουν εισόδημα που έχει ήδη φορολογηθεί με το συνήθη φόρο εισοδήματος, και υπερβαίνουν τις οικονομικές δυνατότητες ευπαθών ομάδων πολιτών».

«Τα φορολογικά βάρη πρέπει να κατανέμονται στους Έλληνες πολίτες ανάλογα με τις οικονομικές τους δυνατότητες. Η κατανομή δηλαδή του φορολογικού βάρους θα πρέπει να γίνεται όχι με οριζόντια μέτρα, αλλά με την έννοια της ισότητας στη φορολογική προσπάθεια» υπογραμμίζει η ανεξάρτητη Αρχή στην επιστολή της προς τον υπουργό Οικονομικών ήδη από τον περασμένο Ιανουάριο.

Ήδη από πέρσι στο Συνήγορο του Πολίτη έχει αυξηθεί υπέρμετρα ο αριθμός αναφορών από πολίτες σχετικά με τα φορολογικά μέτρα, που για άλλη μια φορά επιβαρύνουν υπέρμετρα τα δηλωθέντα εισοδήματα χωρίς να γίνεται ανάλογη προσπάθεια για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Ενώ γίνεται μεγάλη κουβέντα για τη φοροδιαφυγή, η καταπολέμησή της παραμένει ουσιαστικά σε επίπεδο σχεδίου. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Συνηγόρου του Πολίτη, από τις μέχρι σήμερα αναφορές προκύπτει ότι ένας μεγάλος αριθμός νοικοκυριών είναι υπερχρεωμένα (αποπληρώνουν ένα καταναλωτικό και ένα στεγαστικό δάνειο) εν μέσω συνεχόμενης μείωσης εισοδήματος. Οι πολίτες αδυνατούν να συνεισφέρουν περαιτέρω στα φορολογικά βάρη, ορισμένοι μάλιστα αντιμετωπίζουν και πρόβλημα βιοπορισμού. Έτσι το ύψος των έκτακτων φόρων εμφανίζεται, τις περισσότερες φορές δυσανάλογα μεγάλο σε σχέση με τις πραγματικές οικονομικές δυνατότητες των φορολογουμένων, οι οποίοι ενδέχεται να εκποιήσουν ιδιοκτησία ή να λάβουν πρόσθετα δάνεια, προκειμένου να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους. Σε περίπτωση μάλιστα μη συμμόρφωσης υπάρχει κίνδυνος επιβολής μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης, όπως η κατάσχεση ακίνητης περιουσίας τους.

«Πολύ περισσότερο την περίοδο της οικονομικής κρίσης που πλήττει άνισα τις διάφορες κοινωνικές ομάδες» σημειώνει ο Συνήγορος του Πολίτη «έχει σημασία η εξέταση των μέτρων αυτών υπό το πρίσμα της συνταγματικά κατοχυρωμένης αρχής της αναλογικότητας». Ενδεικτικά αναφέρεται ότι σε άλλες έννομες τάξεις της ΕΕ έχει κριθεί ότι η φορολόγηση του εισοδήματος σε ποσοστό άνω του 50% αυτού, προσδίδει στο φόρο απαγορευμένο δημευτικό χαρακτήρα. Ο Συνήγορος του Πολίτη θεωρεί ότι από τη διαδοχική φορολογική επιβάρυνση, τόσο σε επίπεδο άμεσης φορολογίας (φόρος εισοδήματος, έκτακτες εισφορές και τέλη, φορολογία ακινήτων) όσο και σε επίπεδο έμμεσης φορολογίας (Φ.Π.Α. και ειδικοί φόροι κατανάλωσης πετρελαιοειδών, καπνών κλπ) δεν πρέπει να θιγεί ο πυρήνας δικαιωμάτων των πολιτών, όπως της ιδιοκτησίας και της επιχειρηματικότητας.