Κατοικία: Τεκμήρια και αντίδοτα

Τον κίνδυνο να πέσουν στην παγίδα των τεκμηρίων, με αποτέλεσμα να φορολογηθούν όχι για τα εισοδήματα που δηλώνουν αλλά για τα τεκμαρτά, διατρέχουν φέτος χιλιάδες φορολογούμενοι μετά την κατακόρυφη αύξηση των τεκμηρίων διαβίωσης έως και κατά 200% σε σχέση με πέρυσι. Ετσι, η συμπλήρωση του πίνακα 5 για τον προσδιορισμό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης θα πρέπει να γίνει με ιδιαίτερη προσοχή για να μην υπάρξουν εκπλήξεις ενώ οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι διαθέτουν έξι όπλα για να παλέψουν τα τεκμήρια. Δάνεια από συγγενείς ή τράπεζες, πώληση περιουσιακών στοιχείων, γονική παροχή ή δωρεά χρηματικών ποσών, αποταμιεύσεις παλαιοτέρων ετών, ανάλωση εφάπαξ αποζημιώσεων που δεν θεωρούνται εισόδημα και κέρδη από τυχερά παιχνίδια αναγνωρίζονται από τη φορολογική νομοθεσία ως μέσα κάλυψης των τεκμηρίων. Μπορεί να τα επικαλεστεί ο φορολογούμενος για να αποφύγει έξτρα φόρους ενώ ιδιαίτερη σημασία έχει να γίνει σωστά το άθροισμα του τεκμαρτού εισοδήματος για να προσδιοριστούν και οι απαιτούμενες αποδείξεις. Ως βάση για τον υπολογισμό του τεκμαρτού εισοδήματος, θεωρούνται δαπάνες 3.000 ευρώ για τον άγαμο και 5.000 ευρώ για το ζευγάρι, ενώ τα τεκμήρια περιορίζονται κατά 30% για συνταξιούχους που έχουν υπερβεί το 65ο έτος της ηλικίας τους. Κατά τη συμπλήρωση του πίνακα 5 οι φορολογούμενοι θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να έχουν υπόψιν τους ότι:

-Στην υποπερίπτωση α' αναγράφονται στοιχεία για τον προσδιορισμό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης για ιδιοκατοικημένη ή μισθούμενη ή δωρεάν παραχωρούμενη κύρια κατοικία και έως δύο δευτερεύουσες κατοικίες. Το τεκμήριο διαβίωσης για τις κατοικίες ενεργοποιείται από το πρώτο τετραγωνικό μέτρο και αφορά όχι μόνο όσους κατοικούν σε ιδιόκτητη κατοικία ή έχουν δευτερεύουσα ή εξοχική κατοικία. Αφορά και αυτούς που ζουν σε μισθωμένη κατοικία ή τους έχει παραχωρηθεί δωρεάν αφού συνηθίζεται πολλοί γονείς παραχωρούν την κατοικία τους στα παιδιά τους ή το αντίστροφο τα παιδιά στους γονείς.

-Στους κωδικούς 211-212, 218-219 και 225 -226 συμπληρώνεται σε κάθε περίπτωση η επιφάνεια των κύριων και των βοηθητικών χώρων. Για τον υπολογισμό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης των βοηθητικών χώρων της κύριας κατοικίας ορίζεται ποσό 40 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας. Ως βοηθητικοί χώροι σε περίπτωση πολυκατοικίας θεωρούνται ο ανεξάρτητος χώρος της αποθήκης ή του γκαράζ μέσα στην ίδια οικοδομή ενώ στην περίπτωση μονοκατοικίας η αποθήκη, ο χώρος στάθμευσης, το λεβητοστάσιο, η αποθήκη καυσίμων, το κλιμακοστάσιο εφόσον οι χώροι αυτοί βρίσκονται σε λειτουργική ενότητα με αυτή και δεν είναι κοινόχρηστοι.

-Στις ενδείξεις για τα τεκμήρια διαβίωσης που αφορούν στις κατοικίες (κύρια, εξοχική, δευτερεύουσες) έχουν προστεθεί οι κωδικοί 206, 208 και 210 στους οποίους οι φορολογούμενοι που έχουν τακτοποιήσει ημιυπαίθριους και αυθαίρετους χώρους θα πρέπει να γράψουν την επιφάνεια των χώρων αυτών. -Στους κωδικούς 727-728 συμπληρώνονται τα ποσά των τόκων και τα ποσά της αποπληρωμής κεφαλαίου όπου επίσης σημειώνονται πολλά λάθη. Πέρυσι παρατηρήθηκε για παράδειγμα ότι σε 40.152 δηλώσεις είχαν συμπληρωθεί τόκοι στεγαστικού δανείου πρώτης κατοικίας στον πίνακα δαπανών και δεν είχαν μεταφερθεί σωστά στους κωδικούς 727-728 του πίνακα προσδιορισμού ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης. Οι φορολογούμενοι στους συγκεκριμένους κωδικούς θα πρέπει να γράψουν το ποσό της ετήσιας δαπάνης που κατέβαλαν το έτος 2011 για την τοκοχρεολυτική απόσβεση δανείων και πιστώσεων γενικά. Επίσης, γράψτε το ποσό που καταβάλατε για την τοκοχρεολυτική απόσβεση των χρεώσεων των πιστωτικών καρτών, εφόσον οι χρεώσεις αυτές οφείλονται σε αγορά μη καταναλωτικών αγαθών μέσω αυτών των πιστωτικών καρτών (αγορά αυτοκινήτου, μηχανήματος, πινάκων ζωγραφικής και λοιπών περιουσιακών στοιχείων).

Δεν υπολογίζεται ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης στις περιπτώσεις των κενών κατοικιών. Προκειμένου για κατοικίες που παραμένουν κενές για διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών, απαιτείται η προσκόμιση φωτοαντιγράφων λογαριασμών της ΔΕΗ ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο (π.χ. λογαριασμοί ύδρευσης, κοινοχρήστων) από το οποίο να αποδεικνύεται ότι το ακίνητο ήταν κενό για όλο το υπόψιν διάστημα.