Ανατροπές φέρνουν οι φετινές φορολογικές δηλώσεις στους φορολογούμενους που αποκτούν εισοδήματα από ακίνητα. Το νέο σύστημα αυτοτελούς φορολόγησης των ενοικίων έχει δημιουργήσει φορολογούμενους δύο ταχυτήτων. Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων που αποκτούν αποκλειστικά εισοδήματα από την εκμίσθωση ακινήτων και στη δεύτερη κατηγορία οι μισθωτοί ή συνταξιούχοι οι οποίοι εξασφαλίζουν ένα πρόσθετο εισόδημα από ενοίκια. Νέα δεδομένα για τα εισοδήματα από ακίνητα Oσοι ανήκουν στην πρώτη κατηγορία, δηλαδή το μοναδικό τους εισόδημα είναι τα μισθώματα που εισπράττουν, θα κληθούν φέτος να πληρώσουν φόρους αυξημένους έως και 500%, καθώς τα εισοδήματα από ενοίκια που αποκτήθηκαν το 2013 φορολογούνται από το πρώτο ευρώ με συντελεστή 10%. Αντίθετα ο νέος τρόπος φορολόγησης των εισοδημάτων από ακίνητα αναμένεται να ευνοήσει όσους απέκτησαν πέρυσι εκτός από τα ενοίκια και άλλα εισοδήματα (μισθούς, συντάξεις).

Τα εισοδήματα από ενοίκια που εισπράχθηκαν το 2013 και δηλώνονται φέτος δεν θα φορολογηθούν με βάση την κλίμακα των μισθωτών - συνταξιούχων, αλλά με μια διαφορετική κλίμακα με συντελεστή 10% για εισόδημα έως 12.000 ευρώ τον χρόνο και 33% για εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ. Με τους συντελεστές αυτούς οι φορολογούμενοι οι οποίοι λαμβάνουν πρόσθετο εισόδημα από ενοικίαση ακινήτων θα διαπιστώσουν μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης. Το νέο σύστημα ευνοεί όσους απέκτησαν πέρυσι εκτός από τα ενοίκια και άλλα εισοδήματα, όπως από μισθούς και συντάξεις

Το νέο σύστημα ευνοεί όσους απέκτησαν πέρυσι εκτός από τα ενοίκια και άλλα εισοδήματα, όπως από μισθούς και συντάξεις Για παράδειγμα προκύπτει όφελος της τάξης των 2.250 ευρώ για έναν φορολογούμενο με ετήσιο εισόδημα 26.000 ευρώ από μισθωτές υπηρεσίες και 9.000 ευρώ από ενοίκια. Το συνολικό εισόδημα του μισθωτού 35.000 ευρώ (26.000 +9.000 ευρώ) φορολογούνταν με την κλίμακα μισθωτών υπηρεσιών και στα 9.000 ευρώ των ενοικίων αναλογούσε φόρος ύψους 3.150 ευρώ. Με το νέο σύστημα αυτοτελούς φορολόγησης ο φόρος που προκύπτει για τα 9.000 ευρώ των ενοικίων είναι 900 ευρώ.

Στον αντίποδα χαμένοι από το νέο σύστημα φορολόγησης των ενοικίων είναι οι ιδιοκτήτες ακινήτων που δεν έχουν άλλα εισοδήματα, αφού χάνουν το αφορολόγητο των 5.000 ευρώ που ίσχυε και στο εξής φορολογούνται από το πρώτο ευρώ. Χαμένοι είναι οι ιδιοκτήτες ακινήτων που δεν έχουν άλλα εισοδήματα, αφού φορολογούνται πλέον από το πρώτο ευρώ Χαμένοι είναι οι ιδιοκτήτες ακινήτων που δεν έχουν άλλα εισοδήματα, αφού φορολογούνται πλέον από το πρώτο ευρώ Οι επιβαρύνσεις για τη συγκεκριμένη κατηγορία ιδιοκτητών ακινήτων ξεκινούν από τα 500 ευρώ τον χρόνο για ετήσιο εισόδημα έως και 12.000 ευρώ. Για υψηλότερα εισοδήματα από ενοίκια οι επιπλέον φόροι φθάνουν έως και τα 1.820 ευρώ τον χρόνο.

Για τους φορολογούμενους που εισπράττουν πολύ υψηλά ποσά ενοικίων πάνω από 65.000 ευρώ τον χρόνο προκύπτουν ελαφρύνσεις, καθώς το νέο σύστημα συμφέρει περισσότερο.

Εισόδημα από ακίνητα είναι αυτό που προκύπτει κάθε χρόνο από την εκμετάλλευση ακινήτων είτε αυτά έχουν κτίσματα είτε όχι. Τα ακίνητα μπορεί να είναι κατοικίες, καταστήματα, γραφεία, αποθήκες, γήπεδα, αγροτεμάχια κ.λπ.

Οι κυριότερες περιπτώσεις εισοδημάτων από ακίνητα είναι αυτές που αφορούν: Την ενοικίαση ακινήτων Την υπενοικίαση ακινήτων Την ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση ακινήτων. Με το νέο σύστημα δεν θεωρούνται εισοδήματα από ακίνητα και δεν φορολογούνται τα λεγόμενα «τεκμαρτά μισθώματα» από ιδιοχρησιμοποίηση επαγγελματικής στέγης και χρήση ακινήτου χωρίς αντάλλαγμα, ενώ δεν θεωρείται εισόδημα από ακίνητα και το λεγόμενο «τεκμαρτό μίσθωμα από ιδιοκατοίκηση». Επίσης απαλλάσσεται από τον φόρο το τεκμαρτό εισόδημα που προκύπτει από τη δωρεάν παραχώρηση χρήσης κύριας κατοικίας μέχρι 200 τετραγωνικά μέτρα από τους γονείς προς τα παιδιά και αντιστρόφως. Το τεκμαρτό εισόδημα δεν θα αναγραφεί στο έντυπο Ε1, αλλά θα δηλωθεί στο έντυπο Ε2. Αυτό που θα πρέπει να προσέξουν οι φορολογούμενοι είναι ότι η κατοικία της οποίας γίνεται η παραχώρηση πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως κύρια και όχι ως δευτερεύουσα ή εξοχική.

Στην «παγίδα» των τεκμηρίων κινδυνεύουν να πιαστούν οι φορολογούμενοι που προχωρούν σε αγορά ακινήτων ή ανέγερση οικοδομών ακόμη και αν πρόκειται για πρώτη κατοικία. Από την 1η Ιανουαρίου 2014 τα ποσά που δαπανούν θεωρούνται «τεκμήρια εισοδήματος». Μάλιστα το «τεκμήρια» αυτά υπολογίζεται όχι με βάση τα πραγματικά ποσά που καταβάλλουν οι φορολογούμενοι για να αγοράσουν τα ακίνητα ή να κατασκευάσουν τις οικοδομές, αλλά με βάση τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων που βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε επίπεδα υψηλότερα κατά πολύ από τα επίπεδα των πραγματικών τιμών της αγοράς. Ουσιαστικά, από την αρχή θεωρούνται «τεκμήρια» εισοδήματος όλες οι δαπάνες απόκτησης ακινήτων ακόμη κι αν αφορούν πρώτη κατοικία, γεγονός που καθιστά ασύμφορη οικονομικά κάθε ενέργεια για την απόκτηση ακινήτου, δηλαδή είτε τη λήψη στεγαστικού δανείου για αγορά ή ανέγερση πρώτης κατοικίας, είτε την αγορά ενός οποιουδήποτε ακινήτου με μετρητά, είτε την ανέγερση οποιασδήποτε άλλης οικοδομής. Σύμφωνα με τις διατάξεις του νέου Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος από την 1η Ιανουαρίου 2014 όλες οι δαπάνες που πραγματοποιούν οι φορολογούμενοι για να αγοράσουν ακίνητα, δηλαδή σπίτια, λοιπά κτίσματα, οικόπεδα, αγροτεμάχια κ.λπ. ή να ανεγείρουν οικοδομές θα θεωρούνται από το υπουργείο Οικονομικών «τεκμήρια εισοδήματος», δηλαδή θα λαμβάνονται υπόψη από τις φορολογικές αρχές για τον προσδιορισμό των φορολογητέων εισοδημάτων τους. Αυτό σημαίνει ότι οι δαπάνες απόκτησης ακινήτων που πραγματοποιούν οι φορολογούμενοι θα προστίθενται στα ποσά των τεκμηρίων διαβίωσης για τις κατοικίες, τα ΙΧ αυτοκίνητα και τα σκάφη αναψυχής που χρησιμοποιούν και θα προσαυξάνουν το συνολικό ύψος του τεκμαρτού εισοδήματος που θα πρέπει να καλύπτουν με βάση τα δηλωθέντα εισοδήματά τους. Εφόσον τα δηλωθέντα εισοδήματα είναι χαμηλότερα από το άθροισμα των δαπανών απόκτησης ακινήτων και των τεκμηρίων διαβίωσης, ο φορολογούμενος θα καλείται να πληρώσει φόρο, που θα έχει υπολογιστεί με βάση το τεκμαρτό και όχι το δηλωθέν εισόδημά του.