Χρειάστηκε ένα μαζικό κίνημα διαμαρτυρίας και δύο αυτοκτονίες μέσα στο τελευταίο δεκαπενθήμερο προκειμένου οι ισπανικές τράπεζες να "παγώσουν" για δύο χρόνια τις εξώσεις από κατοικίες στις πιο "ακραίες" περιπτώσεις ανέχειας.
Το μαζικό κίνημα διαμαρτυρίας ανάγκασε τους τραπεζίτες να υποχωρήσουν
Στην σχετική ανακοίνωσή της, η ισπανική Ένωση Τραπεζών αναφέρει πως για "ανθρωπιστικούς λόγους και στο πλαίσιο της κοινωνικά υπεύθυνης πολιτικής τους" οι τράπεζες της χώρας αποφάσισαν "να μπλοκάρουν τις εξώσεις για τα δύο επόμενα χρόνια, στις περιπτώσεις ακραίας ανάγκης". Η ανακοίνωση δεν δίνει περισσότερες διευκρινίσεις για τις περιπτώσεις αυτές, ενώ προσθέτει ότι η απόφαση ελήφθη λόγω "της κοινωνικής ανησυχίας που προκαλείται από τις εξώσεις ιδιοκτητών".
Με την ανακοίνωση τους οι ισπανικές τράπεζες προσπάθησαν να προκαταλάβουν την πρωτοβουλία που εξήγγειλαν στα τέλη της εβδομάδας το Λαϊκό και το Σοσιαλιστικό Κόμμα για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Το θέμα πήρε τις τελευταίες εβδομάδες εκρηκτικές διαστάσεις στην Ισπανία, καθώς εκατοντάδες υπερχρεωμένοι ιδιοκτήτες που απειλούνται με εξώσεις άρχισαν να κατασκηνώνουν έξω από υποκαταστήματα τραπεζών, ενώ δύο από αυτούς αυτοκτόνησαν. Το γεγονός προκάλεσε διαδηλώσεις, κυρίως στη Μαδρίτη, όπου εκατοντάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν φωνάζοντας "τραπεζίτες δολοφόνοι".
Ενδεικτική της απελπισίας είναι και η είδηση που φιλοξενείται στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας “El Mundo”, ότι μια άνεργη που έλαβε ειδοποίηση για έξωση έβαλε αγγελία στο Διαδίκτυο αναζητώντας αγοραστές για τα όργανά της. "Αρχικά έβαλα προς πώληση ένα νεφρό τώρα πουλάω επίσης τους κερατοειδείς, έναν πνεύμονα, ένα τμήμα από το ήπαρ μου... Πουλάω οποιοδήποτε όργανό μου σε όποιον μπορεί να το πληρώσει και το κάνω γιατί, πολύ απλά, είμαι απελπισμένη", δήλωσε η 44χρονη.
Περίπου 350.000 άνθρωποι έχουν χάσει τα σπίτια τους από το 2008 και σύμφωνα με εκτιμήσεις περίπου 200.000 ακόμη αναμένεται να έχουν την ίδια μοίρα. Αυξάνονται συνεχώς τα στρώματα μπροστά από τη Bankia όπου οι διαδηλωτές κάθονται, κοιμούνται ή συλλέγουν υπογραφές υπέρ μιας κοινοβουλευτικής πρωτοβουλίας που έχει στόχο να βοηθήσει τους δανειολήπτες που αδυνατούν να αντεπεξέλθουν. Μια μικρογραφία φέρετρου με έναν σκελετό μέσα του κρέμεται από την είσοδο της τράπεζας, ενώ το συνοδεύει η επιγραφή: «Θύμα της κρίσης». Μια αφίσα ζητεί το τέλος «της δικτατορίας των τραπεζών». Μόνο το 2004 και 2005 χτίστηκαν περισσότερες από χίλιες κατοικίες. Έμοιαζε ότι οι τιμές των ακινήτων θα αυξάνονταν επ' αόριστον και οι τράπεζες έδιναν αφειδώς στεγαστικά δάνεια ακόμη και σε ανθρώπους με μικρά εισοδήματα χωρίς αποταμιεύσεις. Όμως η παγκόσμια οικονομική κρίση προκάλεσε το σπάσιμο της στεγαστικής φούσκας στην Ισπανία. Φέτος, η οικονομία της χώρας αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 1,5%, ενώ περισσότερο από το ένα τέταρτο του εργατικού δυναμικού είναι άνεργο. Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ και πολλές ευρωπαϊκές χώρες, οι ισπανοί δανειολήπτες δεν μπορούν απλώς να παραδώσουν το σπίτι τους στην τράπεζα και έτσι να απαλλαγούν από το χρέος τους, αλλά πρέπει να αποπληρώσουν το σύνολο του δανείου τους. Η Bankia από την πλευρά της ανακοίνωσε ότι δεν διαπραγματεύεται με ομάδες διαδηλωτών, αλλά μόνο με μεμονωμένους πελάτες. Σύμφωνα με μια πηγή από την τράπεζα, η Bankia έχει ελαφρύνει τους όρους των δανείων περισσότερων από 80.000 δανειοληπτών. Ο Χοσέ Μιγκέλ Ντομίνγκο δεν άντεξε την προοπτική να μείνει άστεγος και κρεμάστηκε λίγη ώρα προτού του κατασχέσουν το σπίτι. Ένας ακόμη δανειολήπτης πήδηξε από το μπαλκόνι του σπιτιού του. Επέζησε αλλά υπέστη σοβαρά τραύματα.
Οργανώσεις που υπερασπίζονται τους δανειολήπτες έχουν διοργανώσει δεκάδες διαμαρτυρίες και έχουν καταφέρει να αποτρέψουν εκατοντάδες εξώσεις. Σαράντα έξι δικαστές ζήτησαν αυτή την εβδομάδα να γίνουν αλλαγές ώστε να «γίνει πιο ανθρώπινη» η ισπανική νομοθεσία που διέπει τις υποθήκες και η οποία δεν έχει αλλάξει από το 1909. Εξάλλου και η γενική εισαγγελέας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Γιουλιάνε Κόκοτ επεσήμανε ότι οι ισπανικοί νόμοι δεν προστατεύουν επαρκώς τους καταναλωτές από πιθανώς καταχρηστικούς όρους στα συμβόλαια των δανείων.