Δόμηση : Ταβάνι στο ύψος

«Μπλόκο» στους αυξημένους συντελεστές δόμησης και στην κατασκευή μεγαλύτερων σε όγκο και ύψος κτιρίων βάζει το Συμβούλιο της Επικρατείας, ακόμα και σε περιοχές που κτίστηκαν υπερβολικά, με αυθαιρεσίες που ξεπερνούσαν τα επιτρεπόμενα από το ρυμοτομικό σχέδιο όρια. Ακολουθώντας την αυστηρή συνταγματική γραμμή του ορθολογικού σχεδιασμού των πόλεων και την απαγόρευση επιδείνωσης των συνθηκών διαβίωσης, το ΣτΕ δέχθηκε επίσης ότι όταν πρόκειται να κατεδαφιστούν κτίσματα που ξεπέρασαν τα πολεοδομικά όρια για να ανεγερθούν στη θέση τους άλλα, τα νέα αυτά κτίρια δεν μπορούν να ταυτιστούν με τα παλιά, αλλά πρέπει να γίνουν μικρότερα (σε όγκο και ύψος), στο μέγεθος που επέτρεπε το ισχύον ρυμοτομικό. Και είναι αδιάφορο το γεγονός ότι μπορεί στο μεταξύ να έχει δημιουργηθεί μία διαφορετική πραγματική κατάσταση στην περιοχή, λόγω της παράνομης ανέγερσης οικοδομών. Βάζοντας τις «κόκκινες γραμμές» για κάθε πολεοδομική αλλαγή, το ΣτΕ δέχεται (207/12) ερμηνεύοντας το άρθρο 24 του Συντάγματος ότι κάθε νέα ρύθμιση δεν επιτρέπεται να οδηγεί σε επιδείνωση του υφιστάμενου οικιστικού περιβάλλοντος. Δεν μπορεί -τονίζει- να οδηγεί σε μείωση των ελεύθερων χώρων ή σε αύξηση του ποσοστού κάλυψης, του συντελεστή δόμησης και του μέγιστου επιτρεπόμενου ύψους, στοιχείων που είναι ουσιώδη για τον πολεοδομικό σχεδιασμό, καθώς συνεπάγονται αύξηση της οικιστικής πυκνότητας και επομένως επιδείνωση των όρων διαβίωσης των κατοίκων τους.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση το Ε' τμήμα ΣτΕ «μπλόκαρε» την προσπάθεια ανέγερσης Κέντρου Υγείας αστικού τύπου και κτιρίων προνοίας (βρεφονηπιακοί σταθμοί κ.λπ.) στα Χανιά, στη θέση όπου υπάρχει το παλιό νοσοκομείο της πόλης. Κατά το ΣτΕ, τα νέα κτίσματα μπορούν να ανεγερθούν μόνο εφόσον ακολουθήσουν συντελεστή δόμησης έως 0,25, κάλυψη μέχρι 15% και ύψος διώροφου κτιρίου, όσο δηλαδή προβλεπόταν στο αρχικό πολεοδομικό σχέδιο της περιοχής πριν από 66 χρόνια. Στο μεταξύ στην επίμαχη περιοχή (εμβαδού σχεδόν 10 στρεμμάτων) έγιναν μεγάλες υπερβάσεις, καθώς σε διάφορα χρονικά διαστήματα κτίστηκαν διάφορα κτίρια με χρήση υγείας (που αποτέλεσαν το παλιό νοσοκομείο Χανίων) συνολικού εμβαδού 8.770 τ.μ. και 1.890 τ.μ. υπογείου, όλα χωρίς οικοδομική άδεια! Τα εγκαταλελειμμένα κτίρια με κάλυψη 3.395 τ.μ. και δόμηση 8.770 τ.μ., η πολιτεία σκοπεύει να τα κατεδαφίσει ανεγείροντας άλλα στη θέση τους (για κέντρα υγείας και πρόνοιας).

Το ΣτΕ επισήμανε ότι το επίμαχο οικοδομικό τετράγωνο βρίσκεται σε ζώνη 500 μ. από την ακτή, δηλαδή ευαίσθητη από πλευράς προστασίας του περιβάλλοντος. Υπογράμμισε επίσης ότι, λόγω του μεγάλου εμβαδού του ακινήτου, της μεγάλης σημασίας του για το οικιστικό περιβάλλον της πυκνοδομημένης περιοχής και με δεδομένο ότι δεν έχει αλλάξει το ρυμοτομικό, το μέγεθος του σχεδιαζόμενου έργου δεν επιτρέπεται να ξεπεράσει τον συντελεστή 0,25, την κάλυψη 15% και τους 2 ορόφους. Εκρινε επίσης ότι το σχέδιο ΠΔ δεν είναι νόμιμο κατά το μέρος που ξεπερνά τα όρια αυτά, γιατί έτσι επιδεινώνει την οικιστική φυσιογνωμία της περιοχής, ανεξάρτητα από την υφιστάμενη κατάσταση που δημιούργησε η παράνομη ανέγερση οικοδομών σχεδόν στο σύνολο του τετραγώνου.