Οι σημαντικότερες αλλαγές στο νομσοχέδιο για τα αυθαίρετα είναι οι ακόλουθες:
* Διπλασιάζεται το πρόστιμο για αυθαίρετο που έχει κατασκευαστεί χωρίς άδεια. Με το αρχικό σχέδιο είχε προβλεφθεί τριπλασιασμός.
* Αυξάνει αισθητά το περιθώριο υπέρβασης της δόμησης του οικοπέδου και η χαμηλή κατηγορία αφορά έως το 50% της επιτρεπόμενης, έναντι 20% που είχε ανακοινωθεί αρχικά. Δημιουργούνται όμως δύο νέες κατηγορίες για υπερβάσεις 100% και 200%, όπου τα τελικά πρόστιμα πολλαπλασιάζονται αντίστοιχα επί 1,8 και 2,2. Στις υπερβάσεις στο ύψος, στην κάλυψη και την απόσταση της οικοδομής από τα όρια του οικοπέδου το πλαφόν παραμένει στο 20%.
* Θεσπίζεται μειωτικός συντελεστής με βάση την παλαιότητα του κτίσματος, που χωρίζει τα πρόστιμα σε τρεις μεγάλες κατηγορίες. Ολόκληρη η οφειλή βαρύνει αυθαίρετα που κατασκευάστηκαν μετά την 1η/1/2004. Το πρόστιμο μειώνεται κατά 20% για όσα κατασκευάστηκαν την περίοδο 1983-2003 και περιορίζεται κατά 80% για τα παλαιότερα. Αυτό σημαίνει ότι σε κύρια κατοικία, με υπερβάσεις στην οικοδομική άδεια κατά 100 τετραγωνικά, που όμως είναι μικρότερα από το 50% της επιτρεπόμενης δόμησης και βρίσκεται σε περιοχή με τιμή ζώνης 1.000 ευρώ ανά τετραγωνικό, το πρόστιμο είναι 6.000 ευρώ εφ' όσον έχει χτιστεί μετά το 2004. Η οφειλή πέφτει στα 1.200 ευρώ αν υπήρχε πριν από το 1983 και διαμορφώνεται στα 4.800 ευρώ αν κατασκευάστηκε την εικοσαετία 1983-2003. Υπενθυμίζεται ότι όλα τα κτίσματα που υπήρχαν πριν από το 1955 θεωρούνται νόμιμα, ακόμα και αν δεν διαθέτουν οικοδομική άδεια.
* Προβλέπεται συμψηφισμός οφειλών για αυθαίρετα που έχουν ήδη εντοπιστεί από πολεοδομίες. Οι ιδιοκτήτες τους θα πληρώσουν τη διαφορά που προκύπτει ανάμεσα στο παλιό και το νέο πρόστιμο, ενώ θα απαλλαγούν από το ετήσιο πρόστιμο διατήρησης. Δεν προβλέπεται όμως επιστροφή σε περίπτωση που έχουν ήδη καταβάλει μεγαλύτερο ποσό.
* Διαμορφώνονται κατ' αποκοπήν πρόστιμα για αυθαίρετες κατασκευές έως 20 τετραγωνικά και τα ποσά διαμορφώνονται από 1.500 ώς 3.000 ευρώ, ανάλογα με την τιμή ζώνης και τη θέση του ακινήτου (εντός ή εκτός σχεδίου). * Διαφοροποιείται το πρόστιμο για παράνομες πισίνες, που ορίζεται σε 80 ευρώ ανά τετραγωνικό. Μειώνεται όμως στο 50% για επιφάνειες έως 35 τετραγωνικά και όσες εξυπηρετούν άτομα με ειδικές ανάγκες.
* Θεσπίζεται κοινωνικός συντελεστής, αλλά μόνον για κύρια και μοναδική κατοικία ατόμων με ειδικές ανάγκες (ΑμεΑ) και εφ' όσον το ατομικό τους εισόδημα είναι έως 8.000 ευρώ ή το οικογενειακό έως 12.000 ευρώ. Δεν αποκλείεται όμως κατά τη συζήτηση στην ολομέλεια της Βουλής να επεκταθεί και σε οικογένειες με ανάλογα χαμηλά εισοδήματα, αλλά με ακίνητα σε περιοχές με τιμή ζώνης έως 1.000 ευρώ το τετραγωνικό.
* Μειώνεται κατά 50% το πρόστιμο για βοηθητικούς χώρους, αλλά δεν γίνεται δεκτό -τουλάχιστον προς το παρόν- το αίτημα για μειωτικό συντελεστή σε υπόγεια, δώματα και σοφίτες. Προβλέπεται όμως η μείωση κατά 50% του φόρου μεταβίβασης.
* Αυξάνουν τα παράβολα στα 4.000 ευρώ αλλά μόνον για αυθαίρετα κτήρια άνω των 2.000 τετραγωνικών. Για τα μικρότερα παραμένουν τα ήδη ανακοινωθέντα ποσά των 500 ευρώ για αυθαίρετα έως 75 τετραγωνικά ή 120 εφ' όσον αποτελούν κύρια και μοναδική κατοικία της οικογένειας, ενώ για μεγαλύτερες επιφάνειες είναι 1.000 και 2.000 ευρώ. Το ποσό καταβάλλεται μαζί με τη δήλωση αυθαιρέτου έως τις 30 Δεκεμβρίου.
* Διατηρείται η βασική ρύθμιση που προβλέπει ότι από την 1η Ιανουαρίου 2012 θα επισυνάπτεται σε όλες τις μεταβιβάσεις και τις συστάσεις εμπράγματου δικαιώματος υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη και του μηχανικού ότι στο ακίνητο δεν έχει εκτελεστεί αυθαίρετη κατασκευή ή αλλαγή χρήσης. Διευκρινίζεται ωστόσο ότι αφορά κάθε δικαιοπραξία εν ζωή, εξαιρώντας προφανώς τις κληρονομιές, ενώ προστίθεται η ανάλογη υποχρέωση και σε περίπτωση εισφοράς ακινήτου σε εταιρεία.
* Προβλέπονται πρόστιμα και κατεδαφίσεις σε αυθαίρετα που δεν θα δηλωθούν και οι ιδιοκτήτες μηχανημάτων που θα αρνηθούν να τις εκτελέσουν τιμωρούνται με πρόστιμο από 6 ώς 10 χιλιάδες ευρώ.
Πηγη: enet.gr