Διαβάζοντας χθές στις διαδικτυακές διευθύνσεις μεγάλων πιστωτικών ιδρυμάτων του εξωτερικού διαπίστωσα ότι τα περίφημα spreads ξαφνικά συρρικνώθηκαν. Χθές πλαι ο γενικός δείκτης τιμών μετοχών στο Χρηματιστήριο της Αθήνας "γνώρισε" ένδοξες ημέρες.Μόλις προχθές η ηγεσία της ΕΕ είχε σπεύσει να δηλώσει την εμπιστοσύνη και την στήριξη της στην ελληνική οικονομία  Όταν αργα το βράδυ  προσπάθησα να αξιολογήσω και να ερμηνεύσω αυτά που γίνονται καθημερίνά σε αυτή τη χώρα κατέληξα σε τέσσερεις  εκδοχές:
-εκδοχή πρώτη: τις προηγούμενες μέρες ήταν ένα άσκημο όνειρο απο το οποίο όταν  ξυπνήσαμε ένα πρωϊ διαπιστώσαμε ότι τελικά ήταν κάτι πολύ μακρυνό.
εκδοχή δεύτερη: όλα αυτά που ακούγαμε ήταν η πιό δυσάρεστη εκδοχή ενός ιδιαίτερα αρνητικού σεναρίου.
εκδοχή τρίτη: έχουμε να κάνουμε με ερασιτέχνες οι οποίοι δεν μπορούν να διαχειριστούν την εικόνα της ελληνικής οικονομίας προς το εξωτερικό με αποτέλεσμα να βολεύονται όλοι: οι κερδοσκόποι γιατί μπορούν να σπεκουλάρουν με "άλλοθι", η Κυβέρνηση γιατί μπορεί να  αναιρεί τις προεκλογικές της δεσμεύσεις -μετά απο δημόσιο διάλογο φυσικά, η αντιπολίτευση γιατι απέκτησε τη νομομοποίηση του επιχειρήματος του "είδαμε που τα λέγαμε" και η Ευρωπαϊκή Ενωση γιατί βρήκε ένα "μαύρο πρόβατο"
εκδοχή τέταρτη : να μας δουλεύουν όλοι μαζί γιατί στο τέλος της ημέρας οι μόνοι που θα πληρώσουν δεν θα είναι αυτοί.
Η αλήθεια είναι ότι παρά το γεγονός ότι κάτι μου λέει ότι θα πρέπει να ακολουθήσω την τρίτη εκδοχή βαθειά μέσα μου θέλω να ελπίζω ότι έχω κάνει λάθος...

Το άθρο είναι πραγματικά εντυπωσιακό! Το Λονδίνο -και όχι μόνο-κατάφερε να συγκεντρώσει σαγηνεύσει τους πλουσίους και η σαγήνη αυτή είχε άμεση επίπτωση στην αγορά πολυτελών κατοικιών η οποία βρέθηκε σε τροχιά ανάκαμψης. Τι ήταν αυτό που τους έθελξε ώστε να επενδύσουν σε σπίτια αξίας άνω των 2 εκατ. ευρώ; Το κοινωνικό status, υποστηρίζουν κάποιοι.Η ασθενική στερλίνα , κάποιοι άλλοι. Η ανταγωνιστική φορολογία κάποιοι τρίτοι. Όλα μαζί και καθένα ξεχωριστά θα υποστήριζε κάποιος αν δεν ανακάλυπτε ότι κυρίαρχο ΄λο σε αυτή την διαδικασία είχαν και οι ιταλοί. Τι σημαίνει αυτό; Απλώς ότι οι ευρωπαίοι φοβισμένοι απο την κρίση ψάχνουν πλέον για καταφύγια που θα τους εξασφαλίζουν σταθερότητα και κυρίως διαχρονικα αμετάβλητο ανταγωνιστικό πλαίσιο. Θέλετε και άλλη απόδειξη; Οι τιμές των ακινήτων στην Ελβετία παρά την παγκόσμια οικονομική κρίση κατλεγραψαν άνοδο την προγηγούμενη χρονιά περί το 5%.
Όταν λοιπόν ολόκληρος ο πλανήτης προσπαθεί να προσελκύσει επενδύσεις εμείς κάνουμε ότι περνά απο το χέρι μας για να τις διώξουμε. Φορολογικοί αιφνιδιασμοί, κλίμα καταστροφολογίας και -το κυριότερο απο όλα- μία εικόνα στο εξωτερικό ανάλογη με εκείνη τριτικοσμικής χώρας. Δυστυχώς για όλα αυτά δεν χρειάστηκε και μεγάλη προσπάθεια. Ήταν αρκετή μία μικροπολιτική προσέγγιση της ελληνικής οικονομίας , μερικές δηλώσεις κάποιων παραγόντων με προφανές κίνητρο την καρέκλα τους και μία διάχυτη  αίσθηση αβεβαιότητας όχι μόνο απο τον απλό πολίτη αλλά και απο τους υπεύθυνους κυβερνήτες.
Αν δεν αλλάξουν όλα αυτά και κυρίως αν δεν συνειδητοποιήσουν οι εκάστοτε υπεύθυνοι της οικονομικής πολιτικής ότι η πραγματική οικονομία δεν ενδιαφέρεται για ιδεολογήματα τότε είναι μαθηματικά διαπιστωμένο ότι πολλοί θα αναζητήσουν και πολύ σύντομα μάλιστα πιο ασφαλή καταφύγια τύπου...Λονδίνου.

Μήπως θα πρέπει να εγκαταλείψουμε κάποια στιγμή την πρακτική του «απόψε αυτοσχεδιάζουμε» και να ασχοληθούμε σοβαρά με την αγορά ακινήτων ;  Όλα δείχνουν ότι τελικά κανείς από αυτούς που είναι επιφορτισμένοι με την διαχείριση της αγοράς δεν έχουν καταλάβει ότι το «καράβι πάει προς την ξέρα» . Ας πάρουμε την αγορά κατοικίας , όπου τα προβλήματα εντοπίζονται κυρίως στην υπερβάλλουσα προσφορά και στην ανεπαρκή ζήτηση. Οι οικονομολόγοι λένε ότι  όταν εμφανίζονται τα φαινόμενα αυτά στην αγορά τότε η πτώση των τιμών είναι αναπόφευκτη  και θα σταματήσει μόνο όταν οι αγοραστές πειστούν  ότι βρίσκονται στα χαμηλότερα τους επίπεδα. Στην ελληνική αγορά δεν ισχύει αυτό και επομένως το ζητούμενο για να πάρει  μπρος η μηχανή είναι να τονωθεί η ζήτηση και ταυτόχρονα να περιοριστεί το υπερβάλλον αδιάθετο απόθεμα. Η τόνωση της ζήτησης  γίνεται πρακτικά με δύο τρόπους : είτε να πειστούν εκείνοι που έχουν ρευστότητα –και δεν είναι λίγοι- ότι η επένδυση σε κατοικίες προσφέρει υψηλές αποδόσεις είτε να ανοίξουν πάλι τα χρηματοκιβώτια τους οι τραπεζίτες. Και στην μία και στην άλλη περίπτωση  η απουσία μίας  πολιτικής είναι κάτι παραπάνω από φανερή. Κάποιοι , θα μιλούσαν για την  παροχή της εγγύησης του δημοσίου όμως πρόκειται για μέτρο ανεφάρμοστο στην πράξη  και με αμφίβολα αποτελέσματα .  Αντί αυτού καθημερινά γινόμαστε μάρτυρες επιλογών που απομακρύνουν όλο και περισσότερους  από το δρόμο της αγοράς ενός ακινήτου. Τεκμήρια, φόροι  και φορολογική ανασφάλεια δεν είναι το καλύτερο τονωτικό στην προσπάθεια ανάνηψης του «μεγάλου ασθενούς». Το ίδιο ακριβώς θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς και για τα μικρά επαγγελματικά ακίνητα , η αγορά των οποίων έχει στην κυριολεξία παγώσει εξαιτίας ενός μίγματος πολιτικής με την φορολογική ανασφάλεια να κυριαρχεί. Αλήθεια , ποιος θα επενδύσει, ακόμα και αν έχει κεφάλαια σε συνοικιακό κατάστημα ή σε μικρό γραφείο όταν φοβάται ότι  η εφορία να  πάρει το 40-50% των μισθωμάτων ενώ οι πιθανότητες  να μείνει  χωρίς μισθωτή ή ακόμα και με μισθωτή που θα αδυνατεί να καταβάλλει τα μισθώματα είναι πολύ μεγάλες; Μάλλον κανείς. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για ένα υποψήφιο επενδυτή που θέλει να κατασκευάσει είτε κατοικίες είτε επαγγελματικά ακίνητα. Σε κάθε περίπτωση η ανασφάλεια δεν είναι ο καλύτερος οδηγός  για οποιαδήποτε οικονομική –επενδυτική απόφαση.  Από την άλλη πλευρά, κανείς δεν φαίνεται  ότι μπορεί να «πείσει» τις τράπεζες να στηρίξουν με κεφάλαια την ζήτηση για αγορά ακινήτου.  Και η διαπίστωση αυτή επιτείνει ακόμα περισσότερο  την αβεβαιότητα που βασανίζει την αγορά. Θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι η ενίσχυση ορισμένων και αυστηρά επιλεγμένων κοινωνικά και επαγγελματικά ομάδων θα μπορούσε να δώσει το έναυσμα για την σταθεροποίηση της αγοράς. Η εμπειρία της δεκαετίας του ΄80 με την χρήση των επιδοτούμενων δανείων είναι η πιο ξεκάθαρη απόδειξη για τις θετικές επιπτώσεις μίας σχεδιασμένης και αυστηρά στοχευμένης πολιτικής . Δυστυχώς όμως τίποτε από όλα αυτά δεν γίνονται σήμερα με αποτέλεσμα η τύχη της αγοράς να επαφίεται στον …Θεό.

Στο χθεσινό σημείωμα έγινε σαφής μνεία για την παρανοϊκή κατάσταση στην οποία βρίσκεται η ελληνική οικονομία. Ένα ακόμα σύμπτωμα της κατάστασης αυτή είναι η στάση που έχουν κρατήσει προεκλογικά τα δύο μεγάλα κόμματα που διαχειρίζονται τις τύχες του τόπου απο την μεταπολίτευση μεχρί σήμερα. Έτσι λοιπόν η σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση και κυβέρνηση του τόπου έως την 4η Οκτωβρίου βάσισε την προεκλογική της καμπάνια στην ανάγκη λήψης σοβαρών οικονομικών μέτρων προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κρίση . Μάλιστα , τόσο η ηγετική κυβερνητική ομάδα στην οποία συμμετείχαν οι δύο  απο τους τρείς  σημερινούς υποψήφιους αρχηγούς υποστήριζαν με έμφαση την ανάγκη φορολογικών μέτρων και παρεμβάσεων σε διαθρωτικούς τομείς της οικονομίας. Απο την πλευρά της η τότε αξιωματική αντιπολίτευση και σημερινή Κυβέρνηση  υποστήριζε ότι δεν χρειάζονται πρόσφατα μέτρα παρά μόνο η κινητοποίηση του μηχανισμού και παρεμβάσει που θα έδιναν την απαραίτητη αναπτυξιακή ώθηση στην ελληνική οικονομία. Σήμερα, οι ρόλοι έχουν αντιστραφεί. Η μέχρι πρότινος αξιωματική αντιπολίτευση και σημερινή Κυβέρνηση επιβάλλει φόρους, αυξάνει ήδη υφιατάμενους και ανοίγει καυτούς φακέλους όπως για παράδειγμα το ασφαλιστικό. Αν απο την πλευρά του ο (η) νέος αρχηγός της σημερινής αξιωματικής αντιπολίτευσης και της χθεσινής Κυβέρνησης επικεντρώσει την αντιπολιτευτική του πολιτική στο να στηλιτεύει τα μέτρα τότε θα έχουμε το πιό παρανοϊκό σκηνικό που οι θεατρόφιλοι θα έδιναν χωρίς ιδιαίτερο προχληματισμό τον χαρακτηρισμό  του θεάτρου του παραλόγου. Αν απο την άλλη πλευρά η αξιωματική αντιπολίτευση μείνει σταθερή στις προεκλογικές της θέσεις τότε η Κυβέρνηση θα έχει στην κυριολεξία λυμμένα τα χέρια (άσχετα απο το αν αυτή ακολούθησε άλλη ρότα απο εκείνη των προεκλογικών της ξαγγελιών).
Ε λοιπόν αν αυτό δεν είναι σχιζοφρένεια πως αλλιώς θα μπορούσε να χαρακτηριστεί;

ΥΓ : Τι είπατε εμπαιγμός;