Ποιός θα είναι ο κερδισμένος;

Σε όλες τις αναλύσεις για την κρίση του 2008 υποδεικνύεται ως αφετηρία η αγορά ακινήτων στις ΗΠΑ. Τα ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια και η διάθεσή τους στη δευτερογενή αγορά επέτρεψαν τη διοχέτευση των πλεοναζουσών αποταμιεύσεων, την αύξηση της μόχλευσης και την πτώση των επιτοκίων, ενώ αποτέλεσαν μια απόπειρα διαχείρισης της διακινδύνευσης στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Μια απόπειρα ατελέσφορη, όπως τελικά αποδείχθηκε.

Η επέκταση του δανεισμού σε μειονοτικούς πληθυσμούς, σε μονογονεϊκές οικογένειες, σε κοινωνικές ομάδες με χαμηλό εισόδημα, σε συνδυασμό με την εργασιακή επισφάλεια και την συρρίκνωση των προνοιακών πολιτικών οδήγησε σε μια περιδίνηση καθόδου με ταχύτητα μεγαλύτερη από εκείνη της ανόδου που προηγήθηκε. Η αγορά ακινήτων προϋποθέτει βέβαια την κατασκευή των ακινήτων, σε πολλές περιπτώσεις ολόκληρων συνοικιών ή και προαστίων, καθώς και την κατασκευή υποδομών πρόσβασης

.Η αστικοποίηση είναι το βασικό μέσο απορρόφησης του πλεονάζοντος κεφαλαίου και συνδέει τόσο την πρόσφατη όσο και προηγούμενες κρίσεις με την "ανάπτυξη" των πόλεων. Η "ανάπτυξη" αυτή μπαίνει σε εισαγωγικά επειδή αφορά την καπιταλιστική συσσώρευση από τη μία πλευρά, και από την άλλη, την επιδίωξη του κεφαλαίου για οργάνωση κοινωνικής συναίνεσης με άξονα τη στέγη. Μια σειρά παραδείγματα δείχνουν την τάξη μεγέθους της αστικοποίησης: Αναφέρεται στο Παρίσι που μετατρέπεται μετά το 1853 σε Πόλη του Φωτός από τον Georges Eugéne Haussmann με τις μεγάλες λεωφόρους και τη συνοικία Les Halles, στην μητροπολιτική περιοχή της Νέας Υόρκης όπου λαμβάνει χώρα μια πρωτοφανής προαστικοποίηση μετά το 1945 υπό τον Robert Moses, και στην Κίνα όπου οι τιμές των ακινήτων έχουν εκτιναχθεί, ενώ είναι σε εξέλιξη ένα σχέδιο οικοδόμησης 36 εκατομμυρίων σπιτιών από το 2010. Η αστικοποίηση στην Κίνα σήμερα θυμίζει την ανάπτυξη στις ΗΠΑ μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, μόνο που το εύρος αυτής της διαδικασίας είναι τώρα πολλαπλάσιο.

Πριν από συστημικές κρίσεις καταγράφεται μια ραγδαία άνοδος και πτώση του κατασκευαστικού τομέα, όπως το 1929 και το 1973. Η αστικοποίηση απλά μεταθέτει το πρόβλημα της υπερσυσσώρευσης που υποτίθεται ότι επιχειρεί να αντιμετωπίσει. Παρά την εμμονή που εμφανίζει τις κρίσεις ως εξαιρέσεις, και το παρελθόν και το παρόν δείχνουν ότι οι κρίσεις είναι δομικό και αναπόσπαστο στοιχείο της ίδιας της οικονομίας . Η στέγη μάλιστα είναι το στοιχείο και κοινωνικών κρίσεων. Η αρπαγή γης στη Βομβάη και το Ρίο από κατοίκους που δεν έχουν τίτλους ιδιοκτησίας και μένουν σε παραγκουπόλεις είναι μερικά απο τα εκατοντάδες παραδείγματα. Η ανάδειξη , μάλιστα ,παγκόσμιων οικονομικών κέντρων στον Τρίτο Κόσμο συνεπάγεται τον εκτοπισμό εξαθλιωμένων πληθυσμών. Στην Κοτσαμπάμπα, όπου οι κάτοικοι διώχνουν τις εταιρείες Bechtel και Suez και ανακόπτουν την ιδιωτικοποίηση του νερού, και το Ελ Άλτο, όπου ιθαγενείς, αγρότες και βιομηχανικοί εργάτες οργανώνονται στις γειτονιές και προκαλούν προεδρική εναλλαγή και τον ερχομό του Μοράλες.