Σκέψεις για την Αθήνα

του Γιαννη Λιναρδακη

αρχιτεκτων

Εχουν περασει τουλαχιστον 50 χρονια απο τοτε που αρχισε, συστηματικα και αδιάλειπτα, η εγχωρια δυσφημηση της Αθηνας. Βεβαιως και πιο πριν, ηδη απο την δεκαετια του 1950, εκατηγορειτο, δηθεν, το τοτε εφαρμοζομενο μοντελο εξαστισμου αποτελεσμα του οποιου ειναι η σημερινη Αθηνα. Μετα την ληξη του εμφυλιου πολεμου επιβληθηκε, για διαφορους λογους, κυριως στους πληθυσμους της αγροτικης περιφερειας (εκτος της εξωτερικης μεταναστευης και) εσωτερικη μεταναστευση προς τις πολεις και ουσιαστικα προς τις δυο μεγαλες πόλεις (Αθηνα και Θεσσαλονικη), με ταυτοχρονη ομως ηθικη υπονομευση της (της μεταναστευσης). Η Αθηνα τοτε χαρακτηριζοταν "υδροκεφαλη" (με υπονοουμενες οργανωτικες μορφολογικες και λειτουργικες ανωμαλιες και ελατωματα). Αργοτερα με την (εκ μερους της, εδρευουσας στην Αθηνα βεβαιως, διανοησης) πολεμικη για την, λεγομενη, ερημωση της υπαιθρου καλλιεργηθηκαν στους εσωτερικους μεταναστες ενοχες για την εγκαταλειψη των χωριων τους και αισθημα ανικανοποιητου απο την ζωη τους στην Αθηνα. Εσκεμμενα απο τοτε και μεχρι τωρα ποτε δεν δοθηκε αστικο οραμα στους νεους πληθυσμους των μεγαλων πολεων (Αθηνα και Θεσσαλονικη), που επι μακρον παρεμειναν ψυχικα και κοινωνικα χωρικοι ενω, συμπληρωματικα,τοτε, η αστυφιλια εμφανιζοταν σαν απολυτα αρνητικη διαδικασια, (απο ηδη αστικοποιημενους ομως) διαμορφωτες της κοινης γνωμης. Μεθοδικα, κυριως με παραλειψεις αλλα και με κινητρα εκ μερους της εξουσιας, οι πολιτες κατευθυνθηκαν σε ιδιωτκες λυσεις συλλογικων προβληματων με δυο αλληλοσυμπληρουμενους τροπους που ειναι. Η εντος της ηδη υπαρχουσης συνεκτικης πολεως ανεγερση νεων πολυκατοικιων στην θεση παλαιων κτιριων που κατεδαφιζοντο και η, απαξιωτικα χαρακτηριζομενη, αναρχη επεκταση της πολεως σε νεες η αραιοκατοικημενες περιοχες. Τελικα η κατοικηση στην Αθηνα κατανοηθηκε απο τους πολιτες σαν αναγκαιο κακο και οχι σαν ιδανικη επιλογη και εν μερει ετσι ηταν, και ειναι.