του
Γιάννη Λιναρδακη
Αρχιτέκτονα
Λεωφόρος βασιλίσσης Όλγας, ένας δρόμος με ομολογουμένως πολύ ενδιαφέρουσα προοπτική, ιδανικός για μακέτα.
Η μακέτα.
Σ' αυτήν που δημοσιεύτηκε επανειλημμένα (από ποια πραγματική θέση άραγε μπορεί κάποιος πεζός - τους πεζούς δεν αφορά η πεζοδρόμηση; - να απόλαυσει αυτή την εικόνα και για πόσο μήκος του περιπάτου του;) μπόλικο, υπαρκτό, πράσινο δεξιά, δυσανάλογα υπερτονισμένος ο αρχαιοπρεπής στίβος του Εθνικού αριστερά (το κολυμβητήριο και το τένις απουσιάζουν) και στο βάθος της εικόνας όπου η κατεύθυνση του (μελλοντικού) πεζόδρομου (με μια μπαρόκ οπτική απάτη) παρασύρει το μάτι, κάτω από ένα πεντακάθαρο καταγάλανο ουρανό το έμβλημα της εθνικής επιβεβαίωσης, η Ακρόπολη, φαίνεται σαν να, επιστρέφει την σύγχρονη πόλη - ζωή. Εν τάξει, δεν μπορεί να παραπονεθεί κάνεις, ο μακετίστας έκανε ότι το καλύτερο γινόταν. Φύση, άθληση, αρχαία αίγλη. Η ελπίδα για ένα ξενοιαστο υγιεινό μέλλον, αντάξιο του (εξιδανικευμένου) παρελθόντος. Το προϊόν πεζοδρόμηση έγινε ήδη απαραίτητο... Αλλά ποιο είναι το προϊόν; Αφού οι κρατικές υπηρεσίες επέλεξαν την δύναμη της εικόνας για την παρουσίαση του έργου δικαιούμαι αντίστοιχα (αλλά λιγότερο ισχυρά λογω χρήσεως λέξεων αντί εικόνων) να σχολιάσω το έργο με δυο στιγμιότυπα.
Στιγμιότυπο 1. Βράδυ . Κρύο, ψιλή βροχή, ερημία. Κάποιος (γιατί βρέθηκε εκεί;) βαδίζει στην λεωφόρο βασιλίσσης Όλγας βιαστικά προς την λεωφόρο Αμαλίας. Δεξιά το δασάκι του Ζαππείου, αριστερά μόλις πέρασε τους ψηλούς σκοτεινούς φράκτες του Εθνικού Γ.Σ. και του Κολυμβητηρίου, τώρα είναι στα μισά του δρόμου (απόσταση αρκετά μακρινή από κάθε άκρη του, περίπου 250 μέτρα), μεταξύ του Ομίλου Αντισφαιρίσεως και της εισόδου του αρχαιολογικού χώρου τα φωτά του δρόμου είναι σβηστά (περίεργο πράγμα στο ανασφαλέστερο τμήμα κάθε διαδρομής τα φωτά παθαίνουν συνεχείς βλάβες!) το τραμ (το μόνο όχημα που επιτρέπεται η διέλευση του από τον δρόμο) με ένα δυο επιβάτες μόλις πέρασε και το μικρό αναψυκτήριο είναι από ώρα κλειστό. Στο τέρμα του δρόμου μπροστά από το άγαλμα του Βύρωνα αναβοσβήνουν ράθυμα οι φάροι ενός περιπολικού της αστυνομίας που, με κατεύθυνση προς το Σύνταγμα όμως, υποτίθεται πως ελέγχει την περιοχή, τι ελέγχει δηλαδή, με αυτό το στέγαστρο των ρωμαϊκών αρχαιοτήτων που έστησαν καταμεσής του δρόμου οι αρχαιολόγοι. Από τα σκοτάδια λοιπόν στα πλάγια του δρόμου έρχονται πνιχτοί συγκεχυμένοι ήχοι ενός αθέατου κόσμου. Δυο περίεργες φιγούρες ξεπετάγονται μπροστά στον ξεμοναχιασμένο διαβατή, τι θέλουν; Αχ να περνούσε τώρα ένα αυτοκίνητο, ένα ταξί ένα μηχανάκι....
Στιγμιότυπο 2. Καύσωνας. Πέντε η ώρα ντάλα μεσημέρι Ιουλίου. Σχεδόν αφυδατωμένος, εγκλωβισμένος στο πυρακτωμένο αυτοκίνητο ο οδηγός του προσπαθεί να πάει προς το Παγκράτι από την λεωφόρο Άρδηττου / Βασιλέως Κωνσταντίνου και βρίσκεται στο φανάρι της διασταύρωσης των λεωφόρων Αμαλίας και βασιλίσσης Όλγας.Δίπλα στον Πλάτωνα το τραμ για την Βούλα. Αυτό με τους πεντέξι επιβάτες του στριβεί αριστερά στην τελείως άδεια από πεζούς και οχήματα λεωφόρο Όλγας για να καταλήξει στην λεωφόρο Καλλιρρόης. Ο οδηγός του αυτοκίνητου μαζί με όλους τους άλλους που πηγαίνουν προς τις αντίθετες (ως προς την δική του) κατεύθυνση, λεωφόρους Καλλιρρόης (όπως το τραμ), Βουλιαγμένης αλλά και Συγγρού προχωρεί ευθεία και δια της στενωπού Αθανασίου Διάκου διατρέχει (όντος του δακτυλίου που υποτίθεται πως ξορίσθηκε για τον περιορισμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από τα καυσαέρια των οχημάτων) μια φουρκέτα μεγαλύτερη των 1000 μέτρων και γυρίζει πίσω μόνο 500 μέτρα μακρύτερα από την αρχική του θέση. Έχει χάσει τουλάχιστον 15 λεπτά στην διαδρομή αναπνέοντας το ιδιαίτερα βλαβερό καυσαέριο του ρελαντί των μηχανών. Και βλαστήμα τις πεζοδρομήσεις και τις κυκλοφοριακές ρυθμίσεις που ενώ δεν ωφελούν τους πεζούς βλάπτουν τους εποχούμενους και την ατμόσφαιρα. Που να παραπονεθεί και ποιος θα τον ακούσει; Δεν ήξεραν οι ειδικοί ότι η πεζοδρόμηση της λεωφόρου Όλγας θα μειώσει τις ταχύτητες δραματικά; Είναι και ξεθεωμένος, άστα να πάνε κατά διάολου...
Απορίες.
1) Υπάρχουν αρκετοί πεζοί για να περπατήσουν εκτός από τις υπάρχουσες μέσα στον κήπο του Ζαππείου διαδρομές, και στην βασιλίσσης Όλγας;
2) Γιατί να κατασκευαστεί ένας νέος πεζοδρόμος αντί να ξαναπεζοδρομηθει ο υπάρχων πίσω από το κτίριο του Ζαππείου που έχει μετατραπεί σε φρουρούμενο από την αστυνομία parking; (για την προνομιούχο υπαλληλία του μεγάρου Μάξιμου υποθέτω που δεν πηγαίνει στην δουλεία με το τραμ).
3) Έχει προσέξει κάνεις πόσο εντυπωσιακότερη (και ασφαλώς συνεκτιμημένη κατά την χάραξη του) είναι η όψη του Σταδίου από τον πίσω από το κτίριο του Ζαππείου υπάρχοντα δρόμο;
4) Έχει εκτιμήσει κάνεις τα πλεονεκτήματα της ανάδειξης των παλαιών κήπων της πόλης και της, κατά το δυνατόν, ένταξης τους στην χρήση της καθημερινής ζωής;
5) Κατά τι ο πεζοδρόμος Όλγας θα είναι καλύτερος από τις μέσω του κήπου του Ζαππείου ισοδύναμες όσο αφορά την ολοκλήρωση του "μεγάλου περιπάτου" διαδρομές, που με ελάχιστα συγκριτικά έξοδα μπορούν να βελτιωθούν αν χρειάζεται; Θυμόμαστε πως υπάρχουν και πολύ όμορφες χωμάτινες διαδρομές που ξεκινώντας από την δεξιά πλευρά της εισόδου του κήπου του Ζαππείου μέσα από το άλσος καταλήγουν στην διασταύρωση βασιλίσσης Όλγας και βασιλέως Κωνσταντίνου; Μήπως ο περίπατος (των μόνιμων κάτοικων και των τουριστών μαζί) κάτω από τα αιωνόβια δένδρα του Ζαππείου είναι προτιμότερος από τον περίπατο σε ένα νέο πεζόδρομο;
6) Νομίζοντας πως ο όρος "αντιληπτική εικόνα της πόλης" που αναφέρει η ΕΑΧΑ Α.Ε. στο site της αφορά μάλλον αναπαραστάσεις στα μυαλά και όχι την εμφάνιση της πόλης καθ' εαυτόν και πως αντιληπτική εικόνα σχηματίζουν εκτός των πεζών και οι εποχούμενοι. Νομίζοντας πως η "αντιληπτική εικόνα της πόλης" εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την συχνότητα χρήσης ουσιαστικά (εκτός από την ελκυστικότητα και) από την προσβασιμότητα και χρησιμότητα των διαφόρων περιοχών της και πως δυσπρόσιτες άχρηστες η ανασφαλείς περιοχές διαγράφονται από την αντιληπτική εικόνα. Απορώ. Γιατί να διαγράφει η περιοχή Ζαππείου / Ολυμπίου από τις νοητικές εικόνες των χιλιάδων εποχούμενων που διέρχονται τις λεωφόρους βασιλέως Κωνσταντίνου και βασιλίσσης Όλγας δηλαδή (να διαγράφει η περιοχή) από τις εναλλακτικές επιλογές τους; Δεν κάνει αυτή η διαγραφή τους Αθηναίους και τον συγκεκριμένο χώρο φτωχότερους; Θα ωφεληθούν οι πεζοί έτσι;
7) Όσο αφορά την βελτίωση των "περιβαλλοντικών συνθηκών της ευρύτερης περιοχής" που αναφέρει η ΕΑΧΑ Α.Ε. στο site της. Δηλαδή συγκρίνοντας τη περιοχή με άλλες έχει κακές περιβαλλοντικές συνθήκες και, άρα, προτεραιότητα στην βελτίωση;
8) Στα ΝΕΑ σε δημοσίευμα της 13/05/2010 αναφέρεται πως με την πεζοδρόμηση η µέση ταχύτητα στην Αρδηττού σε ώρες αιχμής που σήμερα είναι 19 χλµ. την ώρα αναλώνεται να πέσει στα 9 χλµ. Πρόβληµα αναμένεται να προκληθεί και µε τα τουριστικά λεωφορεία ... και αναζητούνται λύσεις όπως η δημιουργία χώρου στάθμευσης στο Δέλτα Φαλήρου! Είναι πολύ δύσκολες οι κυκλοφοριακές συνθήκες στην Αθήνα είναι ανάγκη να γίνουν εξοντωτικές με τις πεζοδρομήσεις (εκτός της βασιλίσσης Όλγας και με την Πανεπιστήμιου) και ποιος ξέρει τι άλλο;
Υπενθυμίσεως.
1) Οι δημόσιοι χώροι που δεν χρησιμοποιούνται εντατικά εξαθλιώνονται δεν συντηρούνται καλά δεν αστυνομεύονται και οι δαπάνες δημιουργίας τους πάνε χαμένες.
2) Η Επιφάνεια του Εθνικού κήπου(χωρίς την Βουλή) είναι περίπου 160 στρώματα. Η επιφάνεια του Άρδηττου μαζί με το Στάδιο είναι περίπου 115 στρώματα Η επιφάνεια του Ζαππείου του Ολυμπίου και των αθλητικών χώρων είναι περίπου 240 στρέμματα. Η συνολική επιφάνεια των παραπάνω είναι περίπου 515 στρώματα. Είναι μια τεραστία έκταση που παρά τις πολλές κατατμήσεις της με περιφράξεις θα είναι ανασφαλής και άβατη όχι μόνο για τα ιδιωτικά οχήματα αλλά και για τους πεζούς (στους οποίους υποτίθεται θα παραδοθεί) ιδίως αργά την νύχτα.