Πέντε προτάσεις για τα καταστήματα

του Γιαννη Λιναρδακη

αρχιτεκτονα

Το στηριζομενο και στον υπερεπαγγελματισμο μοντελο της Ελληνικης οικονομικης μεγεθυνσης, (οχι αναπτυξης) εχει προ πολλου καταρρευσει και δεν προκειται να αναστηλωθει. Στην Αθηνα, πρωτευουσα αυτου του, κρατικης εμπνευσης και σχεδιασμου, παρασιτικου υπερεπαγγελματισμου, τα ισογεια σε σχεδον καθε απιθανο δρομισκο καθε ακραιας γειτονιας κτισθηκαν εξ αρχης ως, η μετατραπηκαν σε, καταστηματα. Ειναι ομως βεβαιο πως ο αριθμος των μικρων και πολυ μικρων επιχειρησεων μετα την κυριολεκτικα αγρια αναδιαρθρωση (που πραγματοποιειται σιωπηλα και σε αυτο το τμημα) της οικονομιας θα ειναι πολυ μικροτερος απ' οτι στο προσφατο παρελθον. Τι θα απογινουν λοιπον τα οικοδομικα κουφαρια που καποτε στεγαζαν τα καθε ειδους υπεραριθμα μαγαζια αλλα απο τωρα και στο εξης θα ειναι στο μεγαλυτερο ποσοστο αχρηστα; Τι θα γινει με τους ιδιοκτητες και το επενδυμενο κεφαλαιο; Ποιες θα ειναι οι συνεπειες για την πολη;

ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΙΔΙΟΚΤΗΤΕΣ

Παρα τις επιχειρουμενες μαζικες ανατροπες στην οικονομικη πραγματικοτητα γενικα (με, ελπιζω, προσωρινες και μεταβατικες νομικες προβλεψεις) διατηρειται η αξια νομιμων και παρανομων επαγγελματικων περιουσιακων στοιχειων. Κατα το ανοιγμα (για παραδειγμα) των κλειστων επαγγελματων διατηρουνται οχι μονο καποια απο τα νομιμα ως τωρα προνομια αλλα και ο παρανομος αερας των επαγγελματικων αδειων επι δεκαετιες σκανδαλωδως ευνοημενων ομαδων (οπως οι φορτηγατζηδες, φαρμακοποιοι, δικηγοροι κ.ο.κ.). Ειναι δυνατον οι ιδιοκτητες καταστηματων να καταστραφουν οικονομικα χανοντας τελειως το επενδυμενο στα κτιρια κεφαλαιο τους; Δεν μιλω για προνομια η για παρανομο αερα αλλα για πραγματικες και νομιμες αξιες που πληρωθηκαν και τωρα εκμηδενιζονται λογω οριστικης αχρηστιας των αντικειμενων των επενδυσεων. Ειναι ενα τεραστιο θεμα που αφορα τεραστιο αριθμο πολιτων, τεραστια υλικη κεφαλαιακη αξια και τεραστιες εγγυησεις τραπεζικων δανειων.

ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΗ

Το σημαντικωτερο στοιχειο των πολεων ειναι ακριβως η αστικη δυναμικη που αυτες διαθετουν. Tο κυριωτερο μεσο παραγωγης της αστικης δυναμικης ειναι ανεκαθεν ο δρομος. Οχι ο δρομος ως διοδος η περασμα (που ουτως η αλλως ειναι), αλλα ο δρομος ως πεδιο συναλλαγης δηλαδη επικοινωνιας. Απο τα ιδιαιτερα τοπικα (υλικα και συμβολικα) χαρακτηριστικα του δρομου εξαρταται η ενταση και ποιοτητα της επικοινωνιας δηλαδη, η λειτουργικοτητα του. Στις πυκνοδομημενες αστικες περιοχες η λειτουργικοτητα του δρομου (η αστικοτητα) περιοριζεται σχεδον αποκλειστικα στα ισογεια των κτιριων. Σε πυκνοδομημενες αστικες περιοχες με εξαθλιωμενα, κουρελιαρικα, εγκαταλειμενα ισογεια χανεται καθε θετικο αστικο στοιχειο, μενουν μονο τα πολλα αρνητικα στοιχεια. Η υπαρξη αχρηστων / κλειστων ισογειων, γενικα - αλλα ειδικωτερα στο χωρις πρασιες συνεχες συστημα δομησεως -, καθιστα τον δρομο ανασφαλη τοπο κυκλοφοριας επειδη δεν υπαρχει ελεγχος απο κανεναν. Τελικα ολη η περιοχη υποβαθμιζεται και απαξιωνεται κοινωνικα και οικονομικα. Κατι πρεπει να γινει σχετικα με τους κλειστους χωρους καταστηματων ωστε να αντμετωπισθουν οι οικονομικες και πολεοδομικες συνεπειες.

ΠΕΝΤΕ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

1. Απαγορευση της λειτουργιας οποιουδηποτε νεου επαγγελματικου χωρου σε οροφο κτιριου κατοικιας και μη αποδοχη των σχετικων δαπανων ενοικιου κλπ στα επαγγελματικα εξοδα (ευρισκεται ευκολα δικαιολογια υπερμετρης επιβαρυνσης και ενοχλησης των συνοικων).

2. Αναγνωριση του δικαιωματος μετατροπης των χωρων καταστηματων σε χωρους κατοικιας η χωρους σταθμευσης χωρις εκδοση αδειας αλλαγης χρησεως και κυριως χωρις συγκαταθεση των συνιδιοκτητων της οικοδομης δεδομενου του οτι οι παραπανω χρησεις δεν επιβαρυνουν καμια πολεοδομικη παραμετρο, το αντιθετο μαλιστα. (οι χωροι για καταστηματα απο προδιαγραφη αντεχουν τα υποτιθεμενα φορτια των αυτοκινητων και δεν χρειαζεται σχετικος ελεγχος).

3. Απηνης διωξη καθε παρανομης επεκτασης των ισογειων χωρων εκτος των νομιμων οριων του κτιριου σε ακαλυπτους και πρασιες, καθως και της μετατροπης χωρων - πιλοτης η σταθμευσης - σε επαγελματικους χωρους. [Απηνης σημαινει πρωτα επιβολη και εισπραξη εξοντωτικου προστιμου και μετα δυνατοτητα υποβολης τυχον ενστασεων].

4. Υποχρεωτικη φυτευση με δαπανη ολων των συνιδιοκτητων του κτιριου ολων ανεξαιρετως των πρασιων συμφωνα με οσα σημερα ισχυουν με εφαρμογη και σε παγιωμενες απο το παρελθον περιπτωσεις ανεξαρτητως παλαιοτερων διαταξεων. (η φυτευση συναρταται και με καταργηση παρανομων θεσεων σταθμευσης σε πρασιες και με υπερεκμεταλλευση συγκεκριμμενων ακινητων εναντι αλλων). [Υποχρεωτικη σημαινει πως δεν απαιτειται ιδιαιτερη γνωση διαταξεων ωστε να μπορει να διαπιστωνεται παραβαση αμεσα απο οποιονδηποτε και αναλογη επιβολη προστιμου ακομη και απο την δημοτικη αστυνομια].

5. Καταργηση καποιων περιορισμων στην εγκατασταση ελαφρα οχλουσων χρησεων που δεν επιφερουν φυσικες βλαβες στο περιβαλον ωστε να αυξηθουν οι εν δυναμει ενοικοι. Οι πραπανω προτασεις, ειναι τελειως ασχετες προς τις λογικες επιδοματων και κινητρων, ειναι αμελητεου δημοσιου κοστους και ειναι σχεδον αμεσα εφαρμοσιμες. Αποσκοπουν (μεσω της βελτιωσης του περιβαλλοντος, της εμφανισης, της ασφαλειας της ισορροπης εκμεταλλευσης των τοπικων ιδιοκτησιων) στην αυξηση της ζητησης ισογειων χωρων πανω απο τα διαμορφουμενα τωρα (και προβλεπομενα για το μελλον) επιπεδα. Αν ηταν δυνατο να δοκιμασθουν σε καποια καταλληλη περιοχη, πιστευω πως θα συνεισεφεραν ουσιαστικα στον εκει περιορισμο της κοινωνικης και οικονομικης υποβαθμισης και απαξιωσης καθως και (στον περιορισμο) της υποτιμησης των αξιων στα ακινητα γενικα και ειδικωτερα στους χωρους καταστηματων.