"Καμπάνες" στο Δημόσιο για αυθαιρεσίες

Εντονα προβληματίζουν πλέον την κυβέρνηση οι αλλεπάλληλες αγωγές, προσφυγές, αλλά και οι αποζημιώσεις τις οποίες υποχρεώνεται να καταβάλει το Δημόσιο σε ιδιοκτήτες γης, γιατί με διάφορα μέτρα που πήρε εκ των υστέρων (περιβαλλοντικά, όροι δόμησης κ.λπ.) αδρανοποίησε ή περιόρισε την προοπτική της εκμετάλλευσης και εμπορικών αξιοποίησης της περιουσίας τους. Μια νέα «ευρωκαταδίκη» υποχρεώνει το Δημόσιο κατ' αρχήν να πληρώσει πάνω από μισό εκατ. ευρώ σε οικοδομικό συνεταιρισμό για παραβίαση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) για τους περιορισμούς δόμησης που έθεσε το κράτος το 2003 σε 824 στρέμματα (από τα 7.300 της συνολικής ακίνητης περιουσίας του).

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, ξεπερνώντας την αντίθετη νομολογία του ΣτΕ (που δεν δεχόταν αποζημιώσεις για εκτός σχεδίου ακίνητα, αφού δεν προοριζόταν κατ' αρχήν για οικιστική αξιοποίηση) έκρινε ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση διαταράχθηκε η δίκαιη ισορροπία ανάμεσα στο δημόσιο και το ιδιωτικό συμφέρον και το κράτος με τα περιοριστικά μέτρα δόμησης, παραβίαση το πρώτο πρόσθετο πρωτόκολλο της ΕΣΔΑ που προστατεύει την περιουσία. Η μεταστροφή που αναγκαστικά ωθείται στη νομολογία των ελληνικών δικαστηρίων ύστερα από σχετικές «ευρωκαταδίκες» έχουν αρχίσει να δημιουργούν ένα κύμα σχετικών αγωγών και ήδη τα διοικητικά δικαστήρια της χώρας κατακλύζονται από αιτήματα θιγομένων ιδιοκτητών για αποζημιώσεις εκατοντάδων εκατ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι το θέμα των αναξιοποίητων οικοδομικών συνεταιρισμών ταλαιπωρεί περισσότερους από 400.000 χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων.

Κατά το ευρωδικαστήριο, ο οικοδομικός συνεταιρισμός πρέπει να αποζημιωθεί γιατί υπέστη διαφυγόν κέρδος που συνδέεται με τον περιορισμό της εκμετάλλευσης ενός μέρους της ιδιοκτησίας του με τον τρόπο που επιθυμούσε, αφού στα 824 στρέμματα επιτράπηκε δόμηση ακινήτων μεγαλύτερων των 4 στρεμμάτων. Παράλληλα μένει ανοικτό το ενδεχόμενο νέας δικαστικής διαμάχης τόσο για την αποζημίωση, όσο και για τη χρήση γης στην επίμαχη περιοχή της Λαυρεωτικής, καθώς το ίδιο το Δημόσιο επισήμανε ενώπιον του Ευρωδικαστηρίου ότι δεν έχουν εξαντληθεί τα σχετικά ένδικα μέσα στα ελληνικά δικαστήρια, με αγωγές αποζημίωσης (βάσει του άρθρου 24 του Συντάγματος, του εισαγωγικού νόμου του Αστικού Κώδικα κ.λπ.) αλλά και για το εάν η γεωργική γη εμπίπτει ή όχι στους περιοριστικούς όρους του διατάγματος που εκδόθηκε προ 10ετίας για τη Λαυρεωτική. Η αποζημίωση (507.000 ευρώ) θα μπορούσε να ήταν πολύ μεγαλύτερη, εάν το ευρωδικαστήριο αξιολογούσε τον περιορισμό αξιοποίησης ολόκληρης της ακίνητης περιουσίας που αγοράστηκε στις αρχές της δεκαετίας της ακίνητης περιουσίας που αγοράστηκε στις αρχές της δεκαετίας του '60 για να καλύψει τις στεγαστικές ανάγκες (εξοχικές κατοικίες) των 3.402 μελών του οικοδομικού συνεταιρισμού στέγασης υπαλλήλων Τράπεζας της Ελλάδος στην Π. Φώκαια. Ωστόσο το ευρωδικαστήριο δέχθηκε ότι το υπόλοιπο τμήμα της ακίνητης περιουσίας, δεν μπορούσε να αξιοποιηθεί πριν το Π.Δ. του 2003, αφού είχαν εκδοθεί νομαρχιακές αποφάσεις που χαρακτήριζαν αναδασωτέες διάφορες εκτάσεις, ύστερα από πολυάριθμες πυρκαγιές. Ταυτόχρονα δέχθηκε ότι οι κρατικές αρχές δεν είχαν δημιουργήσει στο συνεταιρισμό την ελπίδα ότι θα υλοποιήσει πλήρως τα σχέδιά του για την επίμαχη έκταση, μολονότι ενέκριναν τη σχετική αγορά γης.