11.000.000 ακατοίκητα σπίτια και 4 εκατ. αστεγοι

Στην Ευρωπαϊκή Ενωση υπάρχουν 11 εκατ. ακατοίκητα σπίτια, αρκετά για να προσφέρουν στέγη σε αριθμό διπλάσιο από εκείνο των αστέγων της ηπείρου. Για πραγματικό σκάνδαλο κάνει λόγο η έρευνα της βρετανικής «Γκάρντιαν», τη στιγμή που περισσότεροι από 4,1 εκατομμύρια πολίτες, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Ε.Ε., στερούνται το στοιχειώδες δικαίωμα στη στέγη. Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκέντρωσε η βρετανική εφημερίδα, η Ισπανία, η χώρα που γνώρισε τη φούσκα της οικοδομικής έκρηξης που παρέδιδε 800.000 νέες κατοικίες τον χρόνο, κατέχει τα πρωτεία με 3,4 εκατ. άδεια σπίτια. Ακολουθούν η Γαλλία με 2,4 εκατ., ενώ 2 – 2,7 εκατ. βρίσκονται στην Ιταλία, 1,8 εκατ. στη Γερμανία, 735.000 στην Πορτογαλία, 700.000 στο Ηνωμένο Βασίλειο, 400.000 στην Ιρλανδία και 300.000 στην Ελλάδα.

Πολλά από αυτά τα κτίρια χτίστηκαν σε τουριστικές ζώνες στη διάρκεια της άνθησης που γνώρισε η κατασκευαστική βιομηχανία και ποτέ δεν κατοικήθηκαν, αφού οι ιδιοκτήτες τους τα είδαν απλώς σαν μια καλή επένδυση που θα μπορούσε να τους αποφέρει μελλοντικά κέρδη. Μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2007-2008 και την κατάρρευση του κλάδου, όχι μόνο έμειναν «αναξιοποίητα» εκατομμύρια σπίτια, αλλά επιπλέον εκατοντάδες χιλιάδες ημιτελή κατεδαφίστηκαν, στο πλαίσιο μιας πολιτικής μείωσης της προσφοράς και τόνωσης των τιμών των ακινήτων. Αυτό μοιάζει απίστευτο όταν εκατομμύρια άνθρωποι στη γηραιά ήπειρο έχουν μείνει άστεγοι ή απειλούνται με την ίδια μοίρα λόγω της πολιτικής των μαζικών εξώσεων και κατασχέσεων που αντιμετωπίζουν τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, δήλωσε ο Ντέιβιντ Αϊρλαντ, πρόεδρος της οργάνωσης Empty Homes (Αδεια Σπίτια): «Τα σπίτια χτίζονται για να μένουν άνθρωποι σε αυτά, κι αν δεν μένουν τότε κάτι έχει πάει πολύ στραβά στην αγορά κατοικίας».

Η οργάνωση είναι μία από τις πολλές ευρωπαϊκές που απαιτούν άμεσα μέτρα ώστε οι άνθρωποι που έχουν πραγματικά ανάγκη από στέγη να έχουν πρόσβαση στα άδεια σπίτια. Αυτό είναι και το αίτημα της Feantsa, της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Εθνικών Οργανώσεων που ασχολούνται με το πρόβλημα των αστέγων: «Το πρόβλημα της στέγης επιδεινώνεται συνολικά στην Ευρώπη και οι κυβερνήσεις πρέπει να κάνουν ό,τι μπορούν για να βάλουν στην αγορά όλα αυτά τα ακίνητα». Η Ισπανία, όπου πολλά από τα εν αχρηστία ακίνητα είναι ιδιοκτησίες που πέρασαν στα χέρια των τραπεζών λόγω της αδυναμίας αποπληρωμής των δανειοληπτών τους, τοπικές κυβερνήσεις έχουν αρχίσει να επιβάλλουν περιοριστικά μέτρα. Στην Καταλονία, π.χ., αποφασίστηκε η επιβολή προστίμων στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που κατάσχουν σπίτια και μέσα σε δύο χρόνια δεν τα διαθέτουν στην αγορά ή στις δημοτικές αρχές για προγράμματα κοινωνικής στέγης. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον περασμένο μήνα υιοθέτησε με συντριπτική πλειοψηφία απόφαση που απαιτεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναπτύξει μια ενιαία στρατηγική απέναντι στο πρόβλημα. Στις 13 Φεβρουαρίου, η Επιτροπή Απασχόλησης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υιοθέτησε σχετική τροπολογία στην έκθεση για τον ρόλο της τρόικας. Σε αυτήν, αφού επισημαίνεται ο καταστροφικός κοινωνικός αντίκτυπος της κρίσης και των πολιτικών της τρόικας, ζητούνται επείγοντα μέτρα για την ανάσχεση της αύξησης του αριθμού των αστέγων στις χώρες όπου εφαρμόζονται προγράμματά της και καλείται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να στηρίξει σχετικές πολιτικές.