Μία παγίδα για την πρώτη κατοικια

Για τη χορήγηση απαλλαγής από το φόρο, λόγω απόκτησης α' κατοικίας αιτία κληρονομιάς, γονικής παροχής ή αγοράς, απαιτείται, μεταξύ άλλων, ο δικαιούχος να μην έχει στην κυριότητά του ακίνητο που πληροί τις στεγαστικές του ανάγκες σε δημοτικό ή κοινοτικό διαμέρισμα με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων. Αυτό επισημαίνεται, μεταξύ άλλων, στην υπ’ αριθμ. ΠΟΛ. 1151/26.6.2013 εγκύκλιο του γενικού γραμματέα Δημοσίων Εσόδων , στην οποία υπογραμμίζεται ότι το πληθυσμιακό κριτήριο λαμβάνεται σύμφωνα με την τελευταία ισχύουσα απογραφή κατά το χρόνο φορολογίας. Αναλυτικότερα, στην εν λόγω εγκύκλιο αναφέρονται τα εξής:

Με το ν. 2539/1997 σχετικά με το Πρόγραμμα «Καποδίστριας» (ΦΕΚ 244 τ. Α΄/4-12-1997) συγκροτήθηκαν ανά νομό οι νέοι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης που προήλθαν μετά από κατάργηση λόγω συνένωσης δήμων ή κοινοτήτων. Με τις με αριθ. 1131002/ 748/Β0013/ΠΟΛ.1325/16.12.1997 και 1021578/166/ Α0013/ ΠΟΛ.1039/4.3.2003 εγκυκλίους Υπ.Οικ. διευκρινίστηκε ότι για τον έλεγχο της συνδρομής των προϋποθέσεων της απαλλαγής α’ κατοικίας θα λαμβάνεται υπόψη ο πληθυσμός που είχε ο δήμος ή η κοινότητα πριν από την κατάργηση και τη συνένωσή τους, σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα απογραφή, και όχι ο πληθυσμός που προκύπτει μετά τη συνένωση.

Με βάση δε την προϊσχύουσα απογραφή της 18ης Μαρτίου 2001, όπως αποτυπωνόταν στον Πίνακα του Πραγματικού Πληθυσμού κατά νομό, δήμο ή κοινότητα, δημοτικό ή κοινοτικό διαμέρισμα (ΦΕΚ 715 τ. Β΄/12-6-2002), λαμβανόταν υπόψη ο πληθυσμός του δημοτικού ή κοινοτικού διαμερίσματος, το οποίο αντιστοιχούσε στον προϊσχύοντα δήμο ή κοινότητα. Με το ν. 3852/2010 (ΦΕΚ 87 τ. Α΄/7-6-2010) «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης» επήλθαν περαιτέρω μεταβολές στη διοικητική διαίρεση της χώρας, ενώ στο ΦΕΚ 630 τ. Β΄/20-3- 2013 δημοσιεύτηκαν τα αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού - Κατοικιών 2011 που αφορούν στον de facto πληθυσμό («Πραγματικό Πληθυσμό») της χώρας και αποτυπώνονται κατά περιφέρεια, περιφερειακή ενότητα, δήμο, δημοτική ενότητα και δημοτική ή τοπική κοινότητα. Οι δημοτικές ή τοπικές κοινότητες αντιστοιχούν στα προϊσχύοντα δημοτικά ή κοινοτικά διαμερίσματα (της προηγούμενης απογραφής). Συνεπώς, για τον έλεγχο της συνδρομής των προϋποθέσεων της απαλλαγής, με χρόνο φορολογίας την 20-3-2013 και μετά, λαμβάνεται υπόψη ο πληθυσμός της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας (και όχι ο πληθυσμός του ενιαίου δήμου) με βάση την ανωτέρω απογραφή.

Ο πληθυσμός του δήμου θα λαμβάνεται υπόψη μόνο στις περιπτώσεις των δήμων, οι οποίοι -με βάση τον πίνακα του πληθυσμού- στερούνται περαιτέρω διοικητικής υποδιαίρεσης (σε δημοτικές ενότητες και δημοτικές ή τοπικές κοινότητες). Το σχετικό ΦΕΚ με τον ανωτέρω πίνακα του πληθυσμού διατίθεται δωρεάν σε ηλεκτρονική μορφή από την ιστοσελίδα του Εθνικού Τυπογραφείου (www.et.gr).