Γκρίζες ζώνες στις ηλεκτρονικές μεταβιβάσεις

Μέχρι και τις 31 Μαΐου το νέο σύστημα θα είναι προαιρετικό, ενώ από την 1η Ιουνίου 2021 και μετά όλες οι δηλώσεις φόρου μεταβίβασης ακινήτων θα υποβάλλονται υποχρεωτικά ηλεκτρονικά.Οι πρώτες δηλώσεις φόρου μεταβίβασης ακινήτων τα οποία βρίσκονται εντός αντικειμενικού συστήματος έχουν ήδη υποβληθεί με τη διαδικασία να ολοκληρώνεται σε 9 ψηφιακά βήματα, ακόμα και μέσα σε μια ημέρα.

Ένα θετικό αποτελεί η ρητή πρόβλεψη ότι ο συμβολαιογράφος δεν έχει ευθύνη για την υποβολή της δήλωσης. Επισημαίνουμε, όμως, ότι για το συγκεκριμένο ζήτημα θα πρέπει να υπάρξει και σχετική ρύθμιση – τροποποίηση του Ν.4646/2019.

Επίσης, θετικές είναι οι ρυθμίσεις ότι συντάσσεται μία δήλωση ανά αγοραστή ανεξαρτήτως του αριθμού των πωλητών και των μεταβιβαζόμενων ακινήτων όπως κι ότι η ανεύρεση της τιμής ζώνης γίνεται απευθείας από το Σύστημα μέσω του ΑΤΑΚ του ακινήτου. Η δε απαλλαγή της πρώτης κατοικίας γίνεται απευθείας από το Σύστημα χωρίς ουδεμία εμπλοκή του συμβολαιογράφου.

Στον αντίποδα, η διαδικασία συνεχίζει να απαιτεί συνυποβαλλόμενα έγγραφα με τη μορφή των δικαιολογητικών, τη σάρωσή τους και την αποστολή τους στην αρμόδια οικονομική υπηρεσία. Τα περισσότερα δε εκ των στοιχείων αυτών βρίσκονται ηλεκτρονικά στη διάθεση των φορολογικών αρχών.

Παρόλα τα θετικά στοιχεία της απόφασης, διαπιστώνουμε ότι τα προβλήματα που προκαλούνται από την πολύπλοκη, αλληλοσυγκρουόμενη και ατελή νομοθεσία για τον υπολογισμό των αντικειμενικών αξιών σε θέματα όπως η παλαιότητα των ακινήτων, η χρήση και ο χαρακτηρισμός τους από τις εγκυκλίους του Υπουργείου Οικονομικών και τον αντικειμενικό δεν αντιμετωπίζονται τη δεδομένη στιγμή στο σύνολό τους.

Η μη αναγνώριση από τις φορολογικές αρχές, και μόνον αυτές, της βεβαίωσης του μηχανικού του ν. 4495/2017 ως εγγράφου αποδεικτικού της παλαιότητας του είδους και της χρήσης του ακινήτου συνεχίζει να αποτελεί το απόλυτο παράδοξο.

Μέχρι το ζήτημα της παλαιότητας, της χρήσης και του χαρακτηρισμού των ακινήτων, να επιλυθεί νομοθετικά, προκειμένου να υπάρξει ένας ορθός και έντιμος υπολογισμός της αξίας των μεταβιβαζόμενων ακινήτων, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ως προς τον υπολογισμό στο σύνολο της αξίας των μεταβιβαζόμενων ακινήτων, ο τρόπος υπολογισμού της αντικειμενικής αξίας του ΕΝΦΙΑ, δεδομένου ότι η έκδοση του Πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ αποτελεί τη τελική και καθαρή εικόνα του μεταβιβαζόμενου ακινήτου (π.χ. τυχόν τακτοποιήσεις, πλήθος προσόψεων, παλαιότητα κ.ο.κ.).