Πραγματικότητα γίνεται πλέον η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου καθώς κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος με τίτλο «Έλεγχος και προστασία του δομημένου περιβάλλοντος».
Με το νομοσχέδιο θεσπίζονται νέες ρυθμίσεις για την εφαρμογή του θεσμού της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου και ειδικότερα καθορίζονται:
το περιεχόμενο της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου και των εκδιδόμενων πιστοποιητικών καθώς και οι προδιαγραφές των σχετικών εντύπων,
η διαδικασία έναρξης και ενημέρωσης της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου, ανάλογα με την προτεινόμενη κατηγοριοποίηση των κτιρίων.
Ορίζεται ότι, το έντυπο ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου και το πιστοποιητικό πληρότητας της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου, τηρούνται σε ηλεκτρονική μορφή στο Παρατηρητήριο Δομημένου Περιβάλλοντος και αποτελούν στοιχεία ελέγχου. Παράλληλα, προβλέπεται η πραγματοποίηση, από το Παρατηρητήριο Δομημένου Περιβάλλοντος, δειγματοληπτικών ελέγχων, ετησίως, σε ποσοστό 3% των κτιρίων που λαμβάνουν ταυτότητα, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.
Προβλέπεται ότι, σε περίπτωση που, κατά τη συμπλήρωση της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου ή κατά τους περιοδικούς ελέγχους, έχουν συμπληρωθεί ψευδώς στοιχεία ταυτότητας κτιρίου από τον επιβλέποντα ή τον εξουσιοδοτημένο μηχανικό, επιβάλλονται, πέραν των ποινικών κυρώσεων και των ήδη προβλεπομένων πειθαρχικών κυρώσεων, και πρόστιμο, το ύψος του οποίου κυμαίνεται από 2.000 έως 20.000. ευρώ, ανάλογα με την επιφάνεια που δεν έχει αποτυπωθεί στην ηλεκτρονική ταυτότητα του κτιρίου.
Σε περίπτωση υποτροπής των εν λόγω παραβάσεων και εάν αυτές αφορούν σε οικοδομικές εργασίες σε παραδοσιακούς οικισμούς, περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και σε προστατευόμενες περιοχές της κείμενης νομοθεσίας (άρθρο 19 του ν. 1650/1986), τα όρια των ως άνω κυρώσεων διπλασιάζονται.Οι ανωτέρω κυρώσεις επιβάλλονται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας και καταγράφονται σε ειδικό μητρώο που τηρείται στο Παρατηρητήριο Δομημένου Περιβάλλοντος.
Σε περίπτωση που διαπιστωθεί, από τους σχετικούς ελέγχους των διασυνδεδεμένων βάσεων δεδομένων (ηλεκτρονικό μητρώο, ΕΚΧΑ, ΔΕΗ και Κέντρο Διαλειτουργικότητας που λειτουργεί στη Ε.Γρ. Πληροφοριακών Συστημάτων), παράλειψη συμπλήρωσης των στοιχείων της ταυτότητας του κτιρίου, επιβάλλεται, από τον Ειδικό Γραμματέα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας, πρόστιμο στον ιδιοκτήτη του ακινήτου, το ύψος του οποίου κυμαίνεται από 200 ευρώ μέχρι και το 10% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου. Με υπουργική απόφαση, καθορίζεται το ύψος και η ειδική διαδικασία επιβολής κυρώσεων και είσπραξης του προστίμου μέσω του Πράσινου Ταμείου. Ομοίως, με υπουργική απόφαση, καθορίζεται ο χρόνος έναρξης λειτουργίας του Ηλεκτρονικού Μητρώου.
Ο λογαριασμός για την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου αναμένεται να ανέλθει σε τουλάχιστον 500 ευρώ. Αυτό αναμένεται ότι θα είναι το ελάχιστο κόστος για κάθε ιδιοκτήτη ακινήτου στην Ελλάδα, εφόσον ασφαλώς το εν λόγω ακίνητο είναι καθόλα νόμιμο και δεν φέρει καμία πολεοδομική παράβαση. Σε αντίθετη περίπτωση, το κόστος αναμένεται να είναι αισθητά μεγαλύτερο.
Η ταυτότητα κτιρίου θα περιλαμβάνεται σειρά εγγράφων και στοιχείων για κάθε κτίριο της χώρας. Ειδικότερα, οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να συγκεντρώσουν την οικοδομική άδεια του κτιρίου και τα σχέδια αυτής, θεωρημένα από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία, το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου ή τμημάτων αυτού, το πιστοποιητικό ελέγχου κατασκευής, εφόσον υπάρχει, δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων, τα σχέδια κατόψεων, τα οποία αποτυπώνουν το κτίριο στην πραγματική κατάσταση, το δελτίο δομικής τρωτότητας και τη μελέτη στατικής επάρκειας, εφόσον απαιτείται (π.χ. σε περιπτώσεις αυθαιρέτων), τον πίνακα χιλιοστών και τη μελέτη κατανομής δαπανών του κτιρίου, εφόσον υπάρχουν, και τέλος το πιστοποιητικό πληρότητας της ταυτότητας κτιρίου, το οποίο εκδίδεται από τον ελέγχοντα μηχανικό.
Αν και αρχικά προβλεπόταν η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου να εκδοθεί σε πέντε χρόνια από την στιγμή δημοσίευσης του νόμου αυτό άλλαξε.
Σε πέντε χρόνια θα πρέπει να έχουν Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου το ακίνητα του δημοσίου, τα κτίρια συνάθροισης κοινού, πρατήρια υγρών καυσίμων, συνεργεία, τουριστικά καταλύματα άνω των 300 τ.μ., όλα τα σχολεία ιδιωτικά και δημόσια, νοσοκομεία, ιατρικά κέντρα, κλινικές, παιδικοί σταθμοί, οίκοι ευγηρίας.Σε ότι αγορά όλα τα υπόλοιπα ακίνητα της χώρας, δηλαδή τα διαμερίσματα και οι μονοκατοικίες, ο νόμος ορίζει ότι πρέπει να έχουν Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτηρίου για να γίνει μεταβίβαση του ακινήτου. Άρα θα αναγκαστούν να βγάλουν τη σχετική ταυτότητα κατά την πώληση του ακινήτου ή σε οποιαδήποτε άλλη πράξη που αλλάζει τον ιδιοκτήτη.
Για την υποβολή της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας, τα κτίρια διακρίνονται σε κατηγορίες, ως εξής:
α) Κατηγορία I:
Στην κατηγορία αυτή υπάγονται τα κτίρια που ανήκουν στο Δημόσιο, στους ΟΤΑ και στα ΝΠΔΔ, καθώς και αυτά που στεγάζουν υπηρεσίες του Δημοσίου, των ΟΤΑ και των ΝΠΔΔ και στεγάζουν υπηρεσίες αυτού.
Κτίρια συνάθροισης κοινού: θέατρα, κινηματογράφοι, αίθουσες συγκέντρωσης για κοινωνικές, οικονομικές, πολιτιστικές και θρησκευτικές εκδηλώσεις, συνεδριακά κέντρα και κτίρια εκθέσεων. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται επίσης: πολιτιστικές εγκαταστάσεις (βιβλιοθήκες, μουσεία, αίθουσες εκθέσεων), αθλητικές εγκαταστάσεις (κλειστά γυμναστήρια,
γήπεδα με κερκίδες και κλειστούς βοηθητικούς χώρους, γήπεδα ΠΑΕ, Ολυμπιακές αθλητικές εγκαταστάσεις), σταθμοί μετεπιβίβασης μέσων μαζικής μεταφοράς.
Πρατήρια υγρών καυσίμων και συνεργεία αυτοκινήτων: κτίρια ή τμήματα κτιρίων που χρησιμοποιούνται για πρατήρια υγρών καυσίμων ή για πλυντήρια αυτοκινήτων καθώς και κάθε είδους συνεργεία αυτοκινήτων..
Τουριστικά καταλύματα άνω των τριακοσίων (300) τ.μ.
Εκπαίδευση: δημόσια και ιδιωτικά κτίρια προσχολικής, πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Υγεία και κοινωνική πρόνοια: κτίρια περίθαλψης (νοσοκομεία, ιατρικά κέντρα, κλινικές, αγροτικά και περιφερειακά ιατρεία, κέντρα ψυχικής υγείας, κέντρα παροχής υπηρεσιών υγείας).
Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται επίσης: βρεφοκομεία, παιδικοί - βρεφονηπιακοί σταθμοί, οικοτροφεία, οίκοι ευγηρίας, ιδρύματα χρονίως πασχόντων, ιδρύματα ατόμων με ειδικές ανάγκες, άσυλα.
Σωφρονισμός: καταστήματα κράτησης, ειδικά καταστήματα κράτης νέων,
β) Κατηγορία II:
Στην κατηγορία αυτή υπάγονται όλα τα υπόλοιπα κτίρια ανεξαρτήτως χρήσης.
Για τα κτίρια της Κατηγορίας I η υποβολή της ταυτότητας κτιρίου γίνεται μέσα σε πέντε (5) έτη από την ημερομηνία ισχύος των παρόντων διατάξεων, ως ορίζεται στο άρθρο 62.
Για τα λοιπά κτίρια της Κατηγορίας II, η υποβολή της ταυτότητας γίνεται κατά την μεταβίβαση του κτιρίου, οπότε και η σχετική δήλωση για την ταυτότητα προσαρτάται υποχρεωτικώς στο συμβόλαιο της μεταβίβασης της κυριότητας, μετά την ημερομηνία ισχύος.