Σενάρια για το ποθεν έσχες

Αναστολή του «πόθεν έσχες» στα ακίνητα, τουλάχιστον για δύο χρόνια, μελετά η κυβέρνηση για να «ζεστάνει» την αγορά που έχει «νεκρώσει» μέσα στην κρίση. Σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές, στο υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζουν διάταξη η οποία θα αποσυνδέει το τεκμήριο αγοράς ενός ακινήτου από την αντικειμενική του αξία. Ετσι η Εφορία θα δέχεται αναντίρρητα το ποσόν της συναλλαγής που θα αναγράφει ο αγοραστής στο συμβόλαιο αγοράς, όποιο και αν είναι αυτό. Μικρό ή μεγάλο. Ακόμα και… μηδενικό.

Το μέτρο αξιολογείται ήδη από την τρόικα και εφόσον αυτή ανάψει το «πράσινο φως» θα τεθεί άμεσα σε εφαρμογή. Οπως με τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση έτσι και με την κατάργηση του τεκμηρίου απόκτησης στα ακίνητα, οι επιτελείς του υπουργείου Οικονομικών θεωρούν ότι πρέπει να γίνουν κινήσεις ελάφρυνσης που θα βοηθήσουν την αγορά να σταθεί στα πόδια της, η οποία με τη σειρά της θα τροφοδοτήσει με πρόσθετες εισπράξεις τα κρατικά ταμεία.

Αυτή τη στιγμή, τα έσοδα από τις αγοραπωλησίες των ακινήτων είναι μηδενικά. Η μείωση του φόρου μεταβίβασης στο 3% από τα επίπεδα του 8% και 10%, όπου βρισκόταν πριν ο συντελεστής, δεν κατάφερε να αναστήσει την κτηματαγορά, παρά την πολύ μεγάλη πτώση των τιμών των διαμερισμάτων, των οικοπέδων αλλά και των εξοχικών κατοικιών. Η υπερφορολόγηση σε συνδυασμό με τις μεγάλες περικοπές που έγιναν στα εισοδήματα των νοικοκυριών ήταν οι πιο σημαντικοί λόγοι που συνέβαλαν στην απαξίωσή της.

Εκτιμάται ότι η κατάργηση του τεκμήριου στις αγοραπωλησίες ακινήτων θα δώσει τη δυνατότητα και σε άλλους υποψήφιους αγοραστές πλην των ολίγων που είχαν ρευστότητα και «μάζευαν» επιλεκτικά ακίνητα και σπίτια σε τιμές πολύ χαμηλότερες ακόμη και από τις αντικειμενικές.

Δεν είναι πρώτη φορά που οι επιτελείς του υπουργείου Οικονομικών επιλέγουν να καταργήσουν το «πόθεν έσχες». Κάτι ανάλογο είχε συμβεί και στο πρόσφατο παρελθόν. Ομως λόγω του κινδύνου για την ελεύθερη διακίνηση του «μαύρου χρήματος» που ελλοχεύει, η υποχρέωση της δικαιολόγησης των χρημάτων για αγορές ακινήτων επέστρεψε δριμύτερη από φέτος – και μάλιστα με καθολική εφαρμογή. Το μέτρο, που υιοθετήθηκε πρόσφατα και η κυβέρνηση ετοιμάζεται να το πάρει πίσω, ίσχυε μέχρι και για την αγορά πρώτης κατοικίας! Ετσι όσοι ήθελαν να επωφεληθούν από τις μειωμένες τιμές των ακινήτων, δίσταζαν να προχωρήσουν σε αγορές σκεπτόμενοι ότι η Εφορία θα τους ελέγξει για την προέλευση των χρημάτων, ενώ σημαντικό πρόβλημα θα είχαν και με το τεκμήριο αγοράς που λαμβάνεται υπόψη (σ.σ. αντικειμενική αξία αγοράς).Για παράδειγμα, για ένα διαμέρισμα αντικειμενικής αξίας 120.000 ευρώ, το οποίο ο ιδιοκτήτης του το πουλά σήμερα 60.000 ευρώ ένεκα των φόρων η Εφορία, προσώρας, υπολογίζει το τεκμήριο αγοράς για τον αγοραστή με τις πλασματικές αντικειμενικές τιμές που ισχύουν από το 2007.

Ετσι, και αν ακόμη ο αγοραστής επικαλεστεί ανάλωση κεφαλαίου από αποταμιεύσεις παλαιοτέρων ετών για να μειώσει το τεκμήριο αγοράς, θα ελεγχθούν τα εισοδήματα που δήλωνε τα προηγούμενα χρόνια. Ο,τι δεν μπορεί να δικαιολογηθεί από δηλωθέντα εισοδήματα του παρελθόντος, η Εφορία το θεωρεί «κρυφό πλουτισμό» και το φορολογεί με συντελεστή έως 45%! Ακόμη και στην περίπτωση που κάποιος πουλούσε το ίδιο ακίνητο στη συμβολική τιμή του ενός ευρώ (το χάριζε δηλαδή, αλλά ήθελε να αποφύγει τον φόρο δωρεάς που επιβάλλεται στην αντικειμενική) για την Εφορία παρέμενε σε ισχύ το τεκμήριο των 120.000 ευρώ.