Κατοικια : Εντεκα "μυστικά" για τα τεκμήρια

H ετήσια αντικειμενική δαπάνη (τεκμήριο) διαβίωσης αφορά την ιδιοκατοικούμενη ή μισθωμένη κύρια ή/και δευτερεύουσα κατοικία και ο υπολογισμός της γίνεται κλιμακωτά ανάλογα με την επιφάνεια των κύριων και βοηθητικών χώρων αυτής. Συγκεκριμένα υπολογίζεται ως ακολούθως: μέχρι και 80 τ.μ. κύριων χώρων αυτής, με 40 ευρώ το τ.μ. από 81 μέχρι και 120 τ.μ. κύριων χώρων αυτής, με 65 ευρώ το τ.μ. από 121 μέχρι και 200 τ.μ. κύριων χώρων αυτής, με 110 ευρώ το τ.μ. από 201 έως 300 τ.μ. κύριων χώρων αυτής, με 200 ευρώ το τ.μ. και από 301 τ.μ. κύριων χώρων αυτής, με 400 ευρώ το τ.μ. Για τον υπολογισμό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης των βοηθητικών χώρων της κύριας κατοικίας ορίζεται ποσό 40 ευρώ το τ.μ., ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας. Ως βοηθητικοί χώροι σε περίπτωση πολυκατοικίας θεωρείται ο ανεξάρτητος χώρος της αποθήκης ή του γκαράζ μέσα στην ίδια οικοδομή, ενώ στην περίπτωση μονοκατοικίας η αποθήκη, ο χώρος στάθμευσης, το λεβητοστάσιο, η αποθήκη καυσίμων, το κλιμακοστάσιο εφόσον οι χώροι αυτοί βρίσκονται σε λειτουργική ενότητα με αυτή και δεν είναι κοινόχρηστοι. Oι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ακόμη ότι:

1. Για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης από 2.800 έως 4.999 ευρώ το τ.μ., τα ποσά προσαυξάνονται κατά 40% και για περιοχές με τιμή ζώνης από 5.000 ευρώ και άνω το τ.μ., κατά 70%.

2. Όταν υπάρχει μονοκατοικία τα ποσά προσαυξάνονται κατά 20%.

3. Tο τεκμήριο διαβίωσης σε μια κατοικία το έχει αυτός που τη χρησιμοποιεί, είτε αυτή η κατοικία είναι ιδιόκτητη, είτε είναι μισθωμένη, είτε του έχει παραχωρηθεί δωρεάν. Σε όλες τις περιπτώσεις αυτές υποχρεούται να αναγράψει τα στοιχεία στον πίνακα 5.1. για να υπολογισθεί το τεκμήριο διαβίωσης.

4. Aν η κατοικία μισθώνεται ορισμένους μήνες μέσα στο έτος, το ετήσιο τεκμήριο διαβίωσης επιμερίζεται με βάση τους μήνες που διαρκεί η μίσθωση. Παράδειγμα: Φορολογούμενος διαμένει σε μισθωμένη κατοικία από την 1η Aπριλίου μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου. Tο συνολικό ετήσιο τεκμήριο της κατοικίας αυτής είναι 5.000 ευρώ. Tο τεκμήριο διαβίωσης που θα βαρύνει το φορολογούμενο είναι 3.750 ευρώ και προκύπτει ως ακολούθως: 5.000 x 9 = 3.750.

5. Προκειμένου για δευτερεύουσες εξοχικές κατοικίες δεν ισχύει πλέον ο περιορισμός του τεκμηρίου διαβίωσης που προκύπτει από αυτές, σε τρεις μήνες το έτος.

6. Δεν υπολογίζεται τεκμήριο διαβίωσης στις περιπτώσεις των κενών κατοικιών. Προκειμένου για κατοικίες που παραμένουν κενές για διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών, απαιτείται η προσκόμιση φωτοαντίγραφων λογαριασμών της ΔEH ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο (π.χ. λογαριασμοί ύδρευσης, κοινοχρήστων κ.λπ.) από το οποίο να αποδεικνύεται ότι το ακίνητο ήταν κενό για όλο το υπόψη διάστημα.

7. Δεν υπολογίζεται τεκμήριο διαβίωσης για δευτερεύουσες κατοικίες που μισθώνουν μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού για τουριστικούς λόγους.

8. Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας του ακινήτου, το τεκμήριο διαβίωσης θα υπολογίζεται με βάση τη συνολική επιφάνεια της κατοικίας και στη συνέχεια θα γίνεται ο επιμερισμός της, μεταξύ των συνιδιοκτητών, με βάση τα ποσοστά συνιδιοκτησίας τους. Διευκρινίζεται ότι σε περίπτωση συνιδιοκτησίας μιας κατοικίας (π.χ. από δύο συνιδιοκτήτες όπου ο ένας έχει παραχωρήσει το ποσοστό ιδιοκτησίας του στον άλλο προκειμένου ο τελευταίος να χρησιμοποιήσει την κατοικία στο σύνολό της), το τεκμήριο διαβίωσης που προκύπτει από τη συνολική επιφάνεια της κατοικίας θα βαρύνει τον ιδιοκτήτη που χρησιμοποιεί την κατοικία αυτή.

9. Για την κατοικία των φοιτητών – σπουδαστών σε άλλη πόλη υπολογίζεται τεκμήριο διαβίωσης. Eιδικότερα υπολογίζεται τεκμήριο ως δευτερεύουσα κατοικία του γονέα, ο οποίος, ως συνήθως, εμφανίζεται ως ενοικιαστής στο σχετικό μισθωτήριο συμβόλαιο.

10. Σε περίπτωση φιλοξενίας ο φιλοξενούμενος δεν βαρύνεται με τεκμήριο διαβίωσης έστω και αν είναι ψιλός κύριος του ακινήτου και ανεξάρτητα αν είναι συγγενικό πρόσωπο ή όχι. Tο τεκμήριο διαβίωσης το έχει αυτός ο οποίος τον φιλοξενεί.

11. Aν έχει τακτοποιηθεί ημιυπαίθριος χώρος εντός του 2012 τότε για τον υπολογισμό του τεκμηρίου λαμβάνεται η επιφάνεια που έχει προκύψει μετά την τακτοποίηση. Aν για παράδειγμα φορολογούμενος έχει μια κατοικία με κύριους χώρους 100 τ.μ. και μέσα στο 2012 τακτοποίησε έναν ημιυπαίθριο 20 τ.μ. ως κύριο χώρο τότε στη δήλωση του οικονομικού έτους 2013 θα αναγράψει επιφάνεια της κατοικίας 120 τ.μ. έτσι ώστε να προσδιορισθεί το τεκμήριο βάσει αυτής της επιφάνειας (Σχετική η εγκύκλιος ΠOΛ. 1126/2011).

Προσοχή :Στο έντυπο φορολογίας εισοδήματος οικονομικού έτους 2013, στον πίνακα 5.1. όπου αναγράφονται οι κατοικίες (κύριες και δευτερεύουσες), προστέθηκαν οι κωδικοί 204 – 205 – 206 στους οποίους αναγράφεται υποχρεωτικά ο αριθμός παροχής ρεύματος είτε αυτές είναι ιδιοκατοικούμενες είτε μισθωμένες είτε δωρεάν παραχωρούμενες.