Οι επτά "πληγές" του ενιαίου φόρου

Τα κόμματα που στηρίζουν την κυβέρνηση «προετοιμάζουν» τον ενιαίο φόρο ακινήτων, οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών ετοιμάζουν με τη σειρά τους τις νέες αντικειμενικές αξίες και την επέκτασή τους σε περιοχές που μέχρι σήμερα παρέμεναν «ορφανές» και οι φορολογούμενοι τελευταίοι, όπως πάντα, περιμένουν με αγωνία να διαπιστώσουν πόσο θα τους κοστίσει ο λογαριασμός από το κυβερνητικό άνοιγμα του φακέλου των ακινήτων.

Το σίγουρο είναι ότι η επιβάρυνση στα ακίνητα θα είναι μεγάλη παρά τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης. Και αυτό θα συμβεί διότι κάθε ακίνητο θα φορολογηθεί ξεχωριστά και όχι στο σύνολο της ακίνητης περιουσίας. Δηλαδή κάποιος που έχει ένα διαμέρισμα και ένα αγροτεμάχιο θα πληρώσει περισσότερους φόρους από το 2013. Πιθανόν κερδισμένοι να βγουν οι φορολογούμενοι που έχουν ένα ακίνητο στην κατοχή τους το οποίο όμως δεν ξεπερνά τις 150.000 ευρώ. Οι υπόλοιπες κατηγορίες ιδιοκτητών όπως φαίνεται θα επιβαρυνθούν περισσότερο σε σχέση με φέτος.

Σύμφωνα με την πρόταση ο φόρος θα υπολογίζεται με ευρώ ανά τετραγωνικό για τα κτίσματα, ενώ θα συνυπολογίζονται και τα χαρακτηριστικά του κάθε ακινήτου όπως για παράδειγμα η τιμή ζώνης. Αντίστοιχα θα φορολογούνται τα αγροτεμάχια ακόμα και αυτά που χρησιμοποιούν οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Στον ενιαίο φόρο ακινήτων δεν προβλέπεται αφορολόγητο όριο, ενώ θα εξαιρεθούν από τον φόρο οι μακροχρόνια άνεργοι και οι φορολογούμενοι που έχουν εισοδήματα κάτω από το όριο της φτώχειας. Με βάση το σενάριο αυτό το υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει να βεβαιώσει φόρους ύψους τα 3,16 δισ. ευρώ, ενώ το καθαρό ποσό που θα εισπραχθεί ανέρχεται στα 2,7 δισ. ευρώ. Σημειώνεται ότι ο ενιαίος φόρος ακινήτων θα αντικαταστήσει το ειδικό τέλος ακινήτων που πληρώνεται μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ και τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας. Σύμφωνα με την πρόταση του υπουργείου:

1. Ο ενιαίος φόρος ακινήτων θα εφαρμοστεί το 2014 επί όλων των ακινήτων (κτίσματα, οικόπεδα και αγροτεμάχια).

2. Θα εξαιρεθούν από τον φόρο οι μακροχρόνια άνεργοι και όσοι έχουν εισοδήματα που δεν ξεπερνούν το όριο της φτώχειας.

3. Δεν θα υπάρχει αφορολόγητο όριο.

4. Στα εντός σχεδίου κτίσματα και οικόπεδα ο φόρος θα ξεκινά από 1,9 ευρώ το τ.μ. και θα κλιμακώνεται με βάση τα χαρακτηριστικά του κάθε ακινήτου όπως τιμή ζώνης, παλαιότητα, πρόσοψη κ.λπ. Συνολικά θα υπάρχουν 33 συντελεστές και δεν αποκλείεται ο φόρος να φθάνει στα 32 ευρώ το τ.μ. για τα ακριβά ακίνητα με τιμή ζώνης περίπου στα 8.500 ευρώ

5. Στα εκτός σχεδίου εκτάσεις γης ο φόρος θα επιβάλλεται ανά στρέμμα. Θα ξεκινάει από το 1 ευρώ και θα ξεπερνάει ακόμη και τα 60 ευρώ ανά στρέμμα για τα ακριβά αγροτεμάχια στα οποία υπάρχει οίκημα εντός. Ο νέος φόρος θα επιβάλλεται και στις καλλιεργήσιμες εκτάσεις γης που ανήκουν στους κατ’ επάγγελμα αγρότες αλλά η φορολόγησή τους θα είναι χαμηλή. Το ποσό του στρεμματικού φόρου θα κλιμακώνεται ανάλογα με τα χαρακτηριστικά του αγροτεμαχίου (ορεινό, ημιορεινό, καλλιεργούμενο ή μη κ.λπ.) ενώ στα εκτός σχεδίου οικόπεδα που βρίσκονται σε παραθαλάσσιες περιοχές, νησιά κ.λπ. με μεγάλη αξία θα επιβάλλονται πολλαπλάσιοι συντελεστές. Στην περίπτωση που το αγροτεμάχιο ενοικιάζεται ο φόρος θα διπλασιάζεται. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, οι κατ’ επάγγελμα αγρότες είναι περίπου 330.000 και οι 280.000 εξ αυτών έχουν έως και 50 στρέμματα. Γι’ αυτούς θα εφαρμοσθούν συντελεστές απομείωσης για να μειωθεί η επιβάρυνση.

6. Από τον ενιαίο φόρο ακινήτων το υπουργείο υπολογίζει να εισπράξει 1,7 δισ. ευρώ από κτίσματα και εντός σχεδίου εκτάσεις, 500 εκατ. ευρώ από νομικά πρόσωπα και 800 εκατ. ευρώ από εκτός σχεδίου εκτάσεις.

7. Ο ενιαίος φόρος ακινήτων θα εφαρμοστεί με τις νέες αντικειμενικές αξίες.

Την επόμενη εβδομάδα παραδίδεται στο οικονομικό επιτελείο το σχέδιο για την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων όπου θα συμπεριλαμβάνονται για πρώτη φορά και τα αγροτεμάχια. Ενας από τους λόγους που δεν μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για το αν ο ενιαίος φόρος ακινήτων θα επιβαρύνει ή όχι τους φορολογούμενος σε σχέση με την υφιστάμενη φορολογία είναι και οι αντικειμενικές αξίες. Με τα σημερινά δεδομένα οι αντικειμενικές αξίες στις μεγάλες αστικές πόλεις θα πρέπει να μειωθούν. Εφόσον το οικονομικό επιτελείο κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση, τότε ο ενιαίος φόρος θα είναι σημαντικά χαμηλότερος σε σχέση με τα ποσά που καταβάλλονται φέτος. Αντίθετα η εφαρμογή αντικειμενικών αξιών στα αγροτεμάχια αναμένεται να οδηγήσει σε επιβαρύνσεις. Κυρίως για τους ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων σε περιοχές τουριστικές που υπάρχει ακόμα ζήτηση και διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα οι τιμές πώλησης.