247.000 χαράτσια

Τεράστιες δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας προκύπτουν από τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από τα συνολικά 274.000 Πιστοποιητικά Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) που έχουν εκδοθεί και τα οποία ανακοίνωσε  ο αναπληρωτής υπουργός ΠΕΚΑ, κ. Σταύρος Καλαφάτης, με αφορμή τη συμπλήρωση δύο χρόνων από την έναρξη της εφαρμογής του θεσμού των ενεργειακών επιθεωρήσεων. «O αριθμός αποτελεί ένα πρώτο δείγμα για την ενεργειακή απόδοση του κτιριακού αποθέματος της χώρας», υπογραμμίζει χαρακτηριστικά το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιμματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ). Σύμφωνα με τα αναλυτικά στοιχεία, ένα σημαντικό ποσοστό κτιρίων, της τάξης του 27,2%, βρίσκεται στη χαμηλότερη ενεργειακή κλάση (Η) και αφορά σε κτίρια χωρίς θερμομόνωση και με παλαιά και μη αποδοτικά συστήματα θέρμανσης και ψύξης. Η συντριπτική, μάλιστα, πλειοψηφία των κτιρίων, σε ποσοστό της τάξης του 96,3%, υπολείπεται του κτιρίου «αναφοράς», δηλαδή του κατασκευασμένου σύμφωνα με τις προδιαγραφές του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ), γεγονός που υποδεικνύει το τεράστιο δυναμικό εξοικονόμησης ενέργειας. Ειδικότερα, σύμφωνα με το αποτυπωμένο κτιριακό απόθεμα, το οποίο αφορά σε 31.062.000 m2 για 274.000 κτίρια όλων των χρήσεων, η μέση υπολογιζόμενη κατανάλωση ενέργειας είναι 293 kWh/m2 ετησίως, ενώ αν αυτά τα κτίρια ήταν κατασκευασμένα με προδιαγραφές του ΚΕΝΑΚ θα κατανάλωναν κατά μέσο όρο 141 kWh/m2 ετησίως, με ποσοστό εξοικονόμησης 48%. Η συνολική υπολογιζόμενη καταναλισκόμενη ενέργεια είναι 9,11 GWh ετησίως, ενώ αν τα ίδια κτίρια ήταν κατασκευασμένα με προδιαγραφές ΚΕΝΑΚ η κατανάλωση θα ήταν αντίστοιχα 4,39 GWh ετησίως, ποσοστό εξοικονόμησης 48%. Όπως προκύπτει από τη μέση κατανάλωση των κτιρίων όλων των χρήσεων και η οποία συγκρίνεται με την αντίστοιχη μέση κατανάλωση του κτιρίου «αναφοράς», υπάρχει μεγάλη διαφοροποίηση στη δυνατότητα που έχουν τα κτίρια να εξοικονομήσουν ενέργεια σε ποσοστό από 6,8% έως 68,9%.

Επιπλέον, όπως προκύπτει από τα στοιχεία, οι μονοκατοικίες είναι οι περισσότερο ενεργοβόρες κατασκευές σε σχέση με τις πολυκατοικίες ή τα διαμερίσματα, ενώ τα καταστήματα περισσότερο ενεργοβόρα από τα γραφεία. Κατά την περίοδο εφαρμογής του ΚΕΝΑΚ (2011-2013), τα κτίρια κατατάσσονται κυρίως στις ενεργειακές κατηγορίες Β κα Γ (ποσοστό 73,06%), ενώ τις περιόδους πριν από την εφαρμογή του Κανονισμού Θερμομόνωσης των Κτιρίων (έως το 1980) το μεγαλύτερο μέρος των κτιρίων (45,1%) είναι ενεργειακής κλάσης Η. Την περίοδο ισχύος του Κανονισμού Θερμομόνωσης (1981-2010), τα κτίρια βελτιώνονται και κατατάσσονται κυρίως στις ενεργειακές κλάσεις Γ και Δ σε ποσοστό 61,7%. Τα συνολικά στοιχεία των εκδοθέντων ΠΕΑ αφορούν κυρίως -σε ποσοστό 97,3%- κτίρια που κατασκευάστηκαν την περίοδο 1950-2009, ενώ το μεγαλύτερο πλήθος ΠΕΑ αφορά στην περίοδο 1970-1979, καθώς αποτελούσε απαραίτητο δικαιολογητικό για την ένταξη των κτιρίων στο πρόγραμμα «Εξοικονόμηση Κατ' Οίκον», η αρχική φάση του οποίου αφορούσε κτίρια που είχαν κατασκευαστεί έως το 1980. Το μεγαλύτερο ποσοστό, ύψους 63,2%, των εκδοθέντων ΠΕΑ αφορά σε κτίρια, κυρίως διαμερίσματα, που επρόκειτο να μισθωθούν, ενώ ο μικρός αριθμός ΠΕΑ για νέα κτίρια αντανακλά τη μικρή οικοδομική δραστηριότητα των τελευταίων ετών, λόγω των οικονομικών συνθηκών. Η μεγάλη αύξηση στον αριθμό των εκδοθέντων ΠΕΑ το έτος 2012 (211.475) σε σύγκριση με το έτος 2011 (62.525), οφείλεται στο γεγονός ότι από τον Ιανουάριο του 2012 ξεκίνησε η απαίτηση έκδοσης ΠΕΑ και για τις μισθώσεις των διαμερισμάτων. Όπως είναι αναμενόμενο, τα περισσότερα ΠΕΑ έχουν εκδοθεί στη νομαρχία Αθηνών (32,12%), στο νομό Θεσσαλονίκης (12,69%), στη νομαρχία Πειραιώς (5,03%), στη νομαρχία ανατολικής Αττικής (4,60%). Τέλος, με βάση τα περίπου 156.000 ΠΕΑ, για τα οποία υπάρχουν στοιχεία αμοιβών, η μέση αμοιβή που εισπράχθηκε είναι 173 ευρώ για όλες τις χρήσεις των κτιρίων και ανεξάρτητα από την επιφάνειά τους. Σύμφωνα με το ΥΠΕΚΑ, το επόμενο βήμα αφορά στη δημιουργία ενός σώματος μόνιμων Ενεργειακών Επιθεωρητών -μέσα από εκπαίδευση και εξετάσεις-, στη βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου, καθώς ήδη συζητείται στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής το σχέδιο νόμου για την «Ενεργειακή απόδοση κτιρίων», στην εντατικοποίηση των ελέγχων από την ΕΥΕΠΕΝ και την αξιολόγηση των συμπερασμάτων της πρώτης καταγραφής, ώστε τελικά να περάσουμε σε συγκεκριμένες προτάσεις βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων της χώρας σε συνδυασμό με κατάλληλα κίνητρα και χρηματοδοτικά εργαλεία.