Εξι αλλαγές για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του νόμου Κατσέλη προωθεί η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης.
Βελτιώνεται η αποτελεσματικότητα του εξωδικαστικού συμβιβασμού, με πρόβλεψη ότι θα αρκεί η συμφωνία των πιστωτών που εκπροσωπούν το 50% + 1% των απαιτήσεων της οφειλής και όχι η πλήρης ομοφωνία (100%) που απαιτούσε μέχρι σήμερα.
Σε συνεργασία με το υπ. Δικαιοσύνης θεσπίζεται ο θεσμός της διαμεσολάβησης, με στόχο την ταχύτερη εξωδικαστική ρύθμιση των οφειλών των υπερχρεωμένων νοικοκυριών.
Προβλέπεται καταβολή δόσης από την υποβολή της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση, χωρίς καθυστερήσεις εξαιτίας της εκκρεμοδικίας. Το καταβληθέν ποσό θα συμψηφίζεται με τη ρύθμιση που τελικώς θα αποφασίσει το δικαστήριο, αποδεσμεύοντας τον οφειλέτη ακόμα και με την έκδοση της απόφασης.
Η ελάχιστη καταβολή προτείνεται στο 10% της τρέχουσας δόσης, με ελάχιστο ποσό καταβολής τα 40 ευρώ μηνιαίως.
Ορίζεται υποχρεωτικά αντίκλητος στην ελληνική επικράτεια στις περιπτώσεις εκχώρησης απαιτήσεων σε αλλοδαπά πιστωτικά ιδρύματα. Σε διαφορετική περίπτωση τεκμαίρεται ως αντίκλητος η τράπεζα που παρείχε το δάνειο.
Παρέχεται δυνατότητα αναστολής της αναγκαστικής εκτέλεσης κατόπιν αίτησης του οφειλέτη και μετά την έκδοση της οριστικής δικαστικής απόφασης, εφόσον έχει ασκήσει εμπρόθεσμα έφεση, προστατεύοντάς τον έτσι από καταδιωκτικά μέτρα σε βάρος του. Καταργείται η διαδικασία του δικαστικού συμβιβασμού που προβλέπεται στο άρθρο 7 Ν. 3869/2010.
Επίσης το «πράσινο φως» άναψε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για το πρόγραμμα διευκόλυνσης των δανειοληπτών, καθώς και τις αλλαγές στον νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά που συμφώνησε το υπουργείο Ανάπτυξης με την τρόικα. Το πρόγραμμα διευκόλυνσης αφορά τα μη ληξιπρόθεσμα δάνεια από τράπεζες για τα οποία έχει εγγραφεί προσημείωση ή υποθήκη στην κύρια κατοικία του οφειλέτη, με αντικειμενική αξία που δεν ξεπερνά τις 180.000 ευρώ. Επιπλέον, ο δανειολήπτης θα πρέπει να είναι φορολογικά ενήμερος και το ανεξόφλητο υπόλοιπο των συνολικών δανειακών υποχρεώσεων του νοικοκυριού να μην είναι πάνω από 150.000 ευρώ, αλλά και να έχει υποστεί μείωση του εισοδήματος κατά 20% σε σχέση με το αντίστοιχο της 1ης Ιανουαρίου του 2010. Επίσης αποτελεί προϋπόθεση η ακίνητη περιουσία να μην ξεπερνά σε αντικειμενική αξία τις 250.000 ευρώ (μαζί και με την ενυπόθηκη κύρια κατοικία) και το σύνολο των καταθέσεων που πρέπει να έχει ο δανειολήπτης να μην υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ. Οι κατηγορίες των δικαιούχων διακρίνονται σε τέσσερις και ανάλογα με το εισοδηματικό κριτήριο καθορίζεται και ο τρόπος διευκόλυνσης της πληρωμής των δανείων τους. Κοινό σημείο είναι η χορήγηση 48μηνης περιόδου χάριτος, με πληρωμή δόσης ίσης με το 30% του καθαρού εισοδήματός τους. Πιο αναλυτικά μπορούν να ρυθμίσουν τα δάνειά τους:
Μισθωτοί και συνταξιούχοι ιδιωτικού και δημόσιου τομέα και όσοι έχουν τεκμαιρόμενη σχέση εξαρτημένης εργασίας (η δραστηριότητά τους παρέχεται αποκλειστικά σε ένα νομικό πρόσωπο) και άνεργοι με ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή (μισθοί, συντάξεις, ενοίκια, αγροτικά εισοδήματα κ.λπ.) έως 25.000 ευρώ. Πολύτεκνοι, τρίτεκνοι και πάσχοντες από βαριά ασθένεια ή και μόνιμη αναπηρία με ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα (και σε αυτήν την κατηγορία από οποιαδήποτε πηγή) μέχρι 30.000 ευρώ. Γι' αυτές τις δύο κατηγορίες δίνεται περίοδος χάριτος 48 μηνών, με άμεση μείωση της μηνιαίας καταβολής στο 30% του μηνιαίου καθαρού εισοδήματος του νοικοκυριού. Η δόση σε όλη τη διάρκεια των τεσσάρων ετών θα προσαρμόζεται (είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω) με την πιθανή μεταβολή του εισοδήματος. Σε αυτούς τους μήνες οι δανειολήπτες θα πληρώνουν δόση που περιλαμβάνει και τόκους και κεφάλαιο με το επιτόκιο που έχει κανονικά το δάνειο. Ουσιαστικά ο χρόνος αποπληρωμής παρατείνεται για τέσσερα χρόνια.
Οι άλλες δύο κατηγορίες δανειοληπτών που μπορούν να υπαχθούν στη ρύθμιση είναι οι χαμηλόμισθοι και οι άνεργοι. Για την ακρίβεια, πρόκειται για εκείνους που έχουν καθαρό οικογενειακό εισόδημα μέχρι 15.000 ευρώ, αλλά και για όσους έχουν ως εισόδημα μόνο το επίδομα ανεργίας. Πιο αναλυτικά: Οσοι έχουν καθαρά εισοδήματα έως 15.000 ευρώ. Γι' αυτήν την κατηγορία δίνεται πάλι περίοδος χάριτος 48 μηνών και με μηνιαία δόση στο 30% του καθαρού εισοδήματος. Το επιτόκιο που προβλέπεται στη σύμβαση δανείου περιορίζεται στο 1,5% (0,75% + βασικό επιτόκιο ΕΚΤ) και με βάση αυτό υπολογίζεται η μηνοαία δόση κατά την τετραετή περίοδο. Ανεργοι με μοναδικό εισόδημα το επίδομα ανεργίας. Ισχύει περίοδος χάριτος 48 μηνών και παρέχεται η δυνατότητα μηδενικών καταβολών με πλήρη απαλλαγή τόκων για συνολικό διάστημα έξι μηνών εντός των τεσσάρων ετών. Τέλος, να σημειωθεί ότι το υπουργείο Ανάπτυξης σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος ετοιμάζουν και ευνοϊκές ρυθμίσεις για τους επιχειρηματίες, προκειμένου να μην μπαίνουν στον «Τειρεσία» χωρίς δική τους υπαιτιότητα.