Στεγαστικά : Τα νέα σχέδια των τραπεζιτών

Προκειμένου να αποφύγουν την κοινωνική έκρηξη που θα φέρουν οι μαζικοί πλειστηριασμοί, οι τράπεζες - σε συνεννόηση με την τρόικα - εξετάζουν μια σειρά από σενάρια. Στόχος τους είναι να μειώσουν όσο το δυνατόν τις επισφάλειες στα στεγαστικά δάνεια και παράλληλα να απαλλαγούν από τα χιλιάδες ακίνητα που έχουν στην κατοχή τους, χωρίς όμως να προκαλέσουν κοινωνική αναταραχή μέσα από μαζικές κατασχέσεις αλλά ούτε και να οδηγήσουν στα τάρταρα τις τιμές των σπιτιών. Αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με τραπεζικούς παράγοντες, υπάρχουν δύο βασικά μοντέλα μετατροπής των δανείων, τα οποία εξασφαλίζουν τις τράπεζες και παράλληλα αποσοβούν το κραχ στην κτηματαγορά. Και στις δύο περιπτώσεις όμως το ακίνητο περνάει ουσιαστικά στην τράπεζα ενώ ο δανειολήπτης πληρώνει για μια ζωή.

Το πρώτο βασίζεται στο βρετανικό μοντέλο και προβλέπει αύξηση της μέγιστης διάρκειας των δανείων από τα 40 χρόνια σήμερα στα 99. Με τον τρόπο αυτόν μειώνεται αισθητά η δόση του δανείου, φτάνοντας στα επίπεδα του ενοικίου που θα πλήρωνε ούτως ή άλλως κάποιος για ένα σπίτι αντίστοιχης αξίας. Μάλιστα, οι τράπεζες θα δίνουν τη δυνατότητα στους πελάτες τους να μειώνουν τη διάρκεια του δανείου ή να το αποπληρώνουν χωρίς ποινή, στην περίπτωση που βελτιωθούν τα οικονομικά τους. Εναλλακτική λύση είναι τα δάνεια αποπληρωμής μόνο τόκων, στα οποία οι πελάτες των τραπεζών δεν εξοφλούν το κεφάλαιο, αλλά μόνο τις επιβαρύνσεις από το επιτόκιο, με αποτέλεσμα η δόση να μειώνεται. Αντίστοιχα, και σε αυτή την περίπτωση, θα μπορούν να αποπληρώσουν μέρος ή και όλο το κεφάλαιο, ώστε να αποκτήσουν την κυριότητα του ακινήτου.

Το δεύτερο μοντέλο προβλέπει ότι οι τράπεζες θα παίρνουν την κυριότητα των σπιτιών που θα έβγαιναν προς πλειστηριασμό αλλά θα επιτρέπουν στους σημερινούς ιδιοκτήτες να μείνουν σε αυτά πληρώνοντας ενοίκιο. Οι συμβάσεις ενοικίασης θα είναι πολυετείς, το δε ενοίκιο σημαντικά χαμηλότερο από τη δόση του δανείου, ενδεχομένως δε και από τα ενοίκια που «τρέχουν» στην αγορά σήμερα. Σύμφωνα με μια εκδοχή του σχεδίου, οι σημερινοί ιδιοκτήτες, αν είναι συνεπείς, θα μπορούν έπειτα από κάποια χρόνια να επαναγοράσουν το ακίνητο σε συμβολική τιμή, όπως γίνεται στις συμβάσεις leasing.