Επιτόκια: Δύο μέτρα και σταθμά

Συνταγματική και νόμιμη κρίθηκε από το ΣΤ' Τμήμα του ΣτΕ η διάταξη που προβλέπει ότι το Δημόσιο για τις οφειλές του πρέπει να καταβάλει τόκο υπερημερίας 6%, ενώ οι ιδιώτες που οφείλουν στο Δημόσιο πρέπει να πληρώνουν επιτόκιο από 8,75% έως 12,25%, Οι δικαστές έκριναν ομόφωνα ότι το Δημόσιο εισπράττει συνταγματικά και νόμιμα από όσους του οφείλουν υψηλό επιτόκιο, ενώ εκείνο καταβάλει πολύ χαμηλότερο, επικαλούμενοι το Μνημόνιο, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την πρωτοφανή δεινή, όπως τη χαρακτηρίζουν, δημοσιονομική κατάσταση της χώρας, αλλά και ερχόμενοι κόντρα με προηγούμενη απόφαση της Ολομέλειας του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου. Πάντως, το ζήτημα, λόγω μείζονος σπουδαιότητος, θα απασχολήσει και πάλι, για δεύτερη φορά, την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας τον ερχόμενο Οκτώβριο. Υπενθυμίζεται ότι πριν δύο χρόνια η Ολομέλεια του ΣτΕ με την υπ' αριθμ. 1663/2009 απόφασή της, επικαλούμενη και τις αποφάσεις (νομολογία) του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου είχε κρίνει ότι η διάταξη 21 του Κώδικα Νόμων περί Δικών του Δημοσίου που καθορίζει ότι το επιτόκιο (υπερημερίας και νόμιμο) για τις οφειλές του Δημοσίου ανέρχεται στο 6% είναι αντίθετη στο άρθρο 4 του Συντάγματος περί ισότητας και στο άρθρο 1 του πρώτου πρόσθετου πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ. Επιπρόσθετα η Ολομέλεια έκρινε το 2009 ότι η διαφοροποίηση αυτή στους τόκους σε βάρος των ιδιωτών είναι αντισυνταγματική, καθώς το Δημόσιο δεν επικαλείται ούτε αποδεικνύει την ύπαρξη κάποιου λόγου δημοσίου συμφέροντος που να δικαιολογεί τη διαφοροποίηση του ύψους του επιτοκίου, που αφορά τις οφειλές του Δημοσίου και του αντίστοιχου επιτοκίου που αφορά τις οφειλές των ιδιωτών. Στη νέα του απόφαση, το ΣΤ' Τμήμα (πρόεδρος, ο αντιπρόεδρος Δ. Πετρούλιας και εισηγήτρια η Βαρβάρα Ραφτοπούλου), αναφέρει ότι το ύψος του τόκου ευλόγως διαμορφώνεται ανάλογα και προς τον κίνδυνο της ενδεχόμενης αδυναμίας καταβολής του χρέους, δημοσίου ή ιδιωτικού και, συνεπώς, δικαιολογημένα το ύψος του τόκου διαφοροποιείται ανάλογα με τη φερεγγυότητα (πιστοληπτική ικανότητα) του οφειλέτη.