Το Δημόσιο πιέζει τα ενοίκια

Από την αρχή της κρίσης και μέχρι το τέλος του προηγούμενου έτους, η πτώση των ενοικίων των εμπορικών καταστημάτων σε κεντρικές οδούς και συνοικίες έχει καταγράψει κατακόρυφη πτώση. Για παράδειγμα, στην οδό Ερμού η μίσθωση νέου καταστήματος από τη Nike έγινε σε τιμές 43% χαμηλότερα. Αντίστοιχα, στη Σόλωνος η πτώση των ενοικίων αγγίζει το 42%, στο Μαρούσι το 35% και στην οδό Σταδίου το 32%. Ταυτόχρονα, τα ποσοστά κενών καταστημάτων διαμορφώνονται σε διψήφια ποσοστά, ως αποτέλεσμα των «λουκέτων» στην αγορά του λιανεμπορίου, λόγω της μείωσης της κατανάλωσης. Στην αγορά γραφείων καταγράφεται έντονη κινητικότητα, καθώς κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2012 κυριάρχησαν και πάλι οι επαναδιαπραγματεύσεις συμβολαίων μεταξύ ιδιοκτητών και ενοικιαστών, ακόμα και σε περιπτώσεις όπου έχουν ήδη γίνει μειώσεις. Τον «χορό» σέρνουν οι πολυεθνικές εταιρείες, οι οποίες προχωρούν σε νέες διαπραγματεύσεις, εν όψει των νέων συνθηκών που έχουν διαμορφωθεί στην αγορά. Οι περισσότεροι ενοικιαστές έχουν κατορθώσει να εξασφαλίσουν εκπτώσεις της τάξεως του 40%, σε σχέση με τις αρχικές συμφωνίες, ακόμα και σε σύγχρονα γραφεία σε σημεία προβολής.

Πιέσεις στις τιμές των ενοικίων προκαλούνται και από το πρόγραμμα μετεγκατάστασης υπουργείων και υπηρεσιών του Δημοσίου, καθώς η πολιτεία κινείται στην αγορά με στόχο τιμές ενοικίασης της τάξεως των 10 ευρώ/τ.μ. μηνιαίως. Υπενθυμίζεται ότι το μέσο ενοίκιο σε ποιοτικά κτίρια γραφείων διαμορφώνεται σήμερα στα 20 ευρώ/τ.μ. μηνιαίως, έναντι 27 ευρώ/τ.μ. στο τέλος του 2009. Αντίστοιχα, το ποσοστό κενών γραφείων διαμορφώνεται στο 20%, αλλά δεν λείπουν και περιοχές όπου τα κενά γραφεία κυμαίνονται μεταξύ 25% και 30%. Εν μέσω αυτής της εικόνας, οι αποδόσεις γραφείων έχουν εκτοξευτεί (ως αποτέλεσμα της πτώσης των αξιών των ακινήτων) στο 8,5% ετησίως. Παρ’ όλα αυτά, έχουν πραγματοποιηθεί και κάποιες νέες ενοικιάσεις, με κυριότερη τη μίσθωση εγκαταστάσεων από το τηλεοπτικό ενημερωτικό κανάλι Euronews, που επέλεξε χώρους στη Βασ. Σοφίας. Ωστόσο, το μεγαλύτερο ποσοστό αφορά μετεγκαταστάσεις εταιρειών σε νέα γραφεία, με στόχο τη μείωση του στεγαστικού τους κόστους.