Οι νέες αντικειμενικές αξίες θα πρέπει να έχουν καθοριστεί το αργότερο έως το τέλος Μαΐου 2020 και στη διαδικασία ορισμού τους θα παίξουν καθοριστικό ρόλο ιδιώτες εκτιμητές.

Αναφορικά με τις αντικειμενικές αξίες η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί έναντι των θεσμών ότι:

– Θα επεκτείνει το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού των αξιών των ακινήτων σε περίπου 3.000 περιοχές. Πρόκειται κατά κύριο λόγο για περιοχές που έχουν αναπτυχθεί οικιστικά ή και τουριστικά αλλά αντιμετωπίζονται φορολογικά ως εκτός σχεδίου και οικισμού, δηλαδή με τις χαμηλές αξίες των αγροτεμαχίων. Με την ένταξή τους στο αντικειμενικό σύστημα πρόκειται να αυξηθεί σημαντικά η φορολογητέα ύλη σε αυτές και να προκύψει δημοσιονομικός χώρος για την περαιτέρω μείωση του ΕΝΦΙΑ.

– Θα γίνει ευθυγράμμιση των αντικειμενικών με τις εμπορικές αξίες των ακινήτων. Αυτό σημαίνει ότι αναμένονται αυξήσεις των τιμών ζώνης σε περίπου 4.000 περιοχές της χώρας, κυρίως αστικές καθώς και παραθαλάσσιες στη νησιωτική και ηπειρωτική Ελλάδας

– Θα αλλάξει ο τρόπος προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών με τη δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού επικαιροποίησης τους. Ο μηχανισμός θα λειτουργεί με τροφοδότηση τιμών από πολλαπλές πηγές, όπως είναι οι αγοραπωλησίες, τα μεσιστικά δίκτυα κλπ.

Η επέκταση των αντικειμενικών αξιών σε 7.000 περιοχές-οικισμούς είναι δεδομένο ότι θα επιφέρει και αύξηση στις φορολογητέες αξίες των ακινήτων που βρίσκονται σε αυτές.

Αυξήσεις σε φόρους και τέλη

Οι φόροι που θα επηρεαστούν από τις μεταβολές στις αντικειμενικές αξίες είναι πολυάριθμοι:

1) Ο φόρος επί των τεκμαρτών εισοδημάτων τα οποία προσδιορίζονται βάσει των τεκμηρίων διαβίωσης των κατοικιών των φορολογουμένων.

2) Ο φόρος επί του τεκμαρτού εισοδήματος από ιδιοχρησιμοποίηση επαγγελματικής στέγης ή από δωρεάν παραχώρηση κατοικίας.

3) Ο κύριος ΕΝΦΙΑ φυσικών και νομικών προσώπων και ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ φυσικών προσώπων.

4) Το τέλος ακίνητης περιουσίας, που επιβάλλεται υπέρ των δήμων μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ.

5) Ο ΦΠΑ 24%, που επιβάλλεται στις μεταβιβάσεις νεόδμητων κτισμάτων που δεν αποτελούν πρώτη κατοικία (έχει ανασταλεί έως το τέλος του 2022).

6) Ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων.

7) Ο φόρος χρησικτησίας κτισμάτων.

8) Ο φόρος ανταλλαγής-συνένωσης οικοπέδων.

9) Ο φόρος διανομής ακινήτων.

10) Ο δημοτικός φόρος που επιβαρύνει τις μεταβιβάσεις ακινήτων (υπολογίζεται με ποσοστό επί του φόρου μεταβίβασης).

11) Τα τέλη υπέρ Ταμείου Νομικών, που επιβαρύνουν τα μεταβιβαστικά συμβόλαια.

12) Το πρόσθετο τέλος μεταγραφής συμβολαίων.

13) Ο φόρος δωρεάς ακινήτων.

14) Ο φόρος γονικής παροχής ακινήτων.

15) Ο φόρος κληρονομιάς ακινήτων.

16) Το τέλος εγγραφής ακινήτων στο Κτηματολόγιο.

17) Τα πολεοδομικά πρόστιμα διατήρησης αυθαίρετων κτισμάτων.

18) Τα πολεοδομικά πρόστιμα κατασκευής νέων αυθαιρέτων.

19) Οι εισφορές σε γη και χρήμα για την ένταξη ακινήτων στα σχέδια πόλεων.

20) Ο ειδικός φόρος ακινήτων 15% που επιβάλλεται στις αξίες των ακινήτων τα οποία κατέχουν στην Ελλάδα υπεράκτιες εταιρείες.

Το νέο περιβάλλον έχει διαμορφώσει ένα κώδικα επικοινωνίας στην αγορά , εντελώς διαφορετικό από εκείνο που ίσχυε πριν από τρία χρόνια. Στα πλαίσια αυτά έγινε μία προσπάθεια κωδικοποίησης τόσο των προβλημάτων όσο και των μεθόδων αντιμετώπισης τους με σκοπό την διευκόλυνση των αγοραστών αλλά και των πωλητών.

1o Συστηματική έρευνα αγοράς:

Σε περιόδους κρίσης σε κάθε γωνία μπορεί να «κρύβεται» μία ευκαιρία αρκεί όμως να υπάρχει μπόλικο απόθεμα υπομονής. Από τον κανόνα αυτό δεν μπορεί να αποτελεί εξαίρεση η αγορά ακινήτων και για τον λόγο αυτό επιβάλλεται συστηματική έρευνα αγοράς και ακόμα πιο σκληρό παζάρι. Ήδη οι περισσότεροι κατασκευαστές κάνουν εκπτώσεις έως και 10% προκειμένου να πουλήσουν τα αδιάθετα διαμερίσματα τους. Οι πλέον ασφαλείς δείκτες για τα περιθώρια διαπραγμάτευσης της τιμής είναι ο χρόνος που παραμένον αδιάθετα τα διαμερίσματα. Για παράδειγμα αν παραμένουν αδιάθετα για διάστημα μεγαλύτερο το τεσσάρων μηνών τα περισσότερα διαμερίσματα μίας οικοδομής τότε τα περιθώρια διαπραγματεύσεων του αγοραστή είναι μεγαλύτερα. Αντίθετα αν σε μία καινούργια οικοδομή έχει μείνει απούλητο ένα ή δύο διαμερίσματα τότε τα περιθώρια για μεγάλες εκπτώσεις στην τιμή είναι περιορισμένα.

2. Εκμεταλλευτείτε την ρευστότητα

Σε περιόδους κρίσης το σπανιότερο αγαθό στην αγορά είναι το ρευστό. Οι κάτοχοι του βρίσκονται σε θέση ισχύος και αυτό μπορεί να το επωφεληθούν περιορίζοντας το κόστος της αγοράς. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι σήμερα , λόγω της απροθυμίας των τραπεζών να χορηγούν στεγαστικά δάνεια οι πωλητές είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όταν ο αγοραστής δηλώνει ότι θα κάνει χρήση του στεγαστικού δανείου. Αντίθετα , σε περιπτώσεις που ο αγοραστής εμφανίζεται ότι θα πραγματοποιήσει μέρος ή το σύνολο της αγοράς με δικά του κεφάλαια τότε μπορεί να διαπραγματευτεί τόσο το τίμημα όσο και τις πρόσθετες παροχές και να εξασφαλίσει ιδιαίτερα σημαντικά οφέλη.

3. Διασφάλιση της συναλλαγής

Ένας από τους μεγάλους κινδύνους που αναλαμβάνει κάθε αγοραστής ημιτελούς ακινήτου είναι να βρεθεί μπροστά στο ενδεχόμενο ο πωλητής να μη μπορεί να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει. Προκειμένου να αποτραπεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα πρέπει να υπάρχουν δεσμευτικές ρήτρες τόσο ως προς τον χρόνο όσο και ως προς την αποζημίωση στην περίπτωση που δεν εκπληρωθούν οι αμοιβαίες υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν οι δύο πλευρές.

4ο . Ακριβής γνώση των οικονομικών δυνατοτήτων:

Οι εποχές που οι τράπεζες χρηματοδοτούσαν έως και το 120% της εμπορικής αξίας των ακινήτων έχουν περάσει. Σήμερα οι τράπεζες χρηματοδοτούν το 70-75% της εμπορικής αξίας και προκειμένου να δώσουν το ποσό που υπολείπεται ζητούν πρόσθετες εγγυήσεις όπως για παράδειγμα εγγραφή προσημείωσης σε άλλο ακίνητο του αγοραστή. Για τον λόγο αυτό πριν προχωρήσει το κλείσιμο της συμφωνίας καλό είναι η πλήρης γνώση των όρων χρηματοδότησης.

5ο Χρόνος εκταμίευσης :

Το νέο σκηνικό που χαρακτηρίζει τις χορηγήσεις στεγαστικών δανείων είναι οι μεγάλες καθυστερήσεις στην εκταμίευση του αιτούμενου ποσού. Αυτό έχει ως συνέπεια να ακυρώνονται συμφωνίες ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που είτε η πλευρά του αγοραστή είτε η πλευρά του πωλητή ζητούν αποζημιώσεις προβάλλοντας ως αιτία την αθέτηση της συμφωνίας. Προκειμένου , να αποτραπούν δυσάρεστες εκπλήξεις , η σύνταξη ενός προσυμφώνου που θα ξεκαθαρίζει τους όρους της συμφωνίας , το χρονοδιάγραμμα εκπλήρωσης και τις προϋποθέσεις ακυρώσεις μπορεί να έχει κάποιο επιπλέον κόστος αλλά αποσοβεί πολλές και ενδεχομένως κοστοβόρες και ψυχοφθόρες εκπλήξεις τόσο για τον αγοραστή όσο και για τον πωλητή.