Τρέχουν και δεν φτάνουν

Δικαστικές αποφάσεις και απαλλαγή των σεισμοπλήκτων από τον ενιαίο φόρο ιδιοκτησίας ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) δημιούργησαν τρύπα ύψους 340,6 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό του προηγούμενου έτους. Οπως προκύπτει από την έκθεση της φορολογικής διοίκησης, τα έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ, τα οποία αποτελούν το 97,49% των εσόδων από φόρους στην ακίνητη περιουσία, εμφανίζονται μειωμένα κατά 340,6 εκατ. ευρώ (έσοδα 3,02 δισ. ευρώ το έτος 2017 έναντι 3,36 δισ. ευρώ το έτος 2016). Η εν λόγω μεταβολή οφείλεται στην απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για τους ιδιοκτήτες σεισμόπληκτων ακινήτων και σε σειρά δικαστικών αποφάσεων που μείωσαν τις τιμές ζώνης των ακινήτων σε συγκεκριμένες περιοχές (Ψυχικό κ.α.) επί των οποίων υπολογίζεται ο φόρος. Η εξέλιξη αυτή, όμως, δημιουργεί επιπρόσθετα προβλήματα στο οικονομικό επιτελείο, καθώς φέτος θα πρέπει να αναπροσαρμοστούν και οι αντικειμενικές αξίες. Στην περίπτωση που από τις νέες τιμές προκύψουν μεγάλες μειώσεις, ενδεχομένως η τρύπα των 340 εκατ. ευρώ (και το 2018 απαλλάσσονται οι σεισμόπληκτοι από τον ΕΝΦΙΑ) να μεγαλώσει. Αυτό σημαίνει ότι το οικονομικό επιτελείο θα πρέπει να αναπροσαρμόσει τους συντελεστές του ΕΝΦΙΑ, επιβαρύνοντας περαιτέρω τους ιδιοκτήτες ακινήτων. Και το πιθανότερο είναι να επιβαρυνθούν οι ιδιοκτήτες με ακίνητα αξίας άνω των 200.000 ευρώ. Δηλαδή, η κάλυψη του ανωτέρω κενού, άνω των 500 εκατ. ευρώ, θα γίνει μέσω του συμπληρωματικού φόρου. Αυτή τη στιγμή περισσότεροι από 500.000 ιδιοκτήτες ακινήτων πληρώνουν τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ και συγκεκριμένα αποδίδουν στην κυβέρνηση 629 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό αναμένεται να εκτοξευθεί σε περίπου 1,1 δισ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται σε ακίνητα αντικειμενικής αξίας άνω των 200.000 ευρώ. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία από φόρους και τέλη κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών. Οπως προκύπτει από την έκθεση, τα έσοδα, τα οποία αποτελούν το 4,80% των συνολικών εσόδων από τους φόρους στην περιουσία, αυξήθηκαν κατά 31,89% και διαμορφώθηκαν σε 156,12 εκατ. ευρώ το 2017 έναντι 118,37 εκατ. ευρώ το 2016, καθώς πολλοί πολίτες προέβησαν σε αγοραπωλησίες και μεταβιβάσεις ακινήτων ενόψει των αναμενόμενων αναπροσαρμογών των αντικειμενικών αξιών κατά το έτος 2018. Ωστόσο, κύκλοι της αγοράς αναφέρουν ότι οι μεταβιβάσεις ακινήτων έγιναν με στόχο οι ιδιοκτήτες ακινήτων να «πέσουν» κάτω από το όριο των 200.000 ευρώ που επιβάλλεται ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ, μοιράζοντας στα μέλη της οικογένειάς τους την ακίνητη περιουσία. Το σπάσιμο της ιδιοκτησίας (κατά κύριο λόγο σε ψιλή κυριότητα και επικαρπία), είναι μια μέθοδος που χρησιμοποιείται από τους υπόχρεους σε καταβολή συμπληρωματικού φόρου ακινήτων υπερβαίνοντας το όριο των 200.000 ευρώ. Δεν είναι τυχαίο ότι τα έσοδα από τον συμπληρωματικό φόρο των φυσικών προσώπων ανήλθαν το 2017 στα 382 εκατ. ευρώ από 387 εκατ. ευρώ το 2016 και τα αντίστοιχα των νομικών προσώπων σε 247 εκατ. ευρώ από 261 εκατ. ευρώ, με το συνολικό ποσό να περιορίζεται στα 629 εκατ. ευρώ από 649 εκατ. ευρώ το 2016.