Αύξηση κατά 15,3% κατέγραψαν κατά μέσο όρο οι τιμές των ενοικίων στην ΕΕ από το 2010 μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2021, ενώ το ίδιο διάστημα οι τιμές των κατοικιών στην ΕΕ αυξήθηκαν κατά 30,9%, σύμφωνα με τη Eurostat. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα, από το 2010 ως το πρώτο τρίμηνο του 2021, οι υψηλότερες αυξήσεις στις τιμές των κατοικιών καταγράφηκαν στην Εσθονία (+ 126,8%) και στο Λουξεμβούργο (+ 108,2%). Αντίθετα, η μεγαλύτερη μείωση στις τιμές των κατοικιών καταγράφηκε στην Ελλάδα (-28,1%), στην Ιταλία (-14,4%), στην Κύπρο (-8,9%) και στην Ισπανία (-4,8%). Την ίδια περίοδο, οι υψηλότερες αυξήσεις στις τιμές των ενοικίων σημειώθηκαν στην Εσθονία (+140,4%), τη Λιθουανία (+ 108,6%) και την Ιρλανδία (+ 63,3%), ενώ η μεγαλύτερη μείωση καταγράφεται στην Ελλάδα (-25,2%) και στην Κύπρο (-3,8%). Από το 2010, οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν σε 23 κράτη-μέλη και μειώθηκαν σε τέσσερα. Οι τιμές των ενοικίων αυξήθηκαν σε 25 κράτη-μέλη και μειώθηκαν σε δύο (Ελλάδα και Κύπρο). Σημειώνεται ότι τα στοιχεία για την Ελλάδα αφορούν το 2020 και όχι το πρώτο τρίμηνο του 2021.

Η Διεθνής Ένωση Ιδιοκτητών Ακινήτων (International Union of Property Owners - UIPI) της οποίας είναι μέλος η ΠΟΜΙΔΑ, διεξήγαγε μια διαδικτυακή έρευνα προκειμένου να εκτιμήσει την ικανότητα και την προθυμία των ευρωπαίων ιδιοκτητών ακινήτων να ανακαινίσουν τις κατοικίες τους, είτε πρόκειται για ιδιοκατοικούμενες, είτε πρόκειται για ενοικιαζόμενες κατοικίες από εκμισθωτές που διαθέτουν μια ή περισσότερες κατοικίες στην αγορά για εκμίσθωση. Ο στόχος αυτής της έρευνας ήταν να διαπιστώσει πως η κτηματαγορά και τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά αντιμετωπίζουν τις επερχόμενες υποχρεώσεις για ενεργειακή αναβάθμιση των ακινήτων τους, ώστε να καταστούν πιο φιλικά προς το περιβάλλον και αν η κρίση Covid-19 έχει αλλάξει τους στόχους και τις φιλοδοξίες τους.

Τα αποτελέσματα της έρευνας, στην οποία συμμετείχαν 10.000 ιδιοκτήτες κατοικιών από 36 ευρωπαικές χώρες, βοήθησαν τη UIPI να σχηματίσει μια ακριβή εικόνα για τις θέσεις των ιδιοκτητών ακινήτων όσον αφορά την ανακαίνιση και πώς τα νοικοκυριά μπορούν να συνεισφέρουν ρεαλιστικά στην επίτευξη των ευρωπαϊκών κλιματικών στόχων. Η έρευνα διεξήχθη στο πλαίσιο του προγράμματος TripleA-Reno που χρηματοδοτείται από την Ε.Ε., καθώς θα τροφοδοτήσει το έργο και τα προγράμματα της UIPI για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης του ευρωπαϊκού κτιριακού αποθέματος.

Στη χώρα μας η έρευνα διεξήχθη μέσω της ΠΟΜΙΔΑ και της ιστοσελίδας της www.pomida.gr , με ελεύθερη συμμετοχή ιδιοκτητών. Η παρούσα έκθεση αντλεί δεδομένα και συμπεράσματα από τα αποτελέσματα που ελήφθησαν στην Ελλάδα, όπου 728 άτομα απάντησαν στην διαδικτυακή έρευνα μέσω της ιστοσελίδας της ΠΟΜΙΔΑ:

*55,63% εξ αυτών ήταν ιδιοκάτοικοι,

*42,03% από αυτούς ήταν εκμισθωτές κατοικιών και

*οι υπόλοιποι συμμετέχοντες ήταν διαχειριστές ή χρήστες κατοικιών, και

*72% εξ αυτών δήλωσε ότι είναι μικρομεσαίοι ιδιοκτήτες που κατέχουν μεταξύ 1 και 5 ακινήτων.

Κύρια ευρήματα της έρευνας ήταν:

*Ότι το 86% των ερωτηθέντων θεωρούν σημαντικό να ανακαινίσουν τις ιδιοκτησίες τους κάνοντάς τις ενεργειακά αποδοτικότερες και βιώσιμες, και ότι το 65% των ερωτηθέντων θέλουν αλλά δεν μπορούν να ανακαινίσουν τις κατοικίες τους!

*Ότι η έλλειψη επιδότησης και ουσιαστικών φορολογικών κινήτρων είναι από τα κύρια εμπόδια για την ανακαίνιση κατοικιών και πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά καθόσον πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουν ότι οι ιδιοκτήτες ακινήτων είναι οι πλέον κρίσιμοι παράγοντες για την επιτυχία στο «Κύμα Ανακαίνισης» (Renovation Wave).

Προθυμία των Ελλήνων ιδιοκτητών να ανακαινίσουν

Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν την έντονη προθυμία των Ελλήνων ιδιοκτητών να ανακαινίσουν τα σπίτια τους. Συγκεκριμένα το 86,26% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι είναι ωφέλιμο να κάνουν τις ιδιοκτησίες τους πιο ενεργειακά αποδοτικές και βιώσιμες προκειμένου:

* να αυξήσουν την μισθωτική ή εμπορική αξία του ακινήτου τους (71,57%),

*να εξοικονομήσουν χρήματα (71,24%),

*να βοηθήσουν το περιβάλλον (58,01 %) και

*να ζήσουν πιο άνετα (51,14%).

Επιπλέον, οι μισοί από τους ερωτηθέντες βλέπουν οφέλη σε όλες τις κατηγορίες.

Πριν από το χτύπημα της πανδημίας, το 71% των ερωτηθέντων σχεδίαζε να πραγματοποιήσει μικρές ή εκτεταμένες εργασίες ανακαίνισης για να καταστήσει την κατοικία τους ή τις ιδιοκτησίες τους ενεργειακά πιο αποδοτικές. Από αυτούς:

* το 65,98% σχεδίαζε την αντικατάσταση παραθύρων,

*το 61,41% την ανακαίνιση της μόνωσης,

*το 56,64% την αντικατάσταση θερμικών εγκαταστάσεων και

*το 36,31%  την ανακαίνιση της πρόσοψης.

Ανακαινίσεις σχετικά με την αντικατάσταση συμβατικών πηγών ενέργειας που ήταν επίσης δημοφιλείς ανάμεσα στους Έλληνες ιδιοκτήτες ακινήτων είναι οι εξής:

*ηλιακή ενέργεια (25,73%),

*ανακαίνιση οροφής (23,86%),

*εγκατάσταση έξυπνων συστημάτων (20,95%),

*αντικατάσταση εγκαταστάσεων φωτισμού (19,92%) και

*αντικατάσταση οικιακών συσκευών (14,52%).

Μικρότερο ενδιαφέρον κατεγράφη για την ανακαίνιση συστημάτων εξαερισμού και την αντικατάσταση της συμβατικής πηγών ενέργειας με γεωθερμική ενέργεια και άλλες μεθόδους.

Ο εκτιμώμενος προϋπολογισμός ανά ακίνητο που οι ερωτηθέντες ήταν πρόθυμοι να επενδύσουν στις ανακαινίσεις ήταν:

*έως 5.000€ στο 16,39% των ερωτηθέντων

*μεταξύ 5.000 και 10.000 € στο 35.48%,

*μεταξύ 10.000 και 20.000 € στο 26.14%

*από 20.000 και άνω στο 21,99% των ερωτηθέντων.

Εμπόδια στην ανακαίνιση

Μεταξύ εκείνων που δεν σχεδιάζουν να ανακαινίσουν,

*το 64,77% δήλωσε ότι θα ήθελε να ανακαινίσει αλλά δεν διαθέτει τα απαραίτητα κεφάλαια και

*το 17,62% δήλωσε ότι τα σπίτια/ακίνητά τους δεν χρειάζονται ανακαίνιση.

Οι υπόλοιποι έδειξαν ότι δεν γνωρίζουν αρκετά για το θέμα ή δεν μπορούν να βρουν εξειδικευμένες υπηρεσίες, αλλά ένα υψηλό ποσοστό των ερωτηθέντων δήλωσε άλλους λόγους όπως ανακαινίσεις που είχαν προηγουμένως διεξαχθεί, την αβεβαιότητα της απόσβεσης της επένδυσης ή προβλήματα συνιδιοκτησίας.

Όσον αφορά τα πιθανά προγράμματα βοήθειας που θα μπορούσαν να συνδράμουν στο να αλλάξουν γνώμη για την ανακαίνιση ιδιοκτήτες ακινήτων σχετικά με την ανακαίνιση

*το 49,74% απάντησε θετικά (49,74%) σε εργαλεία χρηματοδότησης,

*το 24,35% απάντησε αρνητικά και

*το 25,91% παρέμεινε αναποφάσιστο.

Στο ερώτημα σχετικά με τη συγκέντρωση επαγγελματικών υπηρεσιών όπως τα One-Stop-Shops (OSS) που θα συμβούλευαν και θα διευκόλυναν τους ενδιαφερόμενους ιδιοκτήτες να αποφασίσουν:

*33,68% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι θα άλλαζε γνώμη,

*26,94% δεν θα άλλαζε γνώμη και

*39,38 % δηλώνει αναποφάσιστο.

Επίδραση του Covid-19 στην ανακαίνιση

Η κρίση που έφερε η πανδημία του Covid-19 έχει επηρεάσει τις δυνατότητες και τις προσδοκίες νοικοκυριών και επιχειρήσεων από όλες τις απόψεις. Όσον αφορά την ανακαίνιση κατοικιών, το 67,41% των Ελλήνων ιδιοκτητών ακινήτων τόνισε σε αυτήν την έρευνα ότι η πανδημία άλλαξε τα σχέδιά τους. Συγκεκριμένα:

*64,93% αποφάσισαν ως επί το πλείστον να αναβάλουν τα σχέδιά τους,

*23,98% εγκατέλειψαν την ιδέα και

*19,23% μείωσαν τα σχέδιά τους.

Όσον αφορά τους νέους προϋπολογισμούς που σκέφτονταν αυτοί οι ερωτηθέντες να επενδύσουν στην ανακαίνιση, διπλασιάστηκε το ποσοστό των ατόμων που υπολογίζουν να δαπανήσουν λιγότερα από 5.000 € ενώ μειώθηκε σημαντικά το ποσοστό των ατόμων που επιθυμούσαν να επενδύσουν μεταξύ 5.000 και 20.000 € ή περισσότερα από 20.000 €.

Γενικότερα, 6 στους 10 ερωτηθέντες σε αυτήν την έρευνα στην Ελλάδα δήλωσαν ότι το Covid-19 και η συνακόλουθη κρίση επηρέασαν αρνητικά την άποψή τους για την ανακαίνιση. Οι περισσότεροι από τους ιδιοκτήτες ακινήτων που άλλαξαν γνώμη τη θεωρούν συγκριτικά σημερινή μικρότερη προτεραιότητα (73,39%), ενώ ποσοστό 22,74% πιστεύει ότι είναι πιο σημαντική από ποτέ.

Κίνητρα για ανακαίνιση

Καθώς το οικονομικό είναι το πλέον βασικό εμπόδιο που αντιμετωπίζουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων για την πραγματοποίηση ανακαίνισης, τα κίνητρα που οι ερωτηθέντες εκτιμούν ως απολύτως απαραίτητα για να τους βοηθήσουν είναι:

*Επιδότηση των ανακαινίσεων (74,61%),

*Εκπτωση στον φόρο ακινήτων (ΕΝΦΙΑ)  (71,83%),

*Εκπτωση και φοροαπαλλαγές στον φόρο εισοδήματος (46,75%) και

*Μείωση του ΦΠΑ (40,40%).

Υπηρεσίες όπως επαγγελματικές και τεχνικές συμβουλές (24,92%) και One-Stop-Shops (OSS) (18,58%) είναι επίσης σε υψηλή εκτίμηση από τους ερωτηθέντες. Άλλα κίνητρα όπως διαφορετικοί τύποι επισκευαστικών δανείων και δάνεια με ευνοϊκούς όρους είναι επίσης ευπρόσδεκτα, αλλά σε χαμηλότερο ποσοστό.

Τελικά συμπεράσματα της έρευνας για την Ελλάδα

§  8 στους 10 ερωτηθέντες θεωρούν ωφέλιμο να κάνουν τις ιδιοκτησίες τους πιο ενεργειακά αποδοτικές. Περισσότεροι από τους μισούς το εξετάζουν για να αυξήσουν την αξία του ακινήτου τους ή να εξοικονομήσουν χρήματα και να βοηθήσουν το περιβάλλον, κάτι που υποδεικνύει ότι τα οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη είναι συμβατά και μπορούν να επιτευχθούν παράλληλα.

§  Οι ιδιοκτήτες ακινήτων βρίσκονται αντιμέτωποι με πολλά οικονομικά βάρη και ενώ υπάρχει ενδιαφέρον, υπάρχει μεγάλη έλλειψη πληροφόρησης και ανησυχίας για το θέμα της ανακαίνισης. Περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες δήλωσαν ότι θα ήθελαν να ανακαινίσουν αλλά δεν έχουν τα απαραίτητα κεφάλαια, ενώ ένα σημαντικό ποσοστό των ατόμων που δεν είναι πρόθυμοι να ανακαινίσουν, απάντησαν ότι προγράμματα ουσιαστικής χρηματοδότησης και οργανωμένες επαγγελματικές υπηρεσίες, όπως τα One-Stop-Shops (OSS) θα βοηθούσαν στο να αλλάξουν γνώμη.

§  Η κρίση του Covid-19 είχε μεγάλο αντίκτυπο στα σχέδια ανακαίνισης: οι ερωτηθέντες που επλήγησαν από την πανδημία αποφάσισαν κυρίως να αναβάλουν ή να εγκαταλείψουν τα σχέδια τους για ανακαίνιση. Επίσης, η κρίση έχει μεγάλο αντίκτυπο στις απόψεις τους: η πλειοψηφία των Ελλήνων ιδιοκτητών ακινήτων θεωρούν τώρα την ανακαίνιση μικρότερη προτεραιότητα, και σε κάθε περίπτωση πολύ δυσκολότερα επιτεύξιμη.

§  Η έλλειψη επιδότησης και ουσιαστικών φορολογικών κινήτρων είναι από τα κύρια εμπόδια που βρίσκουν οι ερωτηθέντες όταν πρόκειται για την ανακαίνιση και πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά καθόσον πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουν ότι οι ιδιοκτήτες ακινήτων είναι οι πλέον κρίσιμοι παράγοντες για την επιτυχία στο «Κύμα Ανακαίνισης» (Renovation Wave).

§  Επαγγελματικές και τεχνικές συμβουλές και απλουστευμένες λύσεις προσανατολισμένες στον χρήστη, όπως τα One-Stop-Shops (OSS), είναι ένα άλλο βασικό κίνητρο που οι ερωτηθέντες χρειάζονται για να ανακαινίσουν, οι οποίες και εξακολουθούν να απέχουν πολύ από τον μέσο πολίτη.

Πληθαίνουν οι εστίες αντιπαράθεσης στις μισθώσεις ακινήτων με πολλούς ιδιοκτήτες να επιδιώκουν αυξήσεις επιχειρηματολογώντας με το «πόσο νοικιάζονται αντίστοιχα ακίνητα στην γύρω περιοχή (με βάση τις μικρές αγγελίες)» και τους ενοικιαστές να ζητούν πάγωμα αν όχι μείωση του μισθώματος λόγω της συνεχιζόμενης κρίσης. Οι συζητήσεις αυτές, πολλές φορές, θυμίζουν μια γερή παρτίδα «πόκερ» όπου η κάθε πλευρά «μπλοφάρει» όπως μπορεί! Στην προκειμένη περίπτωση με τον αρνητικό πληθωρισμό κόντρα στις τιμές της αγοράς, την ανανέωση του ενοικίου κόντρα με την έξωση, τα κλειστά δικαστήρια κλπ.

Σε γενικές γραμμές η νομοθεσία προβλέπει ότι τα αρχικά μισθωτήρια συμβόλαια ανανεώνονται αυτόματα για 3 χρόνια και μετά γίνονται αορίστου χρόνου. Οι αναπροσαρμογές των τιμών γίνονται με ελεύθερη διαπραγμάτευση και με βάση τον πληθωρισμό (για μειώσεις εάν είναι αρνητικός η αυξήσεις αν είναι θετικός).

Η εφορία ενδιαφέρεται μόνο για το συμφωνηθέν ποσό του μισθώματος την έναρξη και την λήξη του συμβολαίου, ενώ τυχόν διαφωνίες στις διαπραγματεύσεις λύνονται στα αστικά δικαστήρια, με εξώσεις κλπ.

Αναλυτικότερα:

ΔΙΑΡΚΕΙΑ: Η μίσθωση κύριας κατοικίας (το αρχικό συμβόλαιο δηλαδή) έχει τριετή ελάχιστη διάρκεια, υποχρεωτική και για τα δύο μέρη, ακόμα και αν έχει συμφωνηθεί βραχύτερος χρόνος. Συντόμευση της τριετίας επιτρέπεται μόνο με νεότερη συμβολαιογραφική πράξη, καταρτιζόμενη τουλάχιστον έξι μήνες μετά την έναρξη της μίσθωσης.

ΜΙΣΘΩΜΑ - ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΜΙΣΘΩΜΑΤΟΣ: Κάθε συμφωνία για το ύψος του μισθώματος αλλά και για την μετέπειτα σταδιακή αναπροσαρμογή του, που συμπεριλαμβάνεται στο μισθωτήριο νομικά είναι απολύτως έγκυρη, όμως σήμερα, η συμφωνία υψηλών ποσοστών αναπροσαρμογής δύσκολα τηρείται στην πράξη.

ΑΝΑΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΤΡΙΕΤΙΑΣ: Στις περιπτώσεις που ο συμβατικός χρόνος ορίστηκε μικρότερος από την τριετία χωρίς να συμφωνηθεί ο τρόπος αναπροσαρμογής του ενοικίου για το υπόλοιπο διάστημα μέχρι τη συμπλήρωσή της, τότε το καταβαλλόμενο μίσθωμα μέχρι τη λήξη της τριετίας εκ του νόμου πρέπει να αναπροσαρμόζεται ετησίως όπως και στις επαγγελματικές μισθώσεις, ήτοι κατά ποσοστό ίσο με 75% της μεταβολής του δείκτη τιμών καταναλωτή. ΟΜΩΣ: Η ρύθμιση αυτή δεν έχει σήμερα πρακτική αξία δεδομένου ότι ο δείκτης τιμών καταναλωτή είναι αρνητικός, πράγμα που οδηγεί στον προσδιορισμό του μηνιαίου μισθώματος σε σταθερό ποσό καθόλη τη διάρκεια της τριετίας.

ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ ΛΟΓΩ ΛΗΞΗΣ: Μοναδική προϋπόθεση για την καταγγελία μίσθωσης κύριας κατοικίας από τον εκμισθωτή είναι η παρέλευση τριετίας από την έναρξή της. Καταγγελία για ιδιοκατοίκηση δεν υφίσταται πλέον.

Τι λέει η ΑΑΔΕ για τις τροποποιήσεις των μισθωτηρίων

Σύμφωνα με την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) δεν είναι υποχρεωτική η ανανέωσης του συμβολαίου κάθε φορά που λήγει εκτός και αν αλλάζει το ποσό του ενοικίου. Η μίσθωση, μετά τα πρώτα 3 χρόνια, θεωρείται αορίστου χρόνου και το μόνο χρειάζεται ενημέρωση είναι η ημερομηνία λήξης. Ειδικότερα και σύμφωνα με τις οδηγίες της ΑΑΔΕ «η τροποποιητική δήλωση υπάρχουσας μίσθωσης υποβάλλεται υποχρεωτικά μόνο σε περίπτωση μεταβολής στο ποσό του μισθώματος. Πλέον δεν χρειάζεται να δηλώνεται η τυχόν παράταση της μίσθωσης, καθότι η μίσθωση θα θεωρείται ότι είναι σε ισχύ μέχρι τη δήλωση της λύσης αυτής. Κατά την υποβολή τροποποιητικής δήλωσης, μπορούν να αλλάξουν τα στοιχεία στα εξής πεδία:

∙ τη διάρκεια της μίσθωσης

∙ το μίσθωμα

∙ την ημερομηνία σύνταξης του συμφωνητικού

∙ καθώς και να συμπληρώσει ή/και να μεταβάλλει τα στοιχεία του πεδίου "ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ"

Για να τροποποιηθεί οποιοδήποτε άλλο στοιχείο της μίσθωσης (στοιχεία εκμισθωτών, μισθωτών, ακινήτου κ.λπ.) δεν μπορεί να υποβληθεί τροποποιητική δήλωση, αλλά πρέπει να υποβληθεί νέα δήλωση (εξαρχής)»...

καθησυχάσει τους πελάτες της και να προωθήσει τις κρατήσεις που σταμάτησαν λόγω κορωνοϊού.

Η πρωτοβουλία που πρόκειται να ξεκινήσει τον Μάιο προβλέπει να δίδεται πιστοποιητικό στους οικοδεσπότες που έχουν ολοκληρώσει μια εκπαίδευση στους νέους κανόνες υγιεινής, οι οποίοι καταρτίστηκαν βάσει των συστάσεων των αμερικανικών υγειονομικών αρχών και εμπειρογνωμόνων της υγείας.

«Καθώς οι κυβερνήσεις διαχειρίζονται την υγειονομική κρίση και άρχισαν να εξετάζουν περιορισμούς που πρέπει να τεθούν σε ισχύ πριν επιτραπούν εκ νέου τα ταξίδια, προετοιμάζουμε ενεργά την Airbnb να υποστηρίξει την κοινότητά μας και να προετοιμάσει το μέλλον του τουρισμού, έχοντας ως επίκεντρό μας την υγεία και την πρόληψη», υπογράμμισε η εταιρία σε ανακοίνωση.

Η Airbnb προβλέπει τα μέλη που προσφέρουν καταλύματα να λάβουν «συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με την πρόληψη της νόσου Covid-19, όπως η χρήση ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού, όπως μάσκες και γάντια για τους οικοδεσπότες ή εκείνους που κάνουν τον καθαρισμό, καθώς και απολυμαντικά εγκεκριμένα από τις ρυθμιστικές αρχές», αναφέρει η Airbnb.

Η σύσταση προς τους οικοδεσπότες είναι επίσης να αφήνουν να περνά ένα 24ωρο για να δεχθούν έναν νέο πελάτη.

Οι οικοδεσπότες που δεν μπορούν να συμμορφωθούν με το πρωτόκολλο ή να λάβουν ένα πιστοποιητικό, μπορούν να επιλέξουν το κατάλυμά τους να μένει κενό για μια περίοδο 72 ωρών μεταξύ κάθε πελάτη.

Οι πελάτες θα μπορούν σαφώς να διαπιστώνουν εάν ο οικοδεσπότης τους έχει λάβει πιστοποιητικό, περιμένει 72 ώρες μεταξύ της αναχώρησης ενός πελάτη και της άφιξης ενός άλλου ή επιλέγει να μην συμμορφωθεί με το νέο πρωτόκολλο.

Η Airbnb, μια εταιρία από τους πρωτοπόρους της συνεργατικής οικονομίας, συγκέντρωσε στις αρχές Απριλίου 1 δισεκατομμύριο δολάρια για να προετοιμαστεί για τη μετά κρίση εποχή.

Η εταιρία αποδέσμευσε επίσης στα τέλη Μαρτίου 250 εκατομμύρια δολάρια για να αμβλύνει τις οικονομικές απώλειες των οικοδεσποτών που νοίκιαζαν τα καταλύματά τους μέσω της πλατφόρμας της και που βρέθηκαν αντιμέτωποι με ένα κύμα ακυρώσεων.

«Αν και δεν μπορούμε ποτέ να εξαλείψουμε πλήρως τους κινδύνους του ταξιδιού και παρά το γεγονός ότι η επιστήμη εξελίσσεται συνεχώς, αυτή η πρωτοβουλία (σχετικά με τους νέους κανόνες υγιεινής) έχει σχεδιαστεί για να υποστηρίξει και να προστατεύσει τους συνεργάτες μας», υπογράμμισε η εταιρία.

Η Θέμις υψώνει τείχος προστασίας στην πρώτη κατοικία... λόγω κορονοϊού! Πρόκειται προς το παρόν για μία περίπτωση, ωστόσο δεν αποκλείεται να αποτελέσει «μπούσουλα» και για ανάλογες περιπτώσεις οφειλετών.

Ο λόγος για την 54/2020 απόφαση του Ειρηνοδικείου Παγγαίου στην Καβάλα, η οποία εκδόθηκε στις 30 Μαρτίου και κάνει ρητή αναφορά στις ειδικές συνθήκες που δημιουργούνται υπό το καθεστώς πανδημίας.

Με αυτήν ο ειρηνοδίκης  αποφαίνεται ότι πρέπει να δοθεί περίοδος χάριτος για την αποπληρωμή στεγαστικού δανείου σε 44χρονη χήρα, μητέρα ανήλικου παιδιού, με το σκεπτικό ότι βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη τα ειδικά μέτρα της πολιτείας για τον έλεγχο της πανδημίας και ως εκ τούτου περιορίζεται η δυνατότητά της να εργαστεί. Μάλιστα η ίδια απόφαση προβλέπει και την «επόμενη μέρα», μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων, αφού η γυναίκα απασχολείται εποχικά στον τομέα του τουρισμού, οπότε θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να εργαστεί κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Τα στοιχεία

Από τα στοιχεία  της  «Εφ.Συν.» προκύπτουν τα εξής γύρω από τη συγκεκριμένη περίπτωση: η 44χρονη, η οποία εργάζεται το καλοκαίρι ως σερβιτόρα, έχασε πριν από λίγο καιρό τον σύζυγό της -εργάτη σε λατομείο- που όταν ήταν εν ζωή είχε λάβει στεγαστικό δάνειο 70 χιλιάδων ευρώ από τράπεζα και δύο καταναλωτικά δάνεια 7.000 ευρώ το έτος 2007.

Τον Φεβρουάριο του 2008 το ίδιο τραπεζικό ίδρυμα πρότεινε στον σύζυγο της γυναίκας να συγκεντρώσει σε μία δόση δανείου όλες τις οφειλές που κατέβαλλε κανονικά έως τότε, λαμβάνοντας νέο δάνειο με χαμηλότερο επιτόκιο, σταθερό για πέντε χρόνια, όπως κι έγινε. Ωστόσο ακολούθησε ο αιφνίδιος θάνατός του πρόσφατα και η 44χρονη χήρα με το ανήλικο παιδί της κληρονόμησαν, κατά τη νόμιμη μοίρα, τις χρεοφειλές του μαζί με το σπίτι που είχαν αποκτήσει.

Ετσι η γυναίκα, που ζει από τη σύνταξη χηρείας και δεν έχει σταθερή δουλειά, ανέλαβε μεν την αποπληρωμή του τραπεζικού δανεισμού για υπόλοιπο 30.700 ευρώ, με ευνοϊκότερο όμως καθεστώς λόγω των ειδικών συνθηκών που έχει δημιουργήσει η πανδημία, όπως προβλέπει η δικαστική απόφαση του Ειρηνοδικείου. Ετσι οι δόσεις της προς την τράπεζα θα ξεκινήσουν να αποπληρώνονται ύστερα από πέντε μήνες.

Αδυναμία πληρωμής

«Η αιτούσα δεν έχει πτωχευτική ικανότητα και έχει περιέλθει, χωρίς δόλο, σε μόνιμη αδυναμία πληρωμής των χρηματικών οφειλών της» αναφέρεται στην απόφαση, που ορίζει τις μηνιαίες δόσεις στο ποσό των 90,28 ευρώ από τον Αύγουστο και όχι από τον πρώτο μήνα μετά την ετυμηγορία του δικαστηρίου, όπως γίνεται συνήθως.

Σύμφωνα με το σκεπτικό, «τα εισοδήματα της αιτούσας θα περιοριστούν κατά το επόμενο τρίμηνο λόγω της γενικής κάμψης της οικονομίας εξαιτίας των κατεπειγόντων μέτρων αντιμετώπισης των αρνητικών συνεπειών της εμφάνισης του κορονοϊού Covid-19 και της ανάγκης περιορισμού της διάδοσής του». Ορίζεται επίσης πως η καταβολή των δόσεων θα γίνει εντόκως αλλά χωρίς ανατοκισμό, με το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου που θα ισχύει κατά τον χρόνο της αποπληρωμής σύμφωνα με το στατιστικό δελτίο της Τραπέζης της Ελλάδος.

Με ωρολογιακή βόμβα μοιάζουν τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης καθώς χιλιάδες ιδιοκτήτες των εν λόγω ακινήτων βρίσκονται σε αδιέξοδο, δεδομένου πως δεν περιλαμβάνονται στο μέτρο αναστολής λειτουργίας των ξενοδοχείων λόγω του κορωνοϊού. Η πλειονότητα των ιδιοκτητών καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης  μετέτρεψε τη δεύτερη, ή τρίτη κατοικία του σε άτυπα «ξενοδοχεία» μπήκαν στις πλατφόρμες των βραχυχρόνιων μισθώσεων, τύπου Airbnb, και σήμερα βρίσκονται σε δεινή θέση. Με το ισχυρό πλήγμα που δέχτηκε ο τουρισμός, λόγω του Covid-19, το μεγαλύτερο μέρος των συγκεκριμένων διαμερισμάτων , ενώ οι ιδιοκτήτες τους υποχρεώθηκαν να επιστρέψουν προκαταβολές που είχαν λάβει. Εκείνο που ανησυχεί τους περισσότερους ιδιοκτήτες είναι πως η διάρκεια της πανδημίας είναι άγνωστη, και δεδομένου πως δεν υπάρχει κάποια ειδική μέριμνα για αυτούς, θα συνεχίσουν να μετρούν μόνον ζημιές, την ώρα μάλιστα πως κάποιοι ζουν από τα δυο, τρία ακίνητα που τα μετέτρεψαν σε Airbnb. Η ανησυχία για τους ιδιοκτήτες Airbnb, επιτείνεται καθώς σύντομα θα έρθει και ο λογαριασμός της Εφορίας. Τον Ιούλιο θα κληθούν να πληρώσουν φόρο εισοδήματος επί των εσόδων που εισέπραξαν το 2019, έχοντας ελάχιστα έσοδα φέτος, ή και καθόλου. Αν κάποιοι, μάλιστα, εντοπιστούν να μην έχουν δηλώσει στην Εφορία, ότι μισθώνουν τα ακίνητα τους σαν Airbnb, τους περιμένουν τσουχτερά πρόστιμα. Αξίζει να σημειωθεί πως, σύμφωνα με πληροφορίες, συνολικά στην Ελλάδα αριθμό μητρώου διαθέτουν περί τα 120.000 Airbnb, από τα οποία ενεργά εκτιμάται, σύμφωνα με στοιχεία Φεβρουαρίου, πως είναι περί τα 86.000. Από αυτά τα 2.000 εκτιμάται πως βρίσκονται στη Θεσσαλονίκη. Αξίζει να σημειωθεί πως η ΑΑΔΕ έχει ζητήσει από τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων, τα στοιχεία, ανά ακίνητο για τα έσοδα που απέφερε το 2019, μέσω των ενοικιάσεων. Τα στοιχεία θα προσυμπληρωθούν στις φορολογικές δηλώσεις, βάζοντας, έτσι, φρένο σε όσους θέλουν να αποκρύψουν από την Εφορία τα εισοδήματα από ακίνητα. Παράλληλα, πραγματοποιούνται και διασταυρώσεις για να εντοπιστούν ακίνητα, τα οποία δεν είναι καταχωρημένα σε πλατφόρμες, αλλά ενοικιάζονται «κρυφά» μέσω του facebook ή άλλων κοινωνικών δικτύων.

Τιμές ενοικίασης, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις, ξεπερνούν ακόμα και εκείνες που επικρατούσαν πριν από την οικονομική κρίση, έχουν αρχίσει να καταγράφονται τους τελευταίους μήνες στην αγορά κατοικίας, με αποτέλεσμα μεγάλο μέρος των ενδιαφερόμενων ενοικιαστών να αδυνατεί να βρει το ακίνητο που θα καλύψει τις ανάγκες του. Το αποτέλεσμα είναι αρκετά νοικοκυριά να στρέφονται σε όλο και μικρότερα διαμερίσματα, ή ενδεχομένως και σε περιοχές που δεν προσφέρουν την καλύτερη δυνατή ποιότητα ζωής, ή εναλλακτικά να ενδώσουν, περικόπτοντας όμως άλλες δαπάνες. Σε κάθε περίπτωση, η μεγάλη και απότομη αύξηση των ενοικίων υπονομεύει, σε σημείο ακύρωσης, τις προσπάθειες της κυβέρνησης για την ενίσχυση των εισοδημάτων και της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών. Σύμφωνα με την Καθημερινή, είναι χαρακτηριστικό ότι για την ενοικίαση πληθώρας διαμερισμάτων ζητούνται σήμερα ενοίκια που ξεπερνούν το 60%-70% του μέσου μισθού, ο οποίος διαμορφώνεται (με βάση τα επίσημα στοιχεία) πλησίον των 1.000 ευρώ. Μια απλή αναζήτηση στις αγγελίες αποκαλύπτει ότι για μεγάλη μερίδα ακινήτων που προσφέρονται προς ενοικίαση, ζητούνται ενοίκια που κινούνται μεταξύ 600-800 ευρώ, συχνά χωρίς να λαμβάνεται υπόψη κανένα κριτήριο διαμόρφωσης των τιμών, όπως π.χ. παλαιότητα, περιοχή, όροφος, κατάσταση ακινήτου, προσφερόμενες προδιαγραφές κ.τ.λ. Αντιθέτως, όπως σημειώνουν ενδιαφερόμενοι ενοικιαστές, αλλά και φορείς του κλάδου των ακινήτων, η τιμή συχνότατα διαμορφώνεται με βάση τις ανάγκες, ή τις προσδοκίες του ιδιοκτήτη και με βάση την προσωπική αντίληψη του καθενός. Στην παρούσα συγκυρία, η βελτίωση του οικονομικού κλίματος και η οικονομική ανάπτυξη, έχουν ενισχύσει σε τέτοιο βαθμό την ψυχολογία των ιδιοκτητών, που εκτιμούν ότι μπορούν να «περάσουν» στην αγορά αυξήσεις της τάξεως του 20%, 25%, ή ακόμα και 30% μέσα σε λίγους μήνες! Οπως αναφέρει στην  ο κ. Λευτέρης Ποταμιάνος, πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αθηνών-Αττικής, «πρόσφατα μισθώσαμε ένα διαμέρισμα 100 τ.μ., κατασκευής 2008, 2ου ορόφου αντί 700 ευρώ/μήνα. Πριν από την κρίση, ένα τέτοιο ακίνητο θα μισθωνόταν προς 500-550 ευρώ». Αντίστοιχα, στο Κολωνάκι, διαμέρισμα 80 τ.μ. μισθώθηκε αντί 1.200 ευρώ, έναντι 900-1.000 ευρώ, πριν από την οικονομική κρίση. Ανάλογα παραδείγματα εντοπίζονται και σε άλλα σημεία. Για παράδειγμα στην πλ. Βικτωρίας, ένα ανακαινισμένο διαμέρισμα 55 τ.μ. μισθώθηκε πριν από λίγες εβδομάδες αντί 400 ευρώ. «Πριν από την κρίση ένα τέτοια ακίνητο δεν θα μισθωνόταν για περισσότερα από 300 ευρώ», σημειώνει ο κ. Ποταμιάνος. Στον αντίποδα, πιο λογικές εμφανίζονται οι τιμές στη Βόρεια Αττική, δηλαδή στις περιοχές μετά την Κηφισιά, όπου οι μεγάλες επιφάνειες, το υψηλό κόστος των κοινοχρήστων και η απόσταση από το κέντρο περιορίζουν τα ενοίκια. Για παράδειγμα, πρόσφατα μισθώθηκε ισόγειο διαμέρισματα 170 τ.μ. (σε διπλοκατοικία) στην περιοχή της Δροσιάς, αντί ποσού 850 ευρώ. Η εικόνα αυτή επιβεβαιώνεται και με βάση τις αγγελίες. Βάσει των στοιχείων του δικτύου ηλεκτρονικών αγγελιών Spitogatos, κατά τη διάρκεια του τελευταίου 12μήνου έχουν καταγραφεί αυξήσεις έως σχεδόν 30%(!) σε διάφορες περιοχές της Αττικής. Για παράδειγμα στα Γλυκά Νερά, το μέσο ζητούμενο ενοίκιο διαμορφώνεται πλέον σχεδόν στα 7 ευρώ/τ.μ., από 5,35 ευρώ/τ.μ. πριν από μόλις ένα χρόνο. Αύξηση 27,3% έχουν σημειώσει τα ενοίκια στην Κερατέα και 26,4% στην περιοχή του Νέου Φαλήρου. Αντίστοιχα, στο κέντρο της Αθήνας, στο «τρίγωνο» Γκάζι-Μεταξουργείο-Βοτανικός, το μέσο ζητούμενο ενοίκιο έχει πλέον εκτοξευθεί σε 9,4 ευρώ/τ.μ., από 7,5 ευρώ/τ.μ. πέρυσι, σημειώνοντας αύξηση κατά 25,2%. Επίσης, στην Κυψέλη, τα ενοίκια έχουν «σκαρφαλώσει» κατά 24,3% σε 6,8 ευρώ/τ.μ., από 5,47 ευρώ/τ.μ. πέρυσι. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τιμές των ενοικίων υποχώρησαν κατά 40% κατά μέσον όρο, κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης και κυρίως από το 2011 έως και το 2015. Στη συνέχεια ακολούθησε μια διετία σταθεροποίησης, προτού ξεκινήσει η ανάκαμψή τους, χάρις στη σταδιακή άνοδο της ζήτησης, αλλά και στην ώθηση που έδωσαν οι βραχυχρόνιες μισθώσεις. Την τελευταία τριετία, κατά μέσον όρο, η αύξηση των ενοικίων στην Αττική υπολογίζεται ότι διαμορφώνεται σε 25%, πλην όμως υπάρχουν σημαντικές διαφορές από περιοχή σε περιοχή. Πού οφείλεται η απότομη άνοδος των μισθωμάτων Η απότομη άνοδος των τιμών των ενοικίων ασφαλώς έχει εξηγήσεις. Πέραν της βελτιωμένης ψυχολογίας των ιδιοκτητών, υπάρχουν και άλλοι αντικειμενικοί λόγοι που δικαιολογούν υψηλότερες τιμές, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, αν και όχι με τον ρυθμό επιτάχυνσης που έχει σημειωθεί. Υπάρχει σαφέστατα πολύ υψηλότερη ζήτηση για ενοικιάσεις, σε σχέση με τα χρόνια πριν από την κρίση. Τότε, οι περισσότεροι επέλεγαν την λύση του στεγαστικού δανείου και της απόκτησης ακινήτου, παρά την ενοικίαση. Σήμερα, η εικόνα είναι εντελώς αντίθετη, καθώς ελάχιστοι μπορούν να εξασφαλίσουν την απαιτούμενη χρηματοδότηση για να αγοράσουν ακίνητο». Παράλληλα, όμως, , «υπάρχει και σημαντική έλλειψη προσφοράς διαθέσιμων προς ενοικίαση ακινήτων και αυτό οφείλεται σε μία σειρά από λόγους. Κατ’ αρχάς, απουσιάζουν αρκετά ακίνητα από την αγορά λόγω του ότι είναι δεσμευμένα από τις τράπεζες». Πρόκειται για διαμερίσματα που ήταν ενέχυρα σε στεγαστικά δάνεια και σήμερα, επειδή ακριβώς τα δάνεια αυτά δεν εξυπηρετούνται, έχουν αποσυρθεί από την αγορά, είτε λόγω κατάσχεσης είτε επειδή οδεύουν προς πλειστηριασμό, είτε ακόμα επειδή οι τράπεζες τα έχουν επαναγοράσει (στο πλαίσιο των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών) και δεν τα έχουν ακόμα διαθέσει στην αγορά. Η συγκεκριμένη κατηγορία αφορά σε δεκάδες χιλιάδες κατοικίες, οι οποίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν αντικείμενο εκμετάλλευσης, μέσω της εκμίσθωσής τους, κάτι όμως που δεν συμβαίνει, αφαιρώντας ένα σημαντικό απόθεμα από την αγορά. Εν τω μεταξύ, οι άνθρωποι που κάποτε ζούσαν σε αυτά, έχουν στραφεί και αυτοί σε ένα μεγάλο ποσοστό, στη λύση της ενοικίασης, ενισχύοντας ακόμα περισσότερο την ήδη υψηλή ζήτηση. Επιπλέον, περίπου 15.000-20.000 ακίνητα στην Αττική έχουν απορροφηθεί από τη βραχυχρόνια μίσθωση, με το 80%-85% αυτών όμως να συγκεντρώνεται στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας. Είναι λοιπόν ανεδαφικό να ισχυρίζεται κάποιος ιδιοκτήτης, π.χ. στην Κυψέλη των μόλις 200 αγγελιών βραχυχρόνιας μίσθωσης, ότι τα ενοίκια στη συγκεκριμένη γειτονιά ανεβαίνουν λόγω του Airbnb. Επίσης, θα πρέπει να τονιστεί ότι ένα μέρος αυτών των κατοικιών, που σήμερα αξιοποιούνται τουριστικά, δεν ήταν μέχρι πρότινος διαμερίσματα, αλλά γραφεία, αποθήκες, βιομηχανικά ακίνητα κ.ο.κ., που απλώς άλλαξαν χρήση. Ετσι, δεν αφαίρεσαν ακίνητα από τη δεξαμενή των προς εκμίσθωση διαμερισμάτων.  Σημαντική επίδραση στην αγορά έχουν επιφέρει και τα προγράμματα που αφορούν τη στέγαση μεταναστών, μέσω ΜΚΟ. «Ενδεχομένως να έχουν απορροφηθεί ακόμα και περισσότερα διαμερίσματα από εκείνα που βρίσκονται στη βραχυχρόνια μίσθωση, καθώς πρόκειται για χιλιάδες ακίνητα, συχνά δε ολόκληρες πολυκατοικίες (δομές), σε διάφορα σημεία του Λεκανοπεδίου», ένας διόλου αμελητέος παράγοντας επίδρασης στην περιορισμένη προσφορά στην αγορά ενοικίων. Μόνο αυτήν την περίοδο τρέχει πρόγραμμα για την εύρεση 400 τέτοιων κτιρίων σε όλη την Αθήνα, προκειμένου να στεγαστούν μετανάστες. Επίσης, αρκετά ακίνητα έχουν αγοραστεί τα τελευταία χρόνια κυρίως από Κινέζους επενδυτές και εταιρείες, που πλέον τα εκμισθώνουν ως επενδυτικό προϊόν, με αποτέλεσμα να αυξάνουν τις τιμές των ενοικίων, προκειμένου να εξασφαλίζουν υψηλές αποδόσεις. Το ζήτημα της επίδρασης των σχετικών προγραμμάτων στην αγορά επισήμανε πρόσφατα και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), η οποία πρόσθεσε ότι ένας ακόμα λόγος που η προσφορά διαμερισμάτων είναι χαμηλότερη της ζήτησης, είναι και η κατάρρευση της οικοδομικής δραστηριότητας κατά 95% κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας. H απουσία νέων ακινήτων μπορεί να ήταν αναγκαία την περίοδο της κρίσης, όταν τα κενά ακίνητα έφτασαν να αποτελούν έως και 20% του συνόλου, αλλά σήμερα οι ανάγκες έχουν αρχίσει να διαφοροποιούνται, με αποτέλεσμα να έχουν αρχίσει να εντοπίζονται ελλείψεις.

Στα χέρια λίγων "βιομηχάνων"  θα περάσει και η αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων; Όλα δείχνουν ότι μετά το φούσκωμα των προηγούμενων χρόνων το μπαλόνι των βραχυχρόνιων μισθώσεων έχει αρχίσει να ξεφουσκώνει και το ερώτημα που ανακύπτει είναι ποιός θα επιβιώσει; Οι χιλιάδες μικροί που με τον τρόπο αυτό έβλεπαν μία διέξοδο για να ενισχυθεί το εισόδημα τους ή οι οργανωμένοι επενδυτές που έχουν τα κεφάλαια να αντέξουν; Ήδη, ο μεγάλος ανταγωνισμός και η αυξημένη προσφορά ακινήτων στις πλατφόρμες Airbnb, Βοοking και Homeway πιέζουν τα εισοδήματα από βραχυχρόνιες μισθώσεις. Τον Μάιο του 2019 τα εισοδήματα από βραχυχρόνιες μισθώσεις ήταν μειωμένα ακόμη και κατά 25% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2018, ενώ το τρίμηνο Μαΐου - Ιουλίου η μείωση των εσόδων άγγιξε το 10%, με τους διαχειριστές ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης να εκτιμούν ότι η μείωση των εισοδημάτων συνολικά το 2019 φτάνει το 25%.

Παράγοντες της αγοράς υποστηρίζουν πως πολύ σύντομα ένας μεγάλος αριθμός ακινήτων που είναι εγγεγραμμένα σε πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων θα βρεθούν διαθέσιμα για μακροχρόνιες μισθώσεις. Και αυτό γιατί οι ιδιοκτήτες βλέπουν τα εισοδήματά τους να μειώνονται σε σύγκριση με τις εισπράξεις που είχαν πριν από ένα ή δύο χρόνια όταν η μόδα του Airbnb είχε εξελιχθεί σε φρενίτιδα ανατρέποντας τον χάρτη της κτηματαγοράς.

Σήμερα πολλοί ιδιοκτήτες που διαθέτουν ακίνητα σε περιοχές όπως οι Αμπελόκηποι, πλησίον της Αμερικανικής Πρεσβείας και στον Νέο Κόσμο αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τις πλατφόρμες της βραχυχρόνιας μίσθωσης και να επιστρέφουν στη μακροχρόνια μίσθωση.

Τα ράλι που σημειώνουν τους τελευταίους μήνες οι τιμές των ενοικίων έχει παίξει καταλυτικό ρόλο στις επιλογές των ιδιοκτητών ακινήτων και όπως λένε οι άνθρωποι της αγοράς τα περισσότερα μισθωτήρια συμβόλαια μακροχρόνιας μίσθωσης που έχουν υπογραφεί το τελευταίο διάστημα αφορούν σε μηνιαίο μίσθωμα το οποίο είναι αυξημένο πάνω από 15% σε σχέση με το 2016. Στην περιοχή της Αττικής η αγορά των ενοικίων "έτρεξε" με ετήσιο ρυθμός αύξησης της τάξεως του 10%, με τη μεγαλύτερη να εντοπίζεται στο κέντρο της Αθήνας όπου τα ενοίκια έχουν αυξηθεί κατά 20% κατά μέσο όρο την τελευταία διετία, ενώ στις περιοχές εκτός κέντρου η αντίστοιχη άνοδος εκτιμάται ότι κινείται στα επίπεδα του 10%- 15%.

Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (CJEU) έλαβε  μία κρίσιμη απόφαση για τον χαρακτήρα της λειτουργίας του Airbnb που αναμένεται να έχει αλυσιδωτές συνέπειες για όλη την Ευρώπη.    H γαλλική τουριστική ένωση είχε προσφύγει στη Δικαιοσύνη σε βάρος της πλατφόρμας, με τον εισαγγελέα του Παρισιού να απαγγέλλει τελικώς κατηγορίες για παραβίαση των κανονισμών που διέπουν τα μεσιτικά γραφεία. Όπως όμως αποφάσισαν οι δικαστές του CJEU, η εταιρεία Airbnb δεν χρειάζεται να συμμορφωθεί με τους γαλλικούς νόμους που διέπουν την κτηματαγορά, καθώς είναι μία online υπηρεσία κρατήσεων και όχι μεσίτες ακινήτων.   Σύμφωνα με το σκεπτικό των δικαστών, η Γαλλία δεν είχε ενημερώσει σχετικά την Ευρωπαϊκή επιτροπή για τη σχετική της απόφαση, όπως προβλέπεται από την οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο. Κατά τους ίδιους η υπηρεσία που παρέχει το Airbnb πρέπει να χαρακτηρισθεί ως «υπηρεσία της κοινωνίας της πληροφορίας» εμπίπτουσα στην οδηγία 2000/31 για το ηλεκτρονικό εμπόριo και δεν είναι σε καμία περίπτωση «μεσιτική» υπηρεσία. Έτσι, η Airbnb δεν χρειάζεται άδεια μεσίτη για να μπορεί να λειτουργήσει στην Γαλλία.   Εναντίον της Airbnb είχαν προσφύγει και μεγάλα ξενοδοχεία ζητώντας να αντιμετωπιστεί ως μεσίτης και κατηγορούσαν το Airbnb για αθέμιτο ανταγωνισμό. Σύμφωνα πάντως με την σημερινή απόφαση του δικαστηρίου, το Aibnb θα συνεχίσει να λειτουργεί όπως λειτουργούσε μέχρι σήμερα στην Γαλλία και δεν θα χρειαστεί να έχει άδεια κτηματομεσίτη.   Η απόφαση αυτή αναμένεται να έχει συνέπειες και σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη.    Η πλατφόρμα δέχεται πιέσεις και στο εσωτερικό της Ελλάδας. Πρόσφατα, δικαστήριο του Ναυπλίου απαγόρευσε την βραχυπρόθεσμη μίσθωση διαμερίσματος μέσω Airbnb, σε πολυκατοικία της πόλης, με μία απόφαση που εκτιμάται ότι μπορεί στο μέλλον να επηρεάσει πολλές παρόμοιες υποθέσεις στην Ελλάδα.Το σκεπτικό της ετυμηγορίας από το Μονομελές Πρωτοδικείο του Ναυπλίου, ενδέχεται να αποτελέσει «δεδικασμένο» για αντίστοιχες εκκρεμείς υποθέσεις, όπου ιδιοκτήτες ακινήτων αντιτίθενται στην ενοικίαση διαμερισμάτων τύπου Airbnb στις πολυκατοικίες που διαμένουν, λόγω των ενοχλήσεων αλλά και ζητημάτων ασφάλειας που ανακύπτουν. Η απόφαση δέχεται την αίτηση ασφαλιστικών μέτρων που είχαν υποβάλει οι υπόλοιποι ιδιοκτήτες, καλώντας την ιδιοκτήτρια να μην προβεί στο μέλλον σε παρόμοια χρήση του διαμερίσματος ως τουριστικό κατάλυμα, και να περιοριστεί στη χρήση του ως κατοικίας. Για κάθε παράβαση του διατακτικού, θα επιβάλλεται ποινή 1.000 ευρώ και προσωπική κράτηση.

Σήμερα ,θα κληθεί να αποφανθεί το Δικαστήριο της ΕΕ για το αν η Airbnb θα πρέπει να θεωρείται εταιρεία real estate ή διαδικτυακή υπηρεσία, εν μέσω σφοδρών αντιδράσεων από πολλά ξενοδοχεία και πόλεις ανά τον κόσμο Η απόφαση του ανωτάτου δικαστηρίου της Ευρώπης θα έχει σοβαρές συνέπειες, ειδικότερα σε πόλεις όπως το Παρίσι, το οποίο θα φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2024. Η Επιτροπή των Αγώνων, που έχει συσταθεί στην «Πόλη του Φωτός», συνήψε συμφωνία εμπορικής προώθησης της Airbnb κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων . Το θέμα πάντως δείχνει τη δύσκολη θέση που αντιμετωπίζει ο νομοθέτης στη ρύθμιση τέτοιου είδους επιχειρήσεων, καθώς οι γνώμες διίστανται για το αν οι εταιρείες αυτές πρέπει να υπάγονται στο παραδοσιακό και υφιστάμενο σύστημα μίσθωσης ή όχι. Την ίδια ώρα, η Airbnb δέχεται σφοδρές επικρίσεις σε δεκάδες πόλεις, κατηγορούμενη ότι ανεβάζει τα ενοίκια και ότι δημιουργεί έλλειψη στα προς ενοικίαση σπίτια. Η εταιρεία ενεπλάκη σε δίκη, έπειτα από κατηγορίες της Ένωσης Τουρισμού της Γαλλίας ότι παραβιάζει τη νομοθεσία της χώρας. Το γαλλικό δικαστήριο μάλιστα απευθύνθηκε για συμβουλές στο Δικαστήριο της ΕΕ, σε ό,τι αφορά την υπόθεση. Υπενθυμίζεται ότι, πριν από μερικές εβδομάδες, δέκα ευρωπαϊκές πόλεις ζήτησαν τη βοήθεια της ΕΕ στη «μάχη» με την Airbnb και άλλες πλατφόρμες βραχυπρόθεσμης ενοικίασης. Σε κοινή τους επιστολή υποστήριζαν ότι ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν, αποκλείει τους ντόπιους από την στέγαση, αλλάζοντας το «πρόσωπο» της γειτονιάς. Πάντως, σε αντίστοιχη καταγγελία τον Απρίλιο, η εταιρεία είχε κερδίσει, καθώς η γνωμοδότηση του Δικαστηρίου της ΕΕ ανέφερε πως πρέπει να αντιμετωπίζεται ως πάροχος ηλεκτρονικών υπηρεσιών, ενώ από τις συνολικά πέντε αντίστοιχες υποθέσεις, μόνο μία ήταν σε βάρος της. Σύμφωνα πάντως με το Reuters, η απόφαση του δικαστηρίου μπορεί να είναι θετική για τον ξενοδοχειακό κλάδο. Από την πλευρά της, η Airbnb υποστηρίζει ότι, ο ηλικίας 50 ετών νόμος της Γαλλίας για την ακίνητη περιουσία, δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε μια ηλεκτρονική πλατφόρμα, όπως αυτή.